ORTOPEDİK REHABİLİTASYON

Spinal kord yaralanmaları (SKY); zorlanma, ezilme ve kesilmelere bağlı olarak gelişen spinal kordun veya spinal korddan çıkan sinir köklerinin spinal kanal içindeki hasarlanmasıdır.

Doğru yanıt "A" seçeneğidir.

Spinal kordun sinir çiftleri; 8 servikal, 12 torasik, 5 lumbar, 5 sakral, 1 koksigeal şeklinde sınıflandırılır.

Doğru yanıt "B" seçeneğidir.

Servikal sinirler basın arkası, boyun, kollar ve diyafragmayı inerve eder. C1 -C5 paralizi: solunum kasları ve tüm ekstremiteler etkilenmiştir ve genellikle ölümcüldür.

Doğru yanıt "C" seçeneğidir.

Ülkemizde spinal kord yaralanmalarına neden olan travmatik olaylar aşağıda sıralanmıştır:

• Trafik kazaları (% 42)

• Yüksekten düşmeler (% 27,1)

• Bıçaklanma, ateşli silahlarla yaralanma

(% 15,3)

• Eğlence, spor

Doğru yanıt "D" seçeneğidir.

İnkomplet spinal kord yaralanmalarının en sık görülen tipidir. Spinal kordun direkt mekanik kompresyon altında kaldığı durumlarda gelişebilir. Spinal kordun santral (merkez-orta) kısmının hasarı sonucu gelişmektedir. 

Doğru yanıt "E" seçeneğidir.

Serviko-Meduller Sendrom Üst servikal (C) kord ve beyin sapını etkileyen lezyonlarda g.rülür. Aşağı doğru C4’e kadar ilerleyebilir. Ayırt edici özelliği, yüzde duyu kaybı olması ve kollardaki zayıflığın bacaklardan daha fazla olmasıdır.

Doğru yanıt "A" seçeneğidir.

C3 ve üzerinde yaralanması olan hastalar mekanik ventilatör ve frenik sinir stimülatör desteğine gereksinim duyarlar. C4 düzeyindeki hastalar spontan solunum yapabilirler. C1 - C4 seviyesindeki hastalar fonksiyonel olarak tamamen bağımlıdır.

Doğru yanıt "B" seçeneğidir.

L3-L4 Seviyesindeki hastalar dizlerini tam olarak kilitleyebilir ve ayak bileği dorsi fleksiyonunu kısmen yapabilirler. Hastalar, ayak ayakbileği ortezi (AFO) ve önkol destekli koltuk değneği ile sosyal olarak ambule olabilirler.

Doğru yanıt "C" seçeneğidir.

Bası yarası gelişmesini önlemek için pozisyon değiştirmek dışında; havalı yatak kullanmak, deriyi temiz ve kuru tutmak, kuru ve ütülenmiş çarşaf kullanmak kolay ve etkin yöntemlerdir.

Uzun süre yatan hastalarda ortostatik hypotansiyon gelişmesi muhtemeldir. Bu durumdaki hastalarda, 45 dereceden başlayarak günde 30 dakika tilt-table kullanılması yararlı olabilir.

Doğru yanıt "E" seçeneğidir.

Spinal kord, foramen magnumdan başlar, kauda equinaya kadar uzanır. Spinal kord beyin ile vücut arasında iletişimi sağlayan temel yapıdır. Beyinden çıkan yollar spinal korddan geçerek motor aktiviteyi yaptıran bilgileri vücuda iletirler. Benzer şekilde vücutta meydana gelen olaylar duyusal iletim yolları ile spinal korddan geçerek üst düzeylere ve beyine iletilir. Dolayısı ile spinal kord vücudumuzdaki fonksiyonların doğru zamanlama, yeterli büyüklük ve kuvvetle yapılabilmesi için oldukça hayati bir öneme sahiptir. Bası yarası; dokuların uzun süre basınç altında kalmasına bağlı olarak gelişen kaybıdır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Spinal kord koruyucu bir zarla örtülüdür; dıştan içe doğru;
• duramater,
• araknoidmater ve
• piamater olarak adlandırılır.

Doğru cevap A seçeneğidir.

Santral Kord Sendromu; 
İnkomplet spinal kord yaralanmalarının en sık görülen tipidir. Spinal kordun direkt mekanik kompresyon altında kaldığı durumlarda gelişebilir. Spinal kordun santral (merkez-orta) kısmının hasarı sonucu gelişmektedir. Bu lezyonda bacaklardan çok kollarda kuvvet kaybı vardır. Duyu kaybı değişken olabilir ama sakral duyu normal devam etmektedir. Diyaframın uyarılmaması nedeniyle solunum fonksiyonları baskılanmaktadır.Bu sendrom genellikle;
• servikal hiperextansiyon,
• fleksiyon,
• kontüzyon (ezilme) veya
• kompresyon (baskı) gibi yaralanma mekanizmaları sonucu gelişmektedir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Serviko-Meduller Sendrom;
Üst servikal (C) kord ve beyin sapını etkileyen lezyonlarda görülür. Aşağı doğru C4’e kadar ilerleyebilir. Ayırt edici özelliği, yüzde duyu kaybı olması ve kollardaki zayıflığın bacaklardan daha fazla olmasıdır. Ağız çevresinin duyu kaybı, lezyonun medulla ve üst servikalde olduğunu gösterirken alın, kulak ve çeneyi içeren duyu kaybı, lezyonun C3 - 4 seviyesinde olduğunu gösterir. Doğru cevap A seçeneğidir.

ventilatör ve frenik sinir stimülatör desteğine gereksinim duyarlar. C4 düzeyindeki hastalar spontan solunum yapabilirler. C1 - C4 seviyesindeki hastalar fonksiyonel olarak tamamen bağımlıdır. Ağız çubukları ile yazı yazma, sayfa çevirme gibi bazı faaliyetleri yapabilirler. Bu hastalar için kullanılan tekerlekli sandalyelerin yüksek sırt destekleri ve bedenin dik durmasını sağlayan emniyet kemerleri olmalıdır. Ayrıca tekerlekli sandalyeler, tam yatar ve tilt (kişileri ayakta durur pozisyonda desteklemek) konumuna gelebilmelidir. Pil gücü ile çalışan bu sandalyeler, çene, dil, nefes ve baş ile kontrol edilebilir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Bu hastalar, günlük yaşam aktiviteleri ve kişisel bakımlarında tamamen bağımsızdır. Uzun yürüme cihazları ile kısa mesafe yürüyebilirler. Ancak uzun mesafeler için tekerlekli sandalyeye ihtiyaçları vardır. Doğru cevap B seçeneğidir.