ORTA DOĞUDA SİYASET

Sermaye hareketlerini kolaylaştırma yönünde önemli düzenlemeler yapmış olan Bahreyn, bu özellikleriyle önemli bir finans, ticaret ve bankacılık merkezi haline gelmiştir. Kişi başına düşen milli geliriyle Körfez’in en düşük gelirli ülkelerinden biri olan Bahreyn'de hukuk firmaları, sigorta şirketleri ve yönetim, organizasyon ve halkla ilişkiler konularında faaliyet gösteren uluslararası kuruluşlar giderek yaygınlaşmıştır. Doğru cevap A seçeneğidir.

19. yüzyılın sonunda Süveyş kanalının açılması ile Mısır'ın jeopolitik önemi artmış İngiltere'nin emperyalist bir devlet olarak ekonomik ve askeri gücünü sürdürmesinde Süveyş Kanalı kritik önem taşımıştır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yemen, Kuveyt, Suriye ve Irak'da Osmanlı İmparatorluğu'nun egemenliği 19. yüzyıla kadar devam etmiş. Osmanlı Devleti'nin gücünü yitirmesi sonucunda bu topraklar Avrupalı ülkelerin sömürgeleri haline dönüşmüştür. Doğru cevap D seçeneğidir.

Lübnan ve Suriye Fransız sömürgesi iken Katar, Kuveyt ve BAE İngiliz sömürgesi olmuşlardır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Osmanlı İmparatorluğu döneminde Irak; Musul, Bağdat ve Basra eyaletleri şeklinde yönetilmiştir. Basra eyaletini bağlı olan Kuveyt, İngilizler tarafından sömürgeleştirilerek I. Dünya Savaşı’nın sonunda Londra tarafından belirlenen ve ileride bölgede çatışma kaynağı olacak bir sınırla (1922 Uqair Anlaşması), İngiliz mandası altındaki Irak’tan ayrılmıştır. Doğru cevap B seçeneğidir.

35 adadan oluşan Bahreyn bir takımada ülkesidir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Rusya ve İran’dan sonra doğal gaz rezervleri bakımından dünyada üçüncü sırada yer alan Katar aynı zamanda en büyük üçüncü doğal gaz ihracatçısıdır. Doğru cevap C seçeneğidir.

1973 Arap-İsrail Savaşı sırasında ABD’nin İsrail’e verdiği desteğe tepki göstermek için OPEC ülkeleri petrol ambargosuna başlamıştır. Bunun sonucunda daha önce görülmedik fiyat artışları yaşanmıştır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Emperyalist devletlerin sömürge ihtiyaçları doğrultusunda oluşturulan Orta Doğu haritası beraberinde birçok demografik çatışma ve sınır anlaşmazlıklarını getirmiştir. Doğru cevap E seçeneğidir.

1926 Anayasası aslında Lübnan’ın bağımsızlığını öngörmediği gibi, Fransa ile Lübnan yetkilileri arasındaki bir anlaşmaya da dayanmamaktaydı. B bu sınırlamalara rağmen Lübnan’da bağımsız olmasa da bir anayasal çerçeveye oturan ve seçimle oluşan bir parlamentonun söz konusu olduğu özerk bir yapı vardı. Doğru cevap D seçeneğidir.

Kİtaba göre Osmanlı İmparatorluğu’nun Birinci Dünya Savaşı’nın sona ermesi üzerine bölgeden çekilmesi gündeme geldiğinde Müslümanlar bağımsızlık beklentisine girerken, Marunîler manda yönetimini tercih ettiklerini ortaya koymuşlardı. Nitekim Arapların muhalefetine rağmen Müttefikler Yüksek Konseyi 24 Nisan 1920’de San Remo’da (İtalya’da) vardığı mutabakatla Suriye’nin (ve Lübnan’ın) Fransızların manda rejimi altına alınmasını kararlaştırmıştı. San Remo Paylaşım Anlaşması doğrultusunda Fransa’nın 1920’de Suriye’den Faysal’ı çıkararak denetim sağlamasıyla beraber bu devletin Suriye ve Lübnan’daki denetimi de başlamış oldu. Doğru cevap B seçeneğidir.

Kitaba göre İngiltere ile Fransa arasında yapılmış olan 16 Mayıs 1916’daki anlaşmayla (Sykes-Picot) Halep, Hama, Humus ve Şam’ı da kapsayacak şekilde bütün Suriye Fransa’ya verilmişti. Doğru cevap B seçeneğidir.

Kitaba göre Bölgedeki istikrarın korunması amacıyla oluşturulan Ürdün’ün sınırlı da olsa bir ordusu olmalıydı ve bu çerçevede 1921’de oluşturulan ve başında İngiliz Yüzbaşı Peake’in bulunduğu Ürdün Arap ordusu oluşturulmuştu. Doğru cevap D seçeneğidir.

Kitaba göre Kuzey Yemen ile Güney Yemen, 1990’da birleşirken, cumhurbaşkanlığına 1978’den beri Kuzey Yemen’in cumhurbaşkanı olan Ali Abdullah Salih getirilmiştir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Kitaba göre Osmanlı İmparatorluğu’nun 1918 Ekim’inde bölgeden çekilmesiyle beraber Basra, Bağdat ve Musul’u hemen işgal eden İngiltere, 1920 Nisan’ındaki San Remo kararları doğrultusunda bu üç ili Irak devleti adıyla birleştirerek manda yönetimi altına aldı. Doğru cevap B seçeneğidir.

Kitaba göre 1958 darbesiyle beraber ülkenin İngiltere’yle olan 37 yıllık bağı da kopmuştu. Doğru cevap B seçeneğidir.

Kitaba göre Şah İsmail’in öldüğü 1524 yılında Safevi Devleti bir kabile devletinden bir bürokratik imparatorluğa dönüşmüş bulunmaktaydı. Doğru cevap C seçeneğidir.

Kitaba göre El Bu Said ailesi tarafından 1744’te bağımsız bir hanedanlık olarak kurulan Umman, 19. yüzyılın ilk yarısında bir deniz imparatorluğu hâline gelmişti. Doğru cevap A seçeneğidir.

Kitaba göre 16. yüzyılda Portekiz’in, 17. ve 18. yüzyılda ise İran’ın hakimiyeti altında kalmıştır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Arapların beklentilerini 1920 Mart’ında Suriye Ulusal Kongresi tarafından Suriye Kralı ilan edilen Faysal’ın buna tepki göstermesi üzerine 1920 Temmuz’unda harekete geçen Fransız güçleri Suriye’de Faysal’ın egemenliğine son vermiştir.