ORTAÇAĞDAN GÜNÜMÜZE ANADOLU UYGARLIKLARI

1926-1927 yıllarında Sağlık Bakanlığı binasını tasarlayan mimar Theodor Jost ' dur.

İstanbul Beyoğlu’ndaki St.Antoine Kilisesi (1906-12), Ankara Ulus’taki Osmanlı Bankası(1926), İnhisarlar (Tekel) BaŞmüdürlüğü (1928), Ziraat Bankası Genel Müdürlüğü (1926-29), Türkiye İş Bankası (1929); Bursa’daki Çelik Palas (1930-32) Mongeri’nin
en önemli eserleridir.

Askeri okul çıkışlı olup sanatçı kimliklerini yurt içinde öğretmenlik yaparak geliştiren Fahri Kaptan, Ahmet Bedri, Hilmi Kasımpaşalı, Ahmet RagIp, Hüseyin Giritli,Ahmet Münip, Salih Molla Aşki, Ahmet Ziya ve isimleri bilinmeyen bir grup ressam

Batı etkisindeki resim sanatında “Primitifler” olarak adlandırılmışlardır.

1933 yılında Nurullah Berk, Abidin Dino, Zeki Faik İzer, Elif Naci, Cemal Tollu ve Heykeltıraş Zühtü Müridoğlu “D” Grubu adını verdikleri yeni bir sanat topluluğu oluşturmuşlar

Yeniler grubu D grubundan ayrılan Abidin Dino başta olmak üzere Nuri İyem, Haflmet Akal, Turgut Atalay, Mümtaz Yener, Ferruh Başağa, Faruk Morel, Agop Arad, Avni Arbafl, Selim Turan, Kemal Sönmezler, Nejat Melih Devrim, Fethi Karakaş’tan oluşmuştur.

Cumhuriyet döneminin ilk anıtı olan Dumlupınar Şehit Sancaktar Mehmetçik Anıtı Arif Hikmet Koyunoğlu tarafından yapılmıştır.

Ankara Etnografya Müzesi önündeki atlı Atatürk heykeli ve İzmir atlı Atatürk anıtı gibi çalışmaları Canonica' ya aittir.

Ratip Aşir Acudoğlu, Nijad Sirel, Hadi Bara, Zühtü Müridoğlu, Kenan Yontuç ve Nusret Suman gibi sanatçılar yurt dışına heykel eğitimi için gönderilmişlerdir.

Osmanlı Sanatında heykel eğitiminin verilmesi Yervant Oskan’ın Sanayi-i Nefise Mektebi ile başlamıştır.

Türkiye’de Cumhuriyet Dönemi Sanatını anlayabilmek için Osmanlı Devletinin ortadan kalkması ve yeni bir devletin kuruluşuna kadar olan döneme kısaca bakmak gerekmektedir. Yüzyıllar boyunca refah içinde yaşayan din ve dil farklılığı gösteren çeşitli etnik topluluklardan oluşan Osmanlı toplum yapısı, 19. yüzyılda ortaya çıkan milliyetçilik akımıyla çözülmeye başlamıştır. Doğru cevap C'dir.

1876 yılında Osmanlı devletinin ilk anayasası olan Kanun-i Esasi’yi ve Meşrutiyet’i ilan eden II. Abdülhamit, böylece yetkilerini bir Meclis ile paylaşmıştır. Ancak bir yıl sonra Rus Ordusunun Ayastefanos’a kadar gelmesinden yararlanarak Meclis-i Mebusanı dağıtmış ve Kanuni Esasiyi askıya almıştır. Doğru cevap B'dir.

Birinci Dünya Savaşına kadar ülkeyi yönetecek İttihat ve Terakki Cemiyeti ile birlikte, Osmanlıcılık anlayışı yerini, fikir babalığını Ziya Gökalp’in yaptığı Türkçülük ideolojisine bırakacaktır. Doğru cevap D'dir.

Birinci Dünya Savaşından Mondros Ateşkes Antlaşmasını (30 Ekim 1918) imzalayarak yenik çıkmasının ardından Osmanlı Devletinin toprakları itilaf devletlerince işgal edilmiştir. Mustafa Kemal ve silah arkadaşları tarafından başlatılan Kurtuluş Savaşının siyasi manifestosu olan Misak-ı Milli sınırları bu antlaşmada belirmiştir. Cumhuriyet rejimi Osmanlı Devletinin elinde kalan toprakların korunmasını amaç edinmiştir. Kuvayi Milliye adı verilen halk direnişi, 19 Mayıs 1919’da Samsuna çıkışından sonra Mustafa Kemal tarafından organize edilerek, işgalci güçlere karşı direniş başlatılmıştır. Doğru cevap E'dir.

