ORTAÇAĞ-YENİÇAĞ AVRUPA TARİHİ - Deneme Sınavı - 16

“Roma İmparatorluğu’nun bölünmeden önceki son imparatoru I. Teodosios’un (379-395) ölümünün ardından 395 yılında imparatorluk, oğulları Arkadius ve Honorius arasında ikiye bölünür. İdarî bölünmenin ardından yaşanan gelişmeler kopuşu hızlandırır ve imparatorluğun kaderi artık iki farklı mecrada akmaya başlar. Sonradan Bizans İmparatorluğu olarak adlandırılacak olan Doğu Roma İmparatorluğu 1453 yılında İstanbul’un Türkler tarafından fethedilmesine kadar bin yıldan fazla bir süre ayakta kalırken, Batı Roma İmparatorluğu yüzyıl dahi varlığını sürdüremez.”

“Balkanlarda kuvvetle yerleşen Alarik 401 yazında ordusuyla İtalya’yı istilaya girişir. Ancak 6 Nisan 402 tarihinde günümüzde Kuzey İtalya’da yer alan Polenza’da Stilicho karşısında mağlup olunca Adriyatik Denizi boyunca Balkanlardaki toprakları içeren İllyria bölgesine dönmek zorunda kalır. 408 yılı Ağustos ayında ihanet suçuyla yargılanan Stilicho’nun idam edilmesinin ardından Alarik ordusuyla tekrar Roma üzerine yürür. Şehri kuşatan Vizigot kralı yüklü miktarda altın ve gümüş karşılığında kuşatmayı kaldırarak kuzeye çekilir. Ancak aynı yıl bir kez daha Roma üzerine yürür. Amacı Vizigotların Dalmaçya ve günümüzde Avusturya ve Slovenya topraklarını içeren Noricum eyaletine yerleşme taleplerini cevapsız bırakan Batı Roma imparatoru Honorius’u tahttan indirmektir. Şehirdekilerle anlaşan Alarik, 409 yılında Roma’ya girer. Bu sırada Ravenna’da bulunan Honorius, yeğeni Bizans imparatoru II. Teodosios’tan (408-450) yardım talep eder. İstanbul’dan deniz yolu ile kalabalık bir kuvvetin Roma’ya gönderildiğini haber alan Alarik şehirden ayrılır. 410 yılında üçüncü defa Roma üzerine yürüyen Alarik ele geçirdiği şehri üç gün boyunca ordusuna yağmalatır. Fakat Vizigotlar şehirde kalmazlar. Alarik’in yeni hedefi Kuzey Afrika’daki Roma Valisi Heraklianus’tur. Fakat sefer sırasında aniden rahatsızlanan Vizigot kralı ölür ve bu amacını gerçekleştiremez (Dikici 2007, s.82 vd.).”

“Attila (434-453) döneminde, çeşitli boylar halinde kendi liderlerinin idaresinde faaliyette bulunan bütün boylar birleştirilerek, sınırları Danimarka’dan İran’a kadar uzanan merkezî bir imparatorluk vücuda getirilir (Kurat 1992, s.20-21; Rasonyi 1993, s.69).”

“Childerik’in ardından yerini alan oğlu I. Clovis (481-511), Frank Krallığı’nın gerçek kurucusudur. Tüm Frank kabilelerini tek yönetim altında toplayan Clovis Galya’yı tamamen ele geçirir. Karısı Clotilde’nin etkisi ile Hıristiyanlığı kabul eden Clovis, Avrupa’nın ilk Katolik kralıdır. Hıristiyanlığı kabul etmesi ona Vizigot, Ostrogot ve Vandal gibi diğer Cermen kavimlerinin krallarından daha ayrıcalıklı bir statü kazandırır. Kendisi ile birlikte halkının büyük bir kısmı da eski pagan inançlarını terk ederek Hıristiyanlığı kabul eder (Goetz 2003, s.331 vd).”

“11.yüzyılın sonunda Vikingler, Anglo-Saksonlar, Normanlar ve Kelt halklarının karışımından İngiliz diye adlandırılan topluluk ortaya çıktı.”

I. Teodosios

Ravenna

Pannonia

I. Alarik

Vizigotlar-Ostrogotlar

Ostrogotlar, 454 yılında Gepidlerle birlikte Hunlara karşı kazandıkları Nedao
Savaşı’ndan sonra Avrupa Hun İmparatorluğu’nun parçalanmasının ardından
bağımsızlıklarını kazanırlar.

