ORTAÇAĞ-YENİÇAĞ AVRUPA TARİHİ

1665’te kraliyet kanunu olarak nitelendirilebilecek “Lex Regia” kabul edilerek Danimarka’da kral merkezli mutlak monarşiye geçildi.

Pireneler Antlaşması 1659’da imzalandı. Bu antlaşma ile Fransa, İspanya’ya ait Artois, Flanders’in bazı bölgelerini, Roussillon ve Cerdagne’yi kendi topraklarına kattı. İngiltere ise  Dunkirk’e hakim oldu.

Fronde kelime anlamı olarak “sapan” demektir.

İsyana bu ismin verilmesinin sebebi , asilerin Mazarin ve taraftarlarını sapanlarla taşa tutmalarıydı.

1650’deki isyanı, öncekinden farklı kılan diğer bir özellik de asilere XIV. Louis’nin kuzeni Condé Prensi’nin katılmasıydı.

Louis’nin hayali Fransa’da güçlü bir hükümdarın yönettiği ihtişamlı bir imparatorluk kurmaktır.

Colbertizm; Colbert zamanında merkantilizm, Fransa’nın resmî siyaseti haline geldiği için Fransız merkantilizmidir.

Enterdi; Bir ülkenin dinen gayrimeşru bir yönetim ile her türlü vaftiz, evlenme, uygulamasının geçersiz hâle gelmesidir.

Doğu Akdeniz ve Adriyatik’te önemli sayıda koloniye sahip ve tam bir deniz-ticaret devleti Venedik’tir.

İmparator Leopold için en büyük tehdit, Osmanlı İmparatorluğu ve Fransadır.

Avrupa’da güç dengelerini değiştiren mücadele, dokuz yıl savaşlarıdır.

Avusturya’yı düştüğü  sıkıntılı durumdan kurtaran olay, Viyana Kuşatmasıdır.

Status quo ante bellum, Savaş öncesi duruma dönmek manasına  gelir.

Fronde isyanı, aslında 1624-1642 yılları arasında Fransa başbakanı olan Kardinal Richelieu’nün soyluların nüfuzunu kırarak meclisin gücünü azaltmaya yönelik politikalarına bir tepki olarak ortaya çıkmıştır. Richelieu’den sonra Fransa başbakanı olan Mazarin’in de aynı politikaları, daha da ileri götürerek devam ettirmesi 1648’de Paris’te Fronde İsyanı’nın çıkmasına sebep oldu.

XIV. Louis’nin hayalinde Fransa’da güçlü bir hükümdarın yönettiği ihtişamlı bir imparatorluk yatmaktaydı. Böyle bir yapının gerçekleşmesi sadece askerî başarılarla temin edilemeyeceğinden, diplomasi ve sanatta da Avrupa’ya önderlik eden ihtişamlı bir devlet hayal etmekteydi.

Colbert zamanında Merkantilizm, Fransa’nın resmî siyaseti haline geldiği için Fransız merkantilizmine “Colbertizm” denmiştir.

Fransa, XIV. Louis’nin iktidarı döneminde neredeyse 50 yıl boyunca, çeşitli fasılalarla, Avrupa’daki diğer ülkelerle savaş hâlinde oldu. Bu sürecin başlangıcı 1667’de patlak veren İspanya ve Hollanda’ya karşı “İntikal Savaşları”dır.

1678’e gelindiğinde hem Fransa hem de Hollanda ve İspanya için barış arzu edilen bir şey hâline geldi. Aslında barış görüşmeleri daha 1676’da İngiltere’nin tavassutu ile Hollanda’nın Nijmegen şehrinde başlatılmıştı. 1678’e gelindiğinde barış görüşmeleri yeniden hız kazandı. Önce Hollanda ile 10 Ağustos 1678’de daha sonra da İspanya ile 17 Eylül 1678 ve 5 fiubat 1679’da üç antlaşma imzalandı. Bu üç antlaşmaya da daha sonra “Nijmegen Antlaşması” denildi.

13 Nisan 1598’de Fransa Kralı IV. Henri tarafından yayımlanan ve Kalvinistler’e haklar tanıyan Nantes Fermanı, XIV. Louis’nin emri üzerine 1685 Ekim’inde kaldırıldı.

Papalık’ın Fransa kilisesi üzerindeki hakimiyetinin kısıtlanıp, kilisenin krala bağlı kalmasıdır.

XIV. Louis’nin zaferi, İspanya, Avusturya ve Hollanda’da endişeye neden olmuştu. Nijmegen Antlaşması taraşar arasında bir ateşkes niteliğindeydi.