ORTOPEDİK REHABİLİTASYON - Deneme Sınavı - 11

Paraplejik tip serebral palsi iki alt ekstremite tutulumu ile karakterizedir. Nadiren görülür. Çünkü serebral palside üst ekstremite etkileniminin olmadığı klinik tablo oldukça enderdir. Doğru cevap C şıkkıdır.

Hafif etkilenimli serebral palsili çocuklarda “W oturma veya kurbağa pozisyonu” denilen oturma pozisyonu oldukça yaygındır. Çocukların rehabilitasyonunda oturma pozisyonlarının düzenlenmesi yapılırken W oturmanın önlenmesi gerekir. Çocuklar yerde oturtulacak ise çocukların bağdaş kurarak veya bacaklarını öne uzatarak oturması sağlanmalıdır. Doğru cevap A şıkkıdır.

Kemikler, anne karnında kıkırdak dokusunun gelişimiyle oluşmaya başlar ve 22-25 yaşları arasında tamamlanır. Kemik dokusunun % 33’ü organik maddelerden oluşmaktadır. Doğru cevap A' dır.

Kemik dokusunun % 33’ü organik maddeler, % 67’si inorganik maddelerden (kalsiyum, fosfat, kalsiyum karbonat, magnezyum fosfat, alkali tuzlar vb.) oluşmaktadır. Doğru cevap B' dir.

Uzun kemikler, boyu eninden büyük olan kemikler olup genellikle uzuvları
(ekstremite) oluşturan yapılardır. Örneğin kol (humerus) ve uyluk (femur) kemiği. Doğru cevap C' dir.

Eklemler hareket edebilme özelliklerine göre oynar, yarı oynar ve oynamaz
eklemler olarak kategorize edilir. Oynar eklemler; diz, dirsek, parmak, kalça ve omuz gibi hareket açığa çıkaran eklemlerdir. Bu eklemlerde açığa çıkan hareket-lerin biçimleri ve adları (fleksiyon-ekstansiyon, abduksiyon-adduksiyon, rotasyon, supinasyon-pronasyon, eversiyon-inversiyon, dorsifleksiyon-plantar
fleksiyon, elevasyon-depresyon) Şekil 4.2’de gösterilmektedir. Doğru cevap D' dir.

Menisküs kıkırdak yapıda olan yarım ay şeklinde içi kıvamlı sıvıyla dolu olan elastik yapılardır. Eklemi oluşturan kemik yüzeyleri arasında yer alarak önemli işlevler sağlar. Bunlar; ekleme binen yüklere karşı direnç gösterir, şokları emer ve yarım ay şekli nedeniyle eklem yüzlerini büyüterek uyumu artırır.  Menisküs içerisindeki kıvamlı sıvı % 72 oranında su, % 28 oranında organik maddeler, hücre dışı sıvı ve hücrelerden oluşur. Doğru cevap E' dir.

Ağrı şikayeti öznel ifadelere dayalı olduğundan, ağrının tüm boyutlarıyla değer-lendirilmesi gerekmektedir. Ağrı sınıflandırması; ağrının süresine, vücut bölgele-rine, vücut sistemlerine, oluşum şekline, şiddetine, etiyolojiye göre sınıflandırıl-maktadır. Tüm ağrı sınıflandırma sistemlerinin bazı yönlerden sınırlılıkları olduğu belirtilmektedir (Raj, 2000). Doğru cevap A' dır.

Somatik ağrı, kas-iskelet sistemi sorunlarında en sık görülen belirtilerden birisi-dir. Kas-iskelet sistemi sorunlarında ağrı dışında güçsüzlük, deformite, hareket kısıtlılığı, sertlik, eklemi oluşturan kemik yüzeylerinde artmış sürtünme ve şişlik belirtileri gözlenebilir. Kas-iskelet sistemini ilgilendiren sorunlar genelde iki ana bölümde incelenmektedir. Bunlar sistemik sorunlar ve lokal sorunlar olarak
gruplandırılabilir. Doğru cevap B' dir

Atrofi; hasara uğrayan vücut dokusunun kullanılmaması sonucu ilgili dokunun boyutlarında zamanla meydana gelen azalmadır. Örneğin kas atrofisi sonucu kasın genişliğinde azalma ve kasta kuvvet kaybı gerçekleşir. Doğru cevap C' dir.

