ORTAÇAĞ-YENİÇAĞ AVRUPA TARİHİ - Deneme Sınavı - 8

1309 yılında Roma'dan ayrılan Papalık 1377'de Roma'ya geri dönmüştür. Doğru yanıt C'dir.

Konsiller dönemi 1449 yılına kadar sürmüştür. Doğru yanıt E'dir.

Almanya'nın kuzeyindeki İskandinavya ülkelerinden İsveç ve Norveç 1397 yılında Danimarka kralına tabi oldular. Güneyde ise İsviçre 13.yüzyılın sonundan itibaren Almanya İmparatorluğundan ayrılmaya başladı. 1315 yılındaki Morgarten Savaşında İsviçreliler bir Habsburg ordusunu bozguna uğrattılar. Bir devlet oluşturabilmek için Luzern, Zürich, Glarus, Zug ve Bern İsviçre'ye katıldı. 1386 yılında ikinci defa Habsburglara askeri üstünlük sağlayan İsviçre bağımsız bir devlet olarak Avrupa'da varlığını korudu. Doğru cevap A'dır.

Avrupa'da Roma rakamlarının bırakılarak sıfır sayesinde çarpma, bölme ve toplamaları çabuklaştıran Arap rakamlarının kullanıldığı ilk ülke İtalya oldu. 15. yüzyılın sonunda ondalık sisteme dayalı rakamların kullanımı İtalya'da yaygınlaştı ve İtalya'da hesap sanatını öğreten okullar açıldı. Doğru cevap B'dir.

14. yüzyılda papalar ikamet ettikleri Roma'yı terk edip Fransa'daki Avignon şehrinde oturmaya başladılar. Bunun sonucu olarak da papalar, Fransızlardan seçilmeye başladılar. Papanın Roma'dan ayrılmasından rahatsızlık duyan İtalyanlar, bu olayı "Babil esareti" olarak adlandırdılar. Doğru cevap D'dir.

Macaristan'ın Osmanlı hakimiyetine girmesi 1526 yılında Mohaç Muharebesinden sonra Kanuni Sultan Süleyman zamanında gerçekleşti. Doğru cevap A'dır.

Geç dönem ortaçağ Avrupası'nda şehirlerarası ticareti geliştiren ve adına hansa Birliği denilen bir teşkilat söz konusudur. Hansa Birliği aslında 1161 yılında kurulmuş olmasına rağmen etki alanının doruğuna 14.yüzyılda çıkmıştır. Amacı eş güdümlü bir siyasetle Alman ve İskandinav tüccarların Batı Avrupa ve Rusya ile ticaretini geliştirmekti. Bu politikanın ortaya çıkmasında Viking topluluklarının 13. yüzyılda denizden yaptıkları saldırıları bırakmış olmaları, Alçak Topraklar diye adlandırılan Hollanda, Lüksemburg, Belçika gibi yerlerde tarım işleri ile uğraşmaları, kereste ve maden üretimiyle sahillerde ringa balığının ticaretine yönelmeleri Hansa Birliğinin etkisini arttırmasını kolaylaştırmıştır. Doğru cevap E'dir.

1309 yılında Papa V. Clemens, heyeti ile birlikte Papalığın merkezini Roma'dan Avignon şehrine taşıdı. Avignon, Fransa'nın Akdeniz sahillerinde yer alan Marsilya kentinin kuzeyinde yer alıyordu. Bunun sebebi Clemens'ten önce özellikle Papa VIII.Bonifacius zamanında Papalığın krallarla uzun süre devam eden sürtüşmelere girişmesi ve bu anlaşmazlığın silahlı çatışmaya dönüşmesiydi. Papa ile çatışan İtalyan soylularına Fransa ve İngiltere kralları destek veriyordu. Papanın taşındığı Avigon şehri ise o dönemde resmi olarak Napoli Krallığının bir parçası olduu halde çevresi ise Fransız krallarının toprakları ile çevrili idi. Papalık 1377 yılına kara altmış sekiz yıl boynca burada yaşamak zorunda kaldı. Doğru cevap B'dir.

Konsilin yaptığı ilk iş, her iki papayı da azledip bir başkasını papa olarak seçmek oldu. Bunun sonucu ise konsil kararlarını kabul etmeyen iki papa ile birlikte üçüncü bir papanın ortaya çıkması oldu. 1414-1418 yılları arasında toplanan Konstanz kosili papalardan birini azletti, birini görevden feragat etmeye zorladı ve üçüncü adayı da tahttan indirdi. Doğru cevap D'dir.