Birinci Ulusal Mimarlık Dönemi
1908’de II. Meşrutiyet’in ilanı ile başlayıp 1930’lar da sona eren dönem, Türk mimarlık tarihinde “Birinci Ulusal Mimarlık Dönemi” olarak tanımlanmaktadır. Osmanlı Devletinin ortadan kalktığı ve Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulduğu bu yıllarda, Türk Ulusçuluğu düşüncesi, her alanda olduğu gibi mimaride de etkili olmuştur. Dönem bundan yola çıkılarak Milli Mimari Üslubu, Neoklasik Üslup, Erken Cumhuriyet Dönemi Mimarisi olarak da adlandırılmaktadır. Bu üslubun öncülüğünü Sanayi Nefise Mektebi hocalarından Mimar Vedat Bey ve Hendesei Mülkiye Mektebi hocalarından Mimar Kemalettin Bey yapmışlardır. Doğru cevap E'dir.

1909 yılından itibaren Sanayi-i Nefise Mektebinde dersler veren İtalyan Mimar Mongeri’nin erken Cumhuriyet dönemi mimarlığına en önemli katkısı, zengin yüzey dekorasyonu ile olmuştur. Karmaşık arabesk oyma desenler, zengin başlıklar ile taçlandırılmış gömme kolon ve sütunlar, sanatçının yapılarında karşımıza çıkan önemli detaylardır. İstanbul Beyoğlu’ndaki St.Antoine Kilisesi (1906-12), Ankara Ulus’taki Osmanlı Bankası (1926), İnhisarlar (Tekel) Başmüdürlüğü (1928), Ziraat Bankası Genel Müdürlüğü (1926-29), Türkiye İş Bankası (1929); Bursa’daki Çelik Palas (1930-32) Mongeri’nin en önemli eserleridir. Doğru cevap B'dir.

Arif Hikmet Koyunoğlu’nun 1927 yılında tamamlanan Hariciye Vekâleti Binası, 1938 yılında Atatürk’ün naaşının Anıtkabir’in tamamlanmasına kadar konulduğu yapı olan Etnografya Müzesi ve Türk Ocağı Binası, Birinci Ulusal Mimarlık döneminin
sembolü olmuş yapılardır. Doğru cevap E'dir.

Ernst Egli 1927-1940 yılları arasında Türkiye’de eğitimci, mimar ve danışman olarak görev yapmıştır. Sanatçı Musiki Muallim Mektebi, Sayıştay (Divan-ı Muhasebat), Siyasal Bilgiler Fakültesi (Mülkiye Mektebi) gibi yalnızca plan bakımından değil, tasarım ilkeleri ve form bakımından da modern olan yapıları tasarlamıştır.

Bruno Taut’un Ankara’da tasarladığı Dil Tarih Coğrafya Fakültesi uygulaması orta Avrupa ile Türk etkilerinin sentezi olarak görülebilir.

Bir Türk mimarın elinden çıktığı bilinen ilk modern bina, İstanbul’da Sırrı Arif Bey tarafından 1929 yılında tasarlanan Bekir Bey Evi’dir. Dönemin önemli mimarları arasında Sedat Hakkı Eldem, Abdullah Ziya Kozanoğlu, Zeki Sayar, Abidin Mortaş, Hüsnü, Semih Rüstem ve Arif Hikmet bulunmaktadır. Doğru cevap C'dir.

İkinci Ulusal Mimarlık döneminin en önemli yapısının Atatürk’ün Ankara’daki Anıtkabiri olduğu söylenebilir. 1941 yılında bu yapı için uluslar arası bir yarışma düzenlenmiştir. Türk Mimarları Emin Onat ve Orhan Arda tarafından hazırlanan tasarım uygulamaya değer bulunmuş, inşasına 1944 yılında başlanan yapı 1953 yılında açılmıştır. Anıtkabir, çağdaş olduğu kadar, geleneksel mimarlıktan da izler taşıyan bir yapıdır. Doğru cevap D'dir.

Doğru cevap A'dır. 

1889 Mayısında Askeri Tıbbiye Mektebinde İbrahim Temo, Mehmet Reşit, İshak Sükuti, Abdullah Cevdet ve Hikmet Emin adlı beş öğrenci tarafından kurulan İttihad-ı Osmani adlı gizli dernek, 1895 yılında adını İttihat ve Terakki olarak değiştirmiştir. Örgüt 1908-1918 yılları arasında kısa kesintilerle devlet yönetimine hakim olmuştur.