Galya

Hunlar

Hunlar

711 yılından itibaren

Batı Roma’nın tarih sahnesinden silinmesinde en etkili rolü oynayan unsurlardan birisi Cermen halklarının Batı Roma topraklarına karşı giriştikleri saldırılardır (I. Madde). Pek çoğu pagan inancına mensup olan ve Roma tarafından barbar olarak nitelendirilen Cermen kavimleri Roma İmparatorluğu’nu yıkmış olmalarına rağmen daha sonra Roma devlet geleneğine sahip çıkmışlar (V. Madde) , Ortaçağ boyunca Kutsal-Roma Cermen İmparatorluğu adı altında Roma’yı yeniden diriltmeye çalışmışlardır (III. Madde). Bu kapsamda I-III ve V maddelerinin olduğu seçenek olan C şıkkı doğrudur. II. Madde Vizigot kralı I. Alarik’in İstanbul’a saldırması nedeniyle yanlıştır. IV. Madde ise I. Teodosios’un (379-395) ölümünün ardından 395 yılında imparatorluğun, oğulları Arkadius ve Honorius arasında ikiye bölünmesi nedeniyle gerçekleşmiştir, bu nedenle yanlıştır.

395 yılından başlayarak Batı Roma İmparatorluğu’nda devletin yönetimini ger­çekte ellerinde tutanlar imparatorlar değil, Flavius Stilicho (395-408), Flavius Iuli­us Constantius (411-421), Flavius Aetius (433-454) ve Flavius Ricimer (457-472) gibi ordu başkomutanları (Magister Militum’lar)’dır. Bu bağlamda cevap devlet yönetimini “ İmparatorların yerine, ordu başkomutanları ellerinde tutmuşlardır” seçeneğidir.

Roma’nın kuzeyinde Venedik’in güneyinde ve Adriyatik Denizi kıyılarında kurulmuş olan Ravenna şehri 402 yılından 476 senesine kadar Batı Roma İmparatorluğu’nun başkentliğini yapmıştır (I. Madde) . Şehir daha sonra 6 yüzyılın ortasına kadar Ostrogot Krallığı’nın merkezi olur. 540 yılında Bizans İmparatorluğu şehri tekrar ele geçirir ve İtalya’da oluşturduğu idari birimin merkezi yapar (III. Madde). Bu bağlamda II. madde yanlıştır ve bu nedenle doğru cevap I. ve III. maddelerinin olduğu cevaptır.

Vizigotlar, Cermen kavmi olan Gotların iki ana kolundan birisini teşkil etmek­tedir. Tarihî kaynaklarda Gotlardan, Roma İmparatoru II. Claudius (M.S. 268- 270) (III. madde) ve Diokletianus (284-305) (IV. madde)  ile birlikte müşterek imparator olarak görev yapan Maximianus (286-305) (V. madde)döneminde imparatorluğun barbar müttefikleri sıfatıyla bahsedilmektedir. Bu bağlamda cevap III, IV ve V maddelerinin olduğu seçenektir.

Doğu Cermen kabilelerinden ve Gotların akrabaları olan Gepidlerden ilk defa 117-284 yılları arasında bilgi veren Roma kaynağı Historia Augusta da bahsedilir. 4.yüzyılda Dacia olarak adlandırılan Kuzey Romanya’ya yerleşen Gepidler, Hun federasyonu içerisinde yer alır. Hun lideri Attila’nın 453 yılındaki ölümünden sonra Gepidler, Sava nehrinin kollarından birisi olan Nedao’da 454 yılında Hunları yenerek müstakil hareket etmeye başlarlar. Osrogotlara karşı Bizans’ın desteğini alan Gepidler, Tuna nehrinin güneyindeki düzlükleri ele geçirirler. 6.yüzyılın ortasında Sigidinum (Belgrad) ve Sirmium (Sremska Mitrovica) Gepidlerin eline geçer. Bizans imparatoru I. Iustinianos (527-565), Lombardlara karşı Gepidlere destek verir. Lombardlar ise Avarlarla ittifak kurarak 567/68 yılında Gepidleri kesin bir yenilgiye uğratırlar. Bu yenilgiden sonra Gepidlerden bahseden herhangi bir tarihi kaynağa rastlanmaz. Bu bağlamda doğru cevap Gepidlerdir.