ORTAÇAĞ VE YENİÇAĞ TÜRK DEVLETLERİ TARİHİ

Kanuni devrinde Osmanlı’nın Hindistan bölgesine olan ilgisi, Hint Denizindeki
Portekizlilerin faaliyetleri karşısında Gucerat hâkimi Bahadır Şah’ın yardım talepleri
ile başlamıştt. Bu istek üzerine Osmanlılar Hint Denizine bazı seferler düzenlediler.
Bunların en önemlisi, 1538 tarihindeki Hadım Süleyman Paşa’nın Hint seferidir.
Sonuncu sefer ise Seydi Ali Reis tarafından yapılmıştır. Ali Reis donanma ile
gittiği Gucerat Limanında gemilerini bırakarak Delhi’ye geçmiş, Hümayûn tarafından
iyi karşılanmıştır ve Ali Reis kara yoluyla Osmanlı topraklarına dönmüştür. Aynı
zamanda şair olan Ali Reis, Hint-İran şiirinden örnekler getirdiği gibi Türk şiir
geleneğini de Delhi sarayına taşımıştır. Ali Reis, Delhi Sarayında Osmanlı Sultanlarının
diğer Müslüman hükümdarlar üzerindeki siyasi gücü hakkında önemli bilgiler
verdiği için ziyaretin siyasi sonuçları doğmuştur. Hümayûn’un da bu üstünlüğü
kabul ettiği anlaşılmaktadır. Seydi Ali Reis’in Delhi’de bulunduğu sırada, 1556’da
Hümayûn ölmüş ve bu olay, Ali Reis’in tavsiyesi ile Ekber Şah tahta geçinceye kadar
kimseye duyurulmamıştır. Genç Ekber tahta geçer geçmez Osmanlılara ilgisini
ifade eden bir mektubu Ali Reis ile Kanuni’ye göndermiştir. Ekber bu mektupta
Kanuni’yi yeryüzünün halifesi, zamanın bütün hükümdarlarının sığınağı, anlaşmazlıkların halledicisi olarak vasıflandırmaktadır.

Babür Devleti içerisinde pek çok dine mensup kişi bulunmaktadır. Bu nedenle farklı dine mensup halkı bir araya getirmek amaçlanmaktadır.

Osmanlı hükümdarlarıyla benzer özellikler gösterse de özenmek gibi bir ifadenin kullanılması doğru olmaz.

Bu fetva metni Ekber’e Şeyh Mübarek’in ek yazısı ile sunulmuştur. İmzalayanlar
arasında Mahdumülkülk de bulunmaktadır. Bu belge, başlıca dini konularda
ulemanın anlaşamadığını açığa vuran ibadet-hane tartışmalarının İslam dini bakımından bir sonucu sayılabilir. Böylece Ekber, Hindistan Müslümanlarının dini önderi
olmuştur.

1617’de I. Abbas, Osmanlılara yenilmiş, bu yenilgi yüzünden duyduğu ruhî
sarsıntı sırasında Babürlerin idaresindeki Kandahar’ı işgal etmek suretiyle teselli
bulmaya çalışmıştır. Ancak bu hareketi, çok yakın dostu olan Cihangir üzerinde bir
şok tesiri yapmış ve bundan sonra Cihangir, İran’a karşı Özbekler ve Osmanlılarla
anlaşma yoluna gitmiştir. Bu sebeple Cihangir, zamanın Osmanlı hükümdarı IV.
Murad’a yaklaşmıştır.

Kandehar'ın geri alınmak istenmesi toprak kaybının yaşandığının göstergesidir.

Şah Cihan’ın 1631 yılında ölen karısı Mümtaz Mahal için yaptırdığı Tac Mahal adlı
türbe en meşhurudur ki daha sonra Şah Cihan’ın kendisi de oraya gömülmüştür.
Tac Mahal, Babürlülerin Hindistan’da yaptırdığı dünyaca ünlü Türk-İslam mimarlığının şaheserleri arasında yer alır. Bu sırada gelişen mimari üslup ise tüm Orta Asya’yı
etkilemiştir.

Babürlüler'de halkın hukuk işleri kadı tarafından görülür, hükümet görevlilerine karşı açılan büyük davalar mezalim mahkemelerinde ele alınırdı.

Evrengzib’in bu konuda yaptıkları arasında, türbelere çatı yapılmasının, kadınların evliya mezarlarını ziyaretinin, kadın elbisesine benzeyen kıyafetin, haşhaş ekiminin, ipek ve altın kullanmanın ve nihayet müziğin yasak edilmesi gibi şeyler sayılabilir.

Geçmiş dönem tarih yazınları, hatıratlar, biyografiler günümüzde tarihe ışık tutan, geçmiş hakkında bilgi edinmemizi sağlayan araçlardan bazılarıdır.

Babürlüler Devleti 1526 yılında kurulmuştur.

Babürlüler Devleti 1858 yılında yıkılmıştır.

Hindistan'daki Türk-Moğol resim ekolünün temelleri Hümayun döneminde atılmıştır.

Hümayun'dan sonra Babür tahtına Ekber geçmiştir.

1575’de yaptırdığı bir "ibadet-hane"de bütün dinler hakkında tartışmalar yaptıran Babür hükümdarı Ekber'dir.

Bütün halkın birlikte kutlayacağı bayramlar düzenlemek fikri Ekber'e aittir.

Dini ve dünyevi önderliği kendi şahsında birleştirmek isteyen Babür hükümdarı Ekber'dir.

Cihangir 1605 yılında tahta geçmiştir.

Bir Babürlü sultanına mektup yazan ilk Osmanlı padişahı IV. Murat'tır.

Hint-Osmanlı ilişkilerini başlatan daveti Bahadır yapmıştır.