ORTAÇAĞ FELSEFESİ I

Duns Scotus, Francisco Suarez ve Thomas Aquinas öz ve varoluş ilişkisindeki temel görüşlere sahiptir.

Gabriel Vasquez  doğal yasa ile akılsal doğanın birbirine özdeş olduğunu savunmuştur.

Francisco Suarez iradeyi “insan eylemlerinin biricik ölçütü ve kuralı” olarak tanımlar.

Francisco Suarez Yasanın Tanrı’nın iradesinin bir sonucu olduğunu düşünmüş ve bu yasa türüne ezeli-ebedi yasa adını vermiştir.

Renaissance, temel olarak içinde çok önemli bir skolastik ağırlık taşımıştır ve o dönemi anlamak için ciddi Ortaçağ felsefesi okumalarına gereksinim duyulmalıdır.

Ortaçağ terminolojisinde dile getirdiğimizde, yaratılmış olan varlığın durumunu açıklığa kavuşturmak gerekir.Francisco Suarez bu sorunu, Disputatae Metaphysicae adlı eserinde ele almaktadır.

Francisco Suarez, metafiziğin kendisine konu edindiği varlığı, bu ister yaratılmış olsun ister yaratılmamış; ister tözsel olsun ister ilineksel, gerçek varlık olarak belirler. Bu belirlenimin içine de kavramsal varolanı (ens rationis) almaz.

Francisco Suarez’e göre, eğer metafizikçinin ilgi alanında hem maddi hem de
maddi olmayan nesneler söz konusuysa, o takdirde varlığın formel bir kavrayışının bulunması zorunludur.

Thomas Aquinas’ın De Ente et Essentia’sından yaptığımız alıntıda ortaya konulan varlık kavrayışı arasında çok temel bir fark ortaya çıkmış oldu. Buna göre, Thomas Aquinas’ın “gerçeklik alanında bir karşılığı olmayanın varlığından söz edemeyiz” tarzındaki yaklaşım Francisco Suarez tarafından kabul görmez. Ona göre, varlık, şu anda gerçeklik alanında yer almayıp bir zaman sonra yer alma potansiyeline sahip olanları da kapsamaktadır.

Herkes için olduğu gibi Francisco Suarez içinde Tanrı’nın özü O’nun varolmasıdır.

Suarez’e göre, doğa felsefesi içinde kalarak ve hareketi başlangıca koyarak Tanrı’nın varlığının kanıtlanmasına olanak yoktur.

Francisco Suarez’e göre yasa, adil ve düzgün bir irade eylemidir ve bunun aracılığıyla,
insandan daha yüksek bir iradeyi sergileyen Tanrı, daha aşağıdakileri şöyle
veya böyle eylemde bulunmaya mecbur kılmaktadır.

Francisco Suarez’e göre, yasanın en merkezi özelliği olarak sorumluluğu gösterebiliriz.

Francisco Suarez’e göre irade, bütün “insan eylemlerinin biricik ölçütü ve kuralıdır”