Ağrıyla ilgili ilave bilgiler için ağrının yeri, ağrının niteliği, ağrının yoğunluğu, ağrının süresi ve ağrıyı tetikleyen ve azaltan durumlar kişiye sorulur (Mac Lellan, 2006). Doğru cevap D' dir.

Ampute; uzuv kaybı demektir.

Vücudu oluşturan sistemlerden birisi de kas iskelet sistemi olup bu sistem iskelet sistemi ve kas sisteminden meydana gelmektedir. İskelet sistemi pasif yapıları içerirken bu sistem içerisinde kemikler, eklemler, kıkırdak, kapsül, menisküs ve bağlar (ligament) yer almaktadır. İskelet sistemi vücut üzerinde çeşitli işlevlere sahiptir. Bunlar; vücuda şekil vermek, kalp, akciğerler, beyin gibi vücuttaki önemli organları korumak, vücuttaki iskelet kaslarının tutunabileceği yerleri oluşturmak, kan hücrelerinin üretimini sağlamak, kalsiyum ve fosfat deposu görevi görmek ve vücut hareketlerinde kaldıraç görevi oluşturmaktır.

Osteoporoz; kemik mineral yoğunluğunda azalma ve kemik mikro yapısında bozulma sonucu kemik kırılganlığında artış ile karakterize metabolik kemik hastalığıdır.

Osteoartrit; halk arasında kireçlenme olarak bilinen 50 yaş üstü kişilerde çeşitli risk faktörleri ile gelişerek eklem kıkırdak yapısında bozulmaya yol açan kronik seyirli dejeneratif bir hastalıktır.

Skolyoz; doğuştan veya sonradan çeşitli nedenlerden dolayı omurgada meydana gelen C veya S şeklindeki eğriliklerdir.

Ağrı, hisseden kişi tarafından tanımlanan bilgiler üzerinden değerlendirilirken ağrının nedenleri ve ortaya çıkaran risk faktörleri için doktor tarafından yapılan değerlendirmelerle de çeşitli bilgiler elde edilir. Doktor tarafından yapılan değerlendirmeler genel fizik muayene (vücut ısısı, kalp hızı, solunum hızı, kan basıncı, vücut ağırlığı, duruş alışkanlığı, yürüyüş özellikleri) ve nörolojik muayene (zihinsel değerlendirme, kraniel sinir testleri, kuvvet testleri, derin tendon refleksleri, duyu, koordinasyon, kas-iskelet sistemine ilişkin muayene ve özel testler) olarak gerçekleştirilir.

Serebral palsi hastalığı, çocukluk çağının en yaygın görülen motor özür nedenidir. İlerleyici değildir. Doğum öncesi veya beyin gelişiminin hızlı olduğu yaşamın ilk yıllarında meydana gelir. Kas iskelet sistemi bozukluklarına bağlı olarak gelişen postür ve hareket bozukluğudur. I, II, III ve IV. no.lu ifadelerin hepsi Serebral Palsi için doğrudur. Doğru cevap (E'dir.

Diplejik Tip Serebral Palsi  sıklıkla, erken doğum ve/veya düşük doğum ağırlığı sonrası görülen klinik tablodur. Prematürelerde (erken doğan bebekler) iskemik beyin yaralanmasına neden olan periventriküler lokomalazi en yaygın nedenlerdendir. Gövde ve ekstremitelerin tutulumu ile karakterize olup alt ekstremiteler üst ekstremitelerden daha fazla etkilenmiştir.Hafif etkilenimli diplejik çocuklarda ayak kaslarındaki tonus artışından dolayı (kas kasılmaları) parmak ucu yürüyüşü görülür. Bunun dışında, bacaklarını çaprazlayarak yürüme (makaslama yürüyüşü), dizleri bükük yürüme gibi yürüyüş paternleri de görülebilmektedir. Nöbet, sık görülen klinik bir bulgudur. Gözü odaklayamama, istemsiz göz titremeleri (nistagmus), şaşılık (strabismus) ve körlük sıklıkla görülen göz ve görme ile ilişkili bulgulardır. Doğru cevap B'dir.

Diskinetik tip serebral palsi anormal hareketlerle karakterizedir. Diskinetik tip Serebral Palsi’de sıklıkla görülen hareket bozuklukları, atetoz, distoni, korea, rijidite, tremor, distoni şeklindedir. Triplejik, üç ekstremitenin tutulduğu klinik  serebral palsi tablosudur. Doğru cevap C'dir.