ORTOPEDİK REHABİLİTASYON - Deneme Sınavı - 17

Kısa kemikler, küp veya yuvarlak şekilli kemikler olup genellikle el ve ayak bileğinde bulunur.

Kas-iskelet sisteminin temel işlevleri; koruma, destek, hareket, ısı üretimi,
kalsiyum depolama ve kan hücrelerinin üretimidir

Romatoid artrit, ankliozan spondilit, gibi kronik güçsüzlük, ağrı, eklem tutulumu ve diğer sistemik bulgularla karakterize hastalıklar sistemik kas-iskelet sorunları arasında başı çekmektedir. Lokal kas-iskelet sorunlarını bel ağrısı, dejeneratif eklem hastalığı (osteoartrit), bursit ve tendinit gibi vücudun bir bölgesinde ağrı ve hareketi kısıtlayan durumlar içermektedir. Bu nedenle doğru cevap E şıkkıdır.

Mekanik ağrılar eklemin hareketi ile ortaya çıkarken iltihabi ağrılar eklem hareketi olmadan, istirahat halinde ortaya çıkar. İltihabi eklemlerde ağrı ile birlikte, şişlik, ısı artışı ve kızarıklık gibi diğer belirtiler de gözlenir.

Görsel Analog Skalada ağrıyı tanımlayan kelimeler (ağrı yok, hafif ağrı, orta düzey ağrı, şiddetli ağrı, çok şiddetli ağrı, dayanılmaz ağrı), ağrı şiddetini temsil eden renkler (yeşil tondan kırmızı tona doğru renk geçişi ağrı şiddetinde artışı yansıtmaktadır) ve ağrı şiddetini tanımlayan rakamlar yer almaktadır.

Zihinsel yetersizliği olan bireylerde deneyimlenen ağrıyı sayısal, sözel ve görsel bilgilere dönüştürmek oldukça güç olup dönüştürme olsa dahi bu bilginin güvenilirliği şüphelidir. Bu nedenle ağrı belirtisini farklı ipuçlarıyla tanımlamaya ihtiyaç duyulmaktadır. Bu bireylerde ağrı değerlendirmesi için Yetişkin Sözel
Olmayan Ağrı Skalası (ANVPS) geliştirilmiştir.

Ağrıya yönelik müdahale yaklaşımları; ilaç temelli yaklaşımları, fizik tedavi ve rehabilitasyon temelli yaklaşımlar, girişimsel yaklaşımlar (sinir blokajları, spinal kord stimülasyonu, derin beyin stimülasyonu ve diğer yöntemler), psikolojik
yaklaşım ve alternatif tıp yaklaşımları olarak sınıflandırılır.

Özellikle burkulma gibi akut yumuşak doku hasarı sonrası ortaya çıkan ağrı, ödem ve şişlik durumunda içerisinde soğuk uygulamanın da yer aldığı PRICE tedavisi yaygın kullanılmaktadır.

İnflamasyon beş temel belirti verir. Bunlar; kızarıklık,
şişlik, ağrı, ısı artışı ve işlev (fonksiyon) kaybıdır

İnflamasyon'da yaralanmadan hemen sonra ortaya çıkan bu belirtiler

akut belirtiler olarak tanımlanıp, yaralanma sonrası ilk 24-48 saatte görülür

Tamir fazı; kollajen adlı dokunun oluşturulması ve organize edilmesi süreci olarak kısaca özetlenebilir

Elastin yüksek oranda fizyolojik hareket gerektiren dokularda bulunur.

Kemikte organik olmayan yapılar ise kemiğe sertlik kazandıran kalsiyum fosfat ve

diğer maddelerdir.

Kırık iyileşmesini etkileyen sistemik faktörler içerisinde kişinin yaşı, kortikosteroid ilaç kullanımı, sitostatikler, büyüme hormonu, A, C ve D vitaminleri, parathormon, kalsitonin, tiroid hormonları, insülin, sinir uyarım kaybı, egzersiz ve elektriksel uyarım, işlevsel düzey, damar hasarları, sinir işlevleri ve açık kırıklarda hijyen sıralanabilir. Kırılan kemiğin cinsi sistemik değil lokal faktörlerden biridir.

Ani esnetme (germe), kasın ani kasılmasını gerektiren aşırı yüklenme durumları, tekrarlı ve uzun süreli kas aktiviteleri ve gecikmiş başlangıçlı kas ağrısı endirekt (dolaylı) kas yaralanmaları grubu içerisinde yer almaktadır.

Kas yaralanmaları kendi içinde kısmi kas yırtılmaları, tam kas yırtılmaları, kas hernileri, kas krampları, kas nodülleri ve kaslarda kalsifik (kemiksi) odaklar olarak sınıflandırılmaktadır

Nöropraksiya tip bir olarak isimlendirilen birinci derece sinir yaralanmasıdır. Sinirin iletiminde azalma söz konusudur. Yaralanma bölgeseldir, genel değildir ve sinirin akson bölgesinin devamlılığı korunmaktadır. Yaralanma sonrası ortaya çıkan tüm değişiklikler sinir üzerine baskı kaldırılırsa yaralanma öncesi seviyeye döner. Kaslara uyarıyı aktaran motor sinirlerin duyu sinirlerine göre yaralanma riski daha fazladır. Diğer sinir yaralanma kategorisi ise aksonotmezisdir.

Damar yapısı hücre dışı ağ, kollajenler, elastin, proteoglikan, epitel hücreler ve düz kas hücrelerinden oluşmaktadır.

Periferik vasküler hastalıklar genellikle 60 yaş üzerinde ve alt ekstremitelerde görülmektedir. Bu tutulumlarda ateroskleroza %50-70 oranında diyabet eşlik etmektedir.

Amputasyona neden olan travmalar arasında yer alan endüstriyel yaralanmalar,
trafik/tren/motorsiklet kazaları, doğal afetler, ateşli silah ve mayın yaralanmaları, tarıma yönelik kazalar ve elektrik yanıkları olarak görülmektedir.