ORTAÇAĞ FELSEFESİ I - Deneme Sınavı - 12

Metafizik konsunu Disputatae Metaphysicae adlı eserinde ele almaktadır. Francisco Suarez’in başlıbaşına bir metafizik incelemeyi kaleme alan ilk skolastik filozoftur olduğudur. Doğru cevap D'dir.

Varlık, sadece gerçekten varolanları değil; fakat aynı zamanda, varolsunlar veya olmasınlar kendinde gerçek varlıkları da içermektedir. Bu ifadeden anlaşılması gereken varlık, mümkün varlıktır (Maurer, 1982: 357-358; Gracia, 1982: 211). Doğru cevap C'dir.

Francisco Suarez’in  temel anlayışı ile, Thomas Aquinas’ın De Ente et Essentia’sındanortaya konulan varlık kavrayışı arasında çok temel bir fark ortaya çıkar. Buna göre, Thomas Aquinas’ın “gerçeklik alanında bir karşılığı olmayanın varlığından söz edemeyiz” tarzındaki yaklaşım Francisco Suarez tarafından kabul görmez. Doğru cevap B'dir.

Francisco Suarez, varlık terimi ile şeylerin aktüel (şu andaki) varoluşunu anlamaktadır. Öz dediğimiz şey, gerçekten varolmadığı sürece bizim ona, o sanki varmış gibi yönelmemiz söz konusu olamaz. Herhangi bir şeyin varoluşu, ya bir imkan şeklinde anlaşılmalıdır veya zaten varolmakta olanın durumu için düşünülmelidir (Suarez, Disputatae Metaphysicae: XXXI, I, ı). Böylelikle, Francisco Suarez için mümkün ve aktüel varlık tanımlarına ulaşmış olunur. Doğru cevap E'dir.

Suarez'e göre Tanrı bir tanedir ve bunu da kanıtlamanın iki değişik biçimi bulunmaktadır. Bunlardan ilki a posteriori bir içeriğe sahiptir. Evrendeki her şeyin kendi içinde bir düzeni ve şeyler arasında da bir sıradüzeni bulunmaktadır. Bunu idare eden bir güç olmalıdır ve bu da Tanrı’dan başkası değildir. İkinci kanıtlama da a priori nitelik taşır. Buna göre, yukarıda da dile getirildiği gibi, Tanrı evrendeki tek zorunlu varlıktır; zira O’nun özü varolmaktır. Evrenin tümünde bu özelliği taşıyan ikinci bir varlığın bulunması olanaksız olduğundan Tanrı tektir (Maurer, 1982: 367). Doğru cevap A'dır.

Thomas Aquinas’a göre “yasa, insanın eylemlerinin ölçüsü ve kuralıdır. Buna göre insan, bir eylemi gerçekleştirmeye meyleder veya ondan uzaklaşır” Francisco Suarez bu tanımı dar bulur. Zira bu tanım sadece insanlarla ilgili değildir; her şeye uygulanabilir. Bunun yanı sıra, bu tanım aracılığıyla yasa ile tavsiye arasındaki ayırım da yeterince net bir şekilde ortaya çıkmaz. Oysa çok açık bir şekilde yasa, irade ile ilgili bir yol çizmekte; tavsiye için ise aynı şeyi söylemek mümkün görünmemektedir. Francisco Suarez’e göre yasa, adil ve düzgün bir irade eylemidir ve bunun aracılığıyla, insandan daha yüksek bir iradeyi sergileyen Tanrı, daha aşağıdakileri şöyle veya böyle eylemde bulunmaya mecbur kılmaktadır. Dolayısıyla yasa söz konusu olduğunda irade vazgeçilmez bir konum sergilemektedir. İrade bu kadar ön planda olduğunda da, yükümlülük veya sorumluluk önemli kavrayışlar olarak belirginlik kazanmaktadır. O halde yasa, herhangi birine ahlaki sorumluluklar yüklemekte ve onu şu veya bu şekilde düzgün davranmak konusunda yönetmektedir. Doğru cevap E'dir.

Francisco Suarez’e göre, yasanın en merkezi özelliği olarak sorumluluğu gösterebiliriz. Burada dikkat edilmesi gereken şey, sorumluluğun yasa koyucunun iradesinden kaynaklanıyor olmasıdır. İradenin ve belli bir ölçüde aklın işin içinde olması, yasanın ve dolayısıyla yasa koyucunun adil ve düzgün olması zorunluluğunu getirir. Yukarıda da dile getirildiği gibi yasa, Suarez’e göre iradenin biçimlendirdiği bir durumdur. Thomas Aquinas’a ise göre yasa, belli bir amaca yönelik olarak araçların yönetimi ve yönlendirilmesidir. Doğru cevap C'dir.

Francisco Suarez’in 1590’da yazdığı De Deo Incarnato (İsa’nın Yeniden Vücud Bulması Hakkında) ile 1617’deki
De Defensio Fidei (İmanın Savunması Hakkında) başlıklı çalışmaları dile getirilmeye değer olan yapıtlarıdır.

Thomas Aquinas, De Ente et Essentia (Varlık ve Öz Hakkında) adlı önemli eserinde varlık hakkında şu belirlenimde bulunmaktaydı: “Aristoteles’in Metafizik’in beşinci kitabında dediği gibi, kendi başına varlığın
(ens per se) iki anlamı olduğunu bilmek gerekir.

Gelenek içinde kısaca Thomistae (Thomistay okunur) (Thomasçılar) olarak adlandırılan filozoflara göre, sınırlı yani fizik dünyada yer alan varlıkta (ens finitum) varoluş ve öz
şeklinde bir açık ayrım bulunmaktadır.

Aristoteles’in açıkça belirtmiş olduğu gibi varlık, Metafizik biliminin birincil nesnesi, konusudur.

Francisco Suarez, Disputatae Metaphysicae adlı eseriyle başlıbaşına bir metafizik incelemeyi kaleme alan ilk skolastik filozoftur.

Francisco Suarez, varlık terimi ile şeylerin aktüel (şu andaki) varoluşunu anlamaktadır.

Suarez’e göre Öz’ü varolmak olan tek bir Varlık vardır ve O da Tanrı’dır.

Francisco Suarez, Doğal ve İlahi Yasaları soruşturduğu çalışması Tractatus de Legibus ac Deo Legislatore’de (Coimbra, 1612) Thomas Aquinas’ın ortaya koymuş olduğu yasa tanımı eleştirir.

Francisco Suarez’e göre, yasanın en merkezi özelliği olarak sorumluluğu gösterebiliriz.

Francisco Suarez’in yasaya yüklemiş olduğu moral bağ sonucunda, yasa akıl ile değil, fakat irade ile bir buyruk ilişkisine girer.

Bir ilk etkin neden

Ockhamlı William

Nedenler dizisinin dışından bir şeyin diziyi etkilediğini savunmak hatasına düşmesi.