ORTA ASYA VE KAFKASLARDA SİYASET

1991 yılında eski Sovyet Sosyalist Cumhuriyet­ler Birliği’nin (SSCB) dağılmasıyla kurulan Rusya Federasyonu (Rusya), yaklaşık 145 milyonluk nü­fusu ve batıda Avrupa ülkeleri, kuzeyde Kuzey Buz Denizi, güneyde Orta Asya ülkeleri ve batıda Büyük Okyanusa kadar uzanan 17 milyon km2 alana sahip ve başkenti Moskova olan büyük bir ülkedir.

Rusya, Dünya Bankası istatistiklerine göre 2017 yılı itibarıyla yaklaşık 145 milyon olan nüfusu ve 1,5 trilyon ABD dolarlık GSYH değeriyle, dünya­nın en büyük 11’inci ekonomisidir. Rusya üreti­minin 1/3’lük kısmını petrol, doğalgaz ve bunların türevleriyle metal sanayi oluşturmaktadır.

Rusya, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin, Amerika Birleşik Devletleri, Birleşik Krallık, Fransa ve Çin Halk Cumhuriyeti ile birlikte 5 daimi üyesinden birisidir.

Petrol rezervleri açısından Venezuela birinci sıradadır. Onu Suudi Arabistan ve İran izler

Dünya petrol üretiminde ABD %14,5’lik payla birinci sıradadır. Bu ülkeyi %13,9 ile Rusya ve %13,6 payla Suudi Arabistan izlerler.

Rusya Federasyonu %24,9 pay ve 50,5 trilyon m3 kanıtlanmış doğalgaz rezervi ile en yüksek kanıtlanmış doğalgaz rezervine sahip ülkedir.

Rusya Federasyonu kömür rezervleri açısından da dünyanın önemli bölgelerinden biridir. 160 milyar ton ve %15,2 payla Rusya Federasyonu, ABD’den sonra dünya­nın en yüksek kömür rezervine sahip 2. ülkesidir.

Dünya bor madeni rezervleri açısından bakıldı­ğında, Rusya Federasyonu 100 milyon ton rezervle, Türkiye ve ABD’den sonra dünyanın en yüksek bor rezervine sahip 3. ülkesidir. Bor madeni üretimi açısından bakıldığında Rusya, 2017 yılı itibarıyla dünyada 4,3 milyon ton bor üretiminin %1,7’sini (85.000 ton) üretmektedir ve bu payla en çok üre­tim yapan 7. ülkesidir.

2017 yılında Rus petrolünün %61 gibi çok önemli bir kısmı Avrupa’ya gerçekleşmiştir ki bun­da da en önemli pay AB üyesi ülkelerinindir. Avrupa’dan sonra en çok ihracat yapılan bölge, içinde Çin’in de bulunduğu Asya kıtasıdır.

Dünyanın en çok gaz ithalatını gerçekleştiren ülkesi Rusya’ya da olan yakınlığı sayesinde %11.1 pay ile Almanya’dır.

Avrupa ve Asya kıtasını kapsayan Avrasya Bölgesi, dünyada üretim ve tüketimin en yoğun olduğu bölgedir. Dolayısıyla Avrasya Bölgesi, enerji ihtiyacının en yüksek olduğu bölge olarak dünya enerji piyasasındaki yerini daima korumaktadır. Doğru yanıt “B” şıkkıdır.

Rusya, Dünya Bankası istatistiklerine göre 2017 yılı itibarıyla yaklaşık 145 milyon olan nüfusu ve 1,5 trilyon ABD dolarlık GSYH değeriyle, dünyanın en büyük 11’inci ekonomisidir. Doğru yanıt “D” şıkkıdır.

1991 yılında dağılan Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’ne (SSCB) üye 15 ülke şunlardı: Rusya, Estonya, Letonya, Litvanya, Beyaz Rusya, Moldova, Ukrayna, Azerbaycan, Ermenistan, Gürcistan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Tacikistan, Türkmenistan. Doğru yanıt “C” şıkkıdır.

Rusya Federasyonu (Rusya), yaklaşık 145 milyonluk nüfusu ve batıda Avrupa ülkeleri, kuzeyde Kuzey Buz Denizi, güneyde Orta Asya ülkeleri ve batıda [doğuda] Büyük Okyanusa kadar uzanan 17 milyon km2 alana sahip ve başkenti Moskova olan büyük bir ülkedir. Doğru yanıt “E” şıkkıdır.

2017 yılı itibarıyla Rusya’nın toplam ihracatı 353 milyar ABD dolarıdır. Bunun içinde en büyük pay da yaklaşık 155 milyar ABD doları tutarla petrol ve doğalgaza aittir. Bu da yaklaşık olarak yüzde 44 oranına tekabül etmektedir. Doğru yanıt “C” şıkkıdır.

2018 yılı OPEC verilerine göre Rusya kanıtlanmış petrol rezervlerine göre Birleşik Arap Emirlikleri’nin ardından dünyada 7. sırada gelmektedir. Doğru yanıt “D” şıkkıdır.

2018 yılı OPEC verilerine göre Rusya petrol üretiminde dünyada ABD’nin ardından 2. sırada gelmektedir. Doğru yanıt “B” şıkkıdır.

2018 yılı itibariyle Doğu Avrupa ve Avrasya ülkelerinin payının %17,4 olduğu düşünülürse, bu bölgenin üretiminin yaklaşık %80’ini Rusya Federasyonu gerçekleştirmektedir. Doğru yanıt “E” şıkkıdır.

2018 yılı itibariyle Dünya’daki toplam kanıtlanmış doğalgaz rezervleri içerisinde Rusya’nın payı %24,9 yani yaklaşık ¼’tür. Doğru yanıt “C” şıkkıdır.

2018 yılı itibariyle doğalgaz üretiminde Rusya %17,5 payı ile dünyada 2. sırada gelmektedir. Doğru yanıt “B” şıkkıdır.