ORTAÇAĞDAN GÜNÜMÜZE ANADOLU UYGARLIKLARI

Gotik üslup

Balyan Ailesidir

Gerçek ismi Abdülcelil Çelebi olan Levni'dir

Rokoko: Avrupa sanatında Barok’tan sonra gelişen üslup daha çok dekoratif sanatlarda egemen olmuş, Barok’a göre
daha sadeleşmiş bir sanat akımıdır.

Batılılaşma Döneminde mimarîde iç dekorasyonu çok renkli, hareketli figüratif özellikler gösteren duvar resimleri, tasvirler özellikle duvar üzeri boyama tekniği ile göze çarpar. Anadolu’daki bu dönem camilerinde Kâbe, İstanbul camileri tasviri tercih edilen kompozisyonlardır.

Tombak adlı özel üretim tekniği ile yapılan eserler mimaride değil maden sanatında dikkati çekmektedir.

Osmanlı Mimarisi ve Sanatı önce Lale Devri ile Batı ile ilişkiye girmiş ardından Avrupa kökenli Barok, Rokoko, Ampir ve Seçmeci üslupları benimsemiş bunların etkisi ile kendi üslubunu oluşturmuştur.

Emir Çelebi’nin hekimlikle ilgili “En Muzecu’t Tıbb” eseri ve Katip Çelebi’nin (coğrafya ve kozmografya konulu) Cihan-nüma isimli eseri dönemin önemli eserleridir.

Başmimar Sarkis Balyan, Beylerbeyi Sarayı, Çırağan Sarayı, Yıldız Sarayı ve bağlı yapıları, Aksaray Valide Cami, Beşiktaş Akaretler Sıraevler gibi yapıları inşa etmiştir.

I. Mahmut tarafından yapımı başlatılan Nuruosmaniye Cami 1755 yılında tamamlanmıştır. XVIII. yüzyılın en güçlü Barok etkileri taşıyan camisidir.

İzmir Salepçioğlu Cami, başkent dışındaki önemli dönem örneklerinden bir tanesidir. Barok özellikleri dış cephede yoğun olarak kendini hissettirir. Son cemaat yeri bölümü yapıya dahil edilmiştir.

Geç Osmanlı Döneminde, ilköğretim sadece erkek çocuklar için zorunlu eğitim haline getirilmiştir.

Bu dönemde yabancı ve gayri müslim sanatçılarda ilgi görmektedir. Bu nedenle "B" şıkkıda verilen "Sadece yerli sanatçıların eser vermelerine izin verilmesi" bilgisi yanlıştır.

Beylerbeyi Sarayı, başmimar olan Sarkis Balyan tarafından inşa edilmiştir.

İstanbul Laleli Camisi (1759-1763), III. Mustafa döneminde Mimar Tahir Ağa tarafından inşa edilir.

Katlı bitkisel bezemeler, yaprak frizleri, kıvrımlı kumaş, çelenk (girlant) istiridye formu,
kartuşlar, boşlukta uçan figürler ve hacim kazandırılmış formlar Barok mimarî ve süslemelerde ana özelliktir.

Rokoko üslubunda bezeme programında sarmal kıvrımlı dallar, S kıvrımlar, bombeli olmayan kartuşlar, az çıkıntılı pilastırlar, çizgisel üslupta akant yaprakları karakteristik
öğelerdir.

I. Mahmut tarafından yapımında başlatılan Nuruosmaniye Cami 1755 yılında tamamlanmıştır. XVIII. Yüzyılın en güçlü Barok etkileri taşıyan camisidir. Topografik sorunu ve çevrenin yoğun ticari dokusu nedeniyle değişik kot seviyelerinde yapı çözümlenmiştir. Barok etkinin en yoğun hissedildiği yer mukarnasın yerini almış kavsara dolgusudur.

Gevher Nesibe Darüşşifası, Anadolu Selçukluları zamanında yapılmış bir yapıdır.

GEÇ OSMANLI DÖNEMİ ÇİNİ VE SERAMİK SANATI: Osmanlı Çini Sanatı’nın iki önemli
merkezi vardır: İznik ve Kütahya. İznik, XVII. yüzyılda neredeyse tamamen çini üretimini kesmiş, İznik üretimine göre kalitesi daha düşük olan Kütahya, günümüze kadar süreklilik
göstermiştir.

Bu dönem minyatür eserlerde iki önemli sanatçı ön plana çıkmaktadır. Birincisi, gerçek
ismi Abdülcelil Çelebi olan Levnî’dir. Surnâme-i Vehbi isimli eserde Sultan III. Ahmed’in
oğullarının sünnet törenini, geçit törenlerini resmetmiştir (1720).