ORTOPEDİK REHABİLİTASYON - Deneme Sınavı - 24

Koruma-dinlenme-soğuk uygulama-kompresyon-elevasyon

Mineral deposu: Kalsiyum ve fosfat deposu olarak görev alır.
• Büyüme faktörü deposu: Dönüşüm ve büyüme faktörlerini depolar.
• Yağ deposu: İliklerde bu fonksiyon sağlanır.
• Kan hücre üretimi: Uzun kemiklerin ortasında bulunan kanalda yer alan ilikte yapılır.
• Koruma: Beyni kafatası kemikleri, gövdede yaşamsal organları göğüs kafesi korur.
• Hareket: Vücudun tamamının ve uzuvlarının hareketini sağlar.
• Destek yapı: Kaslara bağlara bağlantı noktalarını sağlar.

Kırık çizgisine göre
• Yatay kırıklar (transvers)
• Eğik kırıklar (oblik)
• Sarmallı kırıklar (spiral şekilli)
• Kopma kırıkları (avülsiyon)
• Çok parçalı kırıklar

Kapalı redüksiyon; elle çekilerek, elle çekerken kırık uçlarının sağa-sola, yukarı-aşağı yerdeğiştirerek, traksiyon (çekiş) altında yapılmaktadır. Bunlar; çocuklardaki çoğu basit kırıklar, az kayma gösteren kırıklar gibi durumlardır.

Kırılmış kemikte iyileşme olay anından itibaren başlar ancak pek çok olumlu ve olumsuz durum bu süreç üzerinde etkilidir. İyileşme süreci kabaca ardışık üç etaptan oluşmaktadır, bunlar:
• İnflamatuar dönem (hematom-kanama)
• Onarım dönemi (kallus-çökelme)
• Yeniden şekilllenme dönemi (remodelingbiçimlenme)’dir

Kırığın iyileşme sürecinde kırığın etrafındaki yapılarda meydana gelen bozukluklar:
• Yumuşak doku yaralanmaları
• Kas yaralanmaları
• Damar sistemi yaralanmaları: Örn.
volkmann iskemik kontraktürü durumu.
• Organlarda yaralanmalar
• Sinir doku yaralanmaları
• Kas içi kemikleşme (M. Ossifikans)
• Eklem sertlikleri
• Refleks Sempatik Distrofi

Fiksasyonun çıkarılması sonrasında rehabilitasyonun amaçları şunlardır;
• Ödemi kontrol etmek
• Eklemlerde tam hareket sağlama
• Kaslarda tam güç sağlama
• Tam fonksiyonellik
• İşe, okula dönüş

Masaj yöntemleri: Gevşeme sağlamak ve kısmen dolaşımı artırmak için uygulanabilir.

Sıcak uygulamalar: Sıcak paketler ve enfraruj gibi yüzeyel ısıtıcılar uygulanabilir. Suyla tedavi yaklaşımları ise açık olmayan yaralarda tercih edilebilir.

Fiksasyon sırasında rehabilitasyonun amaçları şunlardır;
• Ağrıyı kontrol etmek
• Ödemi(şişlik) kontrol etmek
• Bölgenin kanlanmasını artırmak
• Kasların zayıflamasını engellemek
• Kırığa komşu eklemlerde hareketsizliği önlemek
• Hastanın genel durumu izin veriyorsa hareketi artırmak
• Fiksasyon materyali izin veriyorsa bölgesel/ vücut hareketliliğini artırmak
• Yürüme yardımcılarının kullanımı ile emniyeti sağlamak

Sistemlerle ilgili bozukluklar;
• Şok
• Kalp durması
• Akciğer sorunları: Örn.yağ embolisi sonucu solunum yetmezliği gelişmesi
• Toplardamar sorunları
• Böbrek sorunları: Örn. böbrek taşı oluşumu
• Yatak yaraları (dekübit): Örn. topuklarda uzun süreli sırt üstü yatmaya bağlı yaraların oluşması

Kemikler, anne karnında kıkırdak dokusunun gelişimiyle oluşmaya başlar ve 22-25 yaşları arasında tamamlanır.

Kemiklerimiz kalsiyum, fosfat, kollajen ve sudan
oluşmaktadır.

Kortikal kemikte kırık ve spongioz kemikte kırık yapısal kırık sınıflandırılmasında yer almaktadır.

Basit kırık kırık sayısına göre sınıflandırmaya; kapalı kırık, ortamla ilişkisine göre sınıflandırmaya; çökme kırığı kırığın derecesine göre sınıflandırmaya; patolojik kırık, kemik dokusuna göre sınıflandırmaya; sarmalı kırık ise kırık çizgisine göre sınıflandırma içerisinde yer almaktadır.

Uzman hekim tarafından kesin tanının konulmasının ardından tedavi yönteminin belirlenmesi sürecine geçilir, kırığın redüksiyonu;  kırık uçlarının
eski hizasına getirilmesi olarak tanımlanır.

Enfeksiyon dışındaki diğer seçenekler kırığın etrafındaki yapılardan kaynaklanan iyileşme kusurlarıdır. Enfeksiyon ise kırık bölgesinde meydana gelen bir iyileşme kusurudur.

Ülkemizde ilk total kalça artroplastisi 1959 yılında, Rıdvan Ege ve Erdoğan Altınel tarafından yapılmıştır. Doğru cevap B şıkkıdır.

Cerrahi olarak müdahale edilen eklem yüzüne göre artroplasti yöntemleri, değiştirilen eklem yüzüne göre müdahaleleri içerir 3 farklı uygulama yöntemi bulunmaktadır bunlar; Total Artroplasti, Hemiartroplasti ve Rezeksiyon Artroplastisidir. Doğru cevap A şıkkıdır.

Hemiartroplasti: Eklem yüzlerinin sadece bir parçası değiştirilir. Eklemin bir yüzü hastanın kendi anatomik kemik dokusu iken diğer eklem yüzü uygun biyomateryalden yapılmış endoprotezle değiştirilir. Doğru cevap D şıkkkıdır.