ORTOPEDİK REHABİLİTASYON

Düzensiz kemikler, herhangi bir geometrik şekle benzemeyip genellikle omurga ve yüz bölgesinde bulunur. Çene kemiği (mandibula) bir düzensiz kemiktir. Diğer seçeneklerdeki eşleşmeler yanlıştır. Uyluk (femur) uzun kemik türün aitken, kaburga (costa), kürek (scapula) ve kafatası ise yassı kemik türüne aittir.

Kafatasındaki yassı kemiklerin beynin etrafını sarması koruma işlevi ile ilişkili bir seçenektir. Kas-iskelet sisteminin temel işlevleri; koruma, destek, hareket, ısı üretimi, kalsiyum depolama ve kan hücrelerinin üretimidir. Koruma, iskelet sistemi özellikle yassı kemikleri vasıtasıyla hayati organları korumaktadır. Örneğin kafatasındaki yassı kemikler (frontal, temporal, occipital) beyni dışardan gelebilecek darbelere karşı korurken, gövde bölgesinde yer alan kaburga kemikleri (costa) önde göğüs kemiği (sternum) ile arkada omur (vertebra) kemikleri ile eklemleşerek göğüs kafesini oluşturup kalp, akciğerler ve diğer hayati organları dışarıdan gelebilecek travmalara karşı korur.

Ağrı sınıflandırması; ağrının süresine, vücut bölgelerine, vücut sistemlerine, oluşum şekline, şiddetine ve etiyolojiye göre yapılmaktadır.

Geçmiş deneyimler, sosyokültürel özellikler ve destek faktörleri ağrıyı etkileyen dışsal faktörler olarak sıralanabilir.

Lokal ağrı, yeri kişi tarafından tam olarak fark edilip tanımlanan ağrılardır. Yayılan ağrı, başlangıç yeri ve ilerlediği yerler kişi tarafından tanımlanamayan ağrılardır. Yaygın ağrı ise, yeri kişi tarafından tam tanımlanamayan, birden fazla yerde olan ağrılardır.

Çok boyutlu ağrı skalaları, ağrının türünü, yerini ve şiddetini birlikte değerlendirirler.

Kendini ifade etmekte güçlük çeken zihinsel engelli bir birey stresli olduğunda vücut gerginliğinde artış, sesli soluma, vücut duruşunda değişim, terleme ve yüz renginde farklılık, ses tonu ve konuşmada değişim ile kelimeleri sürekli tekrar etme davranışı gözlenir.

Sağlık profesyonellerinden kaynaklı bariyerler şöyle sıralanabilir:

Girişimsel yaklaşımları arasında sinir blokajları, spinal kord stimülasyonu, derin beyin stimülasyonu ve diğer yöntemler olarak sıralanırken; alternatif tıp yaklaşımları arasında Çin tıbbı ve akupunktur, akıl-vücut tıbbı ve diğer yöntemler olarak sıralanmaktadır.

PRICE tedavisi burkulma sonrası 2-3 saat aralıklarla ilk 48-72 saat sürdürülür. PRICE tedaviyi oluşturan uygulamaların baş harflerinin kısaltmasıdır. Yaralanan bölgeye 20-30 dakika soğuk uygulama yapılır.

İskelet sistemi vücut üzerinde çeşitli işlevlere sahiptir. Bunlar; vücuda şekil vermek, kalp, akciğerler, beyin gibi vücuttaki önemli organları korumak, vücuttaki iskelet kaslarının tutunabileceği yerleri oluşturmak, kan hücrelerinin üretimini sağlamak, kalsiyum ve fosfat deposu görevi görmek ve vücut hareketlerinde kaldıraç görevi oluşturmaktır.

Yassı kemikler, göreceli ince ve kavisli olup genellikle organları çevreleyerek koruma görevi görür. Örneğin kürek (scapula) kemiği, kaburga (costa) ve kafatası kemikleri.

Osteoporoz, kemik mineral yoğunluğunda azalma ve kemik mikro yapısında bozulma sonucu kemik kırılganlığında artış ile karakterize metabolik kemik hastalığıdır.

Eklemin etrafını çevreleyen eklem kapsülünü çaprazlayan güçlü fibröz doku bantlarıdır. Eklemi oluşturan her iki kemiğe yapışarak eklem bütünlüğünü destekler. Bağların normal eklem hareketini sağlama, aşırı hareketleri kontrol etme ve engelleme görevleri bulunmaktadır.

Kas dokusu çeşitli özelliklere sahiptir ve bu özellikler kasa hareket sırasında çeşitli avantajlar kazandırarak işlevlerini açığa çıkarmasını sağlar. Bu özellikler; uyarılabilme, kasılabilme, uzayabilme ve elastikiyettir. Uyarılabilme, kasın bir uyarana (örneğin elektriksel uyaran) cevap verebilme yeteneğidir. Kasılabilme, kas yeterli bir uyaran aldığında kas boyunun kısalarak, uzayarak veya aynı boyda kalarak kasılabilmesidir. Uzayabilme, kasın bir kuvvete maruz kaldığında gerilebilme veya uzayabilme yeteneğine sahip olmasıdır. Elastikiyet, kası uzatan veya kısaltan kuvvet geri çekildiğinde kasın normal istirahat uzunluğuna geri dönebilme yeteneğidir.

Kasın uzantısı olan tendonun yakın çevresindeki kemik dokuya, kıkırdağa, bağa veya diğer kasların tendonuna sürtünmesine engel olan, daire şeklinde içi sıvı dolu yastıklara bursa adı verilir.

Ağrıyla ilgili ilave bilgiler için ağrının yeri, ağrının niteliği, ağrının yoğunluğu, ağrının süresi ve ağrıyı tetikleyen ve azaltan durumlar kişiye sorulur.

Ağrı skalaları sadece ağrı şiddetini değerlendiren tek boyutlu skalalar ve ağrının türü, yeri ve şiddetini değerlendiren çok boyutlu skalalar olmak üzere iki başlık altında incelenmektedir. Tek boyutlu ağrı skalaları içerisinde sayısal ağrı skalası, görsel analog skalası, yüz skalası ve sözel skala yer almaktadır.

Kemikler, anne karnında kıkırdak dokusunun gelişimiyle oluşmaya başlar ve 22-25 yaşları arasında tamamlanır. Kemik dokusunun % 33’ü organik maddelerden oluşmaktadır. Doğru cevap A' dır.

Kemik dokusunun % 33’ü organik maddeler, % 67’si inorganik maddelerden (kalsiyum, fosfat, kalsiyum karbonat, magnezyum fosfat, alkali tuzlar vb.) oluşmaktadır. Doğru cevap B' dir.