ORTAÇAĞ-YENİÇAĞ AVRUPA TARİHİ - Deneme Sınavı - 10

XIV. Louis’nin hayalinde Fransa’da güçlü bir hükümdarın yönettiği ihtişamlı bir imparatorluk yatmaktaydı. Böyle bir yapının gerçekleşmesi sadece askerî başarılarla temin edilemeyeceğinden, diplomasi ve sanatta da Avrupa’ya önderlik eden ihtişamlı bir devlet hayal etmekteydi. Doğru Yanıt E'dir.

Merkantilizm bir ülkenin zenginliği ve gücünün, sahip olduğu değerli madenlerle ölçülebileceği fikrine dayanan bir ekonomik sistemdir. Jean-Baptiste Colbert zamanında merkantilizm, Fransa’nın resmî siyaseti haline geldiği için Fransız merkantilizmine “Colbertizm” denmiştir. Doğru yanıt A'dır.

Otuz Yıl Savaşları’ndan sonra Avrupa’daki güçler dengesi büyük bir değişim geçirdi. Hollanda ve
İspanya ile verdiği mücadelelerde hem topraklarını genişleten hem de nüfuzunu arttıran Fransa
giderek Avrupa’nın hakemi oldu. Doğru yanıt A'dır.

1678’e gelindiğinde hem Fransa hem de Hollanda ve İspanya için barış arzu edilen bir şey hâline geldi. Önce Hollanda ile 10 Ağustos 1678’de daha sonra da İspanya ile 17 Eylül 1678 ve 5 fiubat 1679’da üç antlaşma imzalandı. Bu üç antlaşmaya da daha sonra “Nijmegen Antlaşması” denildi.  Doğru yanıt D'dir.

13 Nisan 1598’de Fransa Kralı IV. Henri tarafından yayımlanan ve Kalvinistler’e haklar tanıyan Nantes Fermanı, XIV. Louis’nin emri üzerine 1685 Ekim’inde kaldırıldı. Doğru yanıt E'dir.

Gallikanlık Papalık’ın Fransa kilisesi üzerindeki hakimiyetinin kısıtlanıp, kilisenin krala bağlı kalmasıdır. Doğru yanıt E'dir.

XIV. Louis’nin zaferi, İspanya, Avusturya ve Hollanda’da endişeye neden olmuştu.  İspanya’nın bu antlaşmayı kabul etmesinin bir diğer nedeni de doğal müttefiki olan Avusturya ve Alman prensliklerinin, Osmanlı’ya karşı kurulan
Kutsal İttifak’a dahil olmalarıydı. Nijmegen Antlaşması taraflar arasında bir ateşkes niteliğindeydi. Doğru yanıt E'dir.

Dokuz Yıl Savaşları’ndan sonra Ryswick Barışı imzalanmıştır. Doğru yanıt C'dir.

17. yüzyılda modern felsefenin temelleri atıldı, matematikte bir patlama oldu ve klasik fizik kuruldu. İngiltere’de Francis Bacon Empirizm’in, Fransa’da René Descartes ise Rasyonalizm’in kurucuları olarak bu yüzyılda öne çıktılar. Doğru yanıt B'dir.

Fronde İsyanları 1648 yılında başlamış ve 1653 yılına sona emiştir. Üst düzey devlet adamlarının bir kısmı da Fronde İsyanı'na destek verdi. Bu da isyanın daha fazla büyümesini sağladı.

Merkantilizm bir ülkenin zenginliği ve gücünün, sahip olduğu değerli madenlerle ölçülebileceği fikrine dayanan bir ekonomik sistemdir. Toprağa dayalı Feodalite yerine, zenginliğin kaynağı ticarettir. İhracatı mümkün olabildiğince artırmak, ithalatı ise mümkün olabildiğince düşük seviyede tutmak temel amaçtır. Devlet, yatırımları ve ekonomik faaliyetleri yönlendirip, teşvik eder ve denetlerdi. Colbert zamanında merkantilizm, Fransa’nın resmî siyaseti haline geldiği için Fransız merkantilizmine “Colbertizm” denmiştir.

2 Ekim 1685 yılında yayımlanan Fontainebleau Fermanı ile Nantes Fermanı geçersiz kılınmıştır. Fontainebleau Fermanı’na göre Kalvinistler’e ait bütün tapınaklar yıkılacak, rahipleri sürgün edilecekti. Bu fermandan sonra Fransa’daki Kalvinistler hızla ülkeden ayrılmıştır.

2 ekim 1685 yılında yayımlanan Fontainebleau Fermanı ile Nantes Fermanı geçersiz kılınmıştır. Fontainebleau Fermanı’na göre Kalvinistler’e ait bütün tapınaklar yıkılacak, rahipleri sürgün edilecekti. Bu fermandan sonra Fransa’daki Kalvinistler hızla ülkeden ayrılmıştır.

Katolik nüfuzunun kırılması için Katolik olarak devlet hizmetinde bulunmayı engelleyen bir tasarı olan “Test Act” parlamento tarafından 1673’te kabul edilmişti; ancak II. Charles döneminde, ölmeden önce kabul edilmiştir.  

Bill of Rights 1689 yılında kabul edilmiştir.

İsveç, Fransa’nın arabuluculuğu ile Lehler’le Oliva Barışı yapıldı. Bu barış ile Lehistan, İsveç tahtı üzerindeki iddialarından vazgeçti ve İsveç’in Letonya ve Estonya’daki üstünlüğünü tanıdı.

1665’te kraliyet kanunu olarak nitelendirilebilecek “Lex Regia” kabul edilerek Danimarka’da kral merkezli mutlak monarşiye geçildi.

Pireneler Antlaşması 1659’da imzalandı. Bu antlaşma ile Fransa, İspanya’ya ait Artois, Flanders’in bazı bölgelerini, Roussillon ve Cerdagne’yi kendi topraklarına kattı. İngiltere ise  Dunkirk’e hakim oldu.

Fronde kelime anlamı olarak “sapan” demektir.

İsyana bu ismin verilmesinin sebebi , asilerin Mazarin ve taraftarlarını sapanlarla taşa tutmalarıydı.

1650’deki isyanı, öncekinden farklı kılan diğer bir özellik de asilere XIV. Louis’nin kuzeni Condé Prensi’nin katılmasıydı.