1423-1424 yılları arasında Siena'da toplanan konsil papayı Katolik kilisesinin sorunlarını çözmek üzere reform yapmaya zorladı. Bunun üzerine Papa V. Martin konsili dağıtarak papalığın herhangi bir makama hesap veremeyeceğini ilan etti. Son konsil 1431-1449 yılları arasında Basel'de düzenlendi. Ancak etkili bir sonuç alınamadı. papalık, bütün bu konsillere kuşkuyla yanaşarak kendi üstünlüğünü korumuş ve bir bakıma Katolik Hıristiyanlığının en yetkili makamı olduğunu kanıtlamıştı. Doğru cevap B'dir.

Töreye dayalı örfi hukuk sözlü, belirsiz, yerine göre ayrı ayrı ve değişebilen bir hukuktu. Bundan dolayı öğretilmesi ve yorumlanması güçtü. Oysa Roma hukuku yazılı, açık, tek şekilli ve öğretilmesi kolaydı. Doğru cevap D'dir.

Neredeyse tüm Fransa'nın İngilizler tarafından işgal edildiği ve herkesin umutsuzluk içinde olduğu bir dönemde Jeanne d'Arc adlı bir köylü kızı direnişin simgesi oldu. 1412 yılında Lorraine bölgesinde bir köylü kızı olarak doğan, 13 yaşına geldiğinde rüyasında Hristiyan aziz ve azizeleri gördüğünü, onların kendisine köyünü terk ederek İngilizleri ülkesinden kovmasını emrettiklerini iddia ediyordu. 16 yaşına geldiğinde Jeanne d'Arc'ın iddiaları teologlar tarafından doğru kabul edildi, kendisine küçük bir ordu verildi ve Jeanne D'Arc 1429 yılında Orleans'ı İngilizlerden almayı başardı. Doğru cevap A'dır.

Geç dönem ortaçağda İngiltere’yi Plantagenet hanedanı yönetmiştir.

Hıyarcık vebası 1348 ila 1350 yılları arasında salgın halinde görülmüştür.

İmparator IV. Karl (1346-1378) Prag şehrine ve civarına şatolar inşa ettirmiş: imparatorluk mahkemesini ve 1348 yılında Prag Üniversitesi'ni kurmuştur.

15. yüzyılda Cenova’da (İtalya) düşük faizle ihtiyaç sahipleri için kredi veren “rehin sandığı” uygulaması başladı. Bu genel bankaların en eski modeli oldu.

13. yüzyılın ortasından itibaren İtalya’da iki şehir devleti Doğu’yla yaptıkları ticarette kullanılmak üzere aştın para bastılar. Bu şehirlerden ilki olan Floransa aştın parasına florin ismini verirken, Venedik ise duka adını verdi.

Bizans İmparatorluğu üçe ayrıldı. Bunlardan ilki 1204-1261 yılları arasında kendisine İznik’i başkent olarak seçen ve 1261 yılından sonra İstanbul’u Latinlerden geri alarak 1453 yılına kadar Bizans’ın varisi olduğunu iddia eden İznik İmparatorluğu’ydu. İkincisi ise varlığını 1461 yılına kadar sürdürecek olan Trabzon Rum İmparatorluğu’ydu. Bizans’tan ayrılan üçüncü devlet ise merkezi Arta ve Yanya olan Epir Despotluğu’ydu. Bu her üç devlet de Bizans’ın gerçek varisinin kendisi olduğunu iddia ediyor ve kendi aralarında çatışıyorlardı.

1243 yılında Kösedağ Savaflıyla Anadolu’da Moğol hâkimiyetinin kurulmasını sıralayabiliriz. 1243 yılından sonra Anadolu Selçuklu Devleti’nin varlığı büyük ölçüde Moğolların vasalı durumundaki bir devlet görünümündedir. Bunun sonucu olarak özellikle Selçuklu’nun Bizans sınırlarındaki topraklarında otorite boşluğu meydana gelmiş ve pek çok Batı Anadolu beyliği oluşmuştur. Bu beylikler arasında Menteşe, Aydınoğulları, Saruhan, Karasi ve nihayet Osmanlı Beyliği’ni söyleyebiliriz.

Aslında Orta Asya kökenli olan Bulgarların tarih sahnesine çıkması 5. yüzyılın ikinci yarısında gerçekleşir. 453 yılında Batı Hun hükümdarı Atila’nın ölümü üzerine Hunların bir kısmı Macaristan topraklarından ayrılarak doğuya doğru hareket ederler. Burada Orta Asya ve Türk kökenli Ogurlarla karşılaşırlar. Bu karışımdan Bulgarlar ortaya çıkar.