aofsorular.com
SİY303U

ORTA ASYA VE KAFKASLARDA SİYASET

3. Ünite
Soru 1
Rusya’nın, Bağımsız Devletler Topluluğu'nu (BDT) kurma nedenleri arasında aşağıdakilerden hangisi yanlış bilgi içermektedir?
Soru 2
SSCB’nin dağılmasını takip eden süreçte karşılaştığımız Klasik realizm ve Neorealizm arasında devletin davranışlarının hangi siyasal felsefe yaklaşımını temel alacağı noktasında farklılıklar bulunmaktadır. Bu doğrultuda uluslararası düzeni sarsan tehditlere karşı neorealistler tarafından çıkarımlarda bulunulmaktadır.

Yukarıdaki açıklamalara göre, aşağıdakilerden hangisi bu çıkarımlar arasında yer almaz?

Soru 3
Atlantikçi Okulun yaklaşımına göre; Rusya'nın güvenlik eksenli dış politikasında  aşağıdaki hangi unsur ön plan çıkmaktadır?
Soru 4
Rusya, Soğuk Savaş sonrasında küreselleşen dünya ekonomisinde insan hakları ve demokratikleşme hareketleri ile ve Avrupa-Atlantik bölgesinde eski “sosyalist” coğrafyanın kapitalist ekonomik sisteme eklemlenmesinin askerî boyutunu teşkil eden NATO ile bütünleşmenin sonuçlarını büyük bir dikkatle takip etmiştir. Diğer yandan, Asya-Pasifik bölgesinde Çin ve Japonya ekonomilerinin önem kazanmaları, Rus dış politikasını da yakından etkilemiştir.

Yukarıdaki açıklamalara göre, Rus siyasal elitin bu noktada takip etmediği husus aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 5
ABD ile 1993 tarihinde stratejik öneme sahip START-II (Stratejik Nükleer Silahların Azaltılması) Antlaşmasını imzalayan Yeltsin iktidarı, ABD’yi artık düşman olarak görmediğini öngören Camp David Protokolü’nü ne zaman imzalamıştır?
Soru 6
Atlantik Okulu, Rusya’nın tehdit algılamasının Soğuk Savaş sürecinde düşman olarak tanımladığı NATO ve Batı’dan değil, Çin ve Orta Asya’da radikal İslam’ın yayılmacı kimliğinden kaynaklandığı hipotezini benimsemesi sonucunda Rusya, eski Varşova Paktı üyelerini kaybettiği gibi bu devletlerin silah pazarını da NATO ve ABD’ye kaptırmıştır. ABD’nin savunma bütçesini artırması, hegemonik tek güç olma iddiası iki ülke arasında gerginliği artırmıştır.

Yukarıdaki bu açıklama göre, ABD aşağıdaki hangi bölgeyi yeni yaşam alanı olarak görmüştür?

Soru 7
Atlantik Okulu, Rusya’nın tehdit algılamasının Soğuk Savaş sürecinde düşman olarak tanımladığı NATO ve Batı’dan değil, Çin ve Orta Asya’da radikal İslam’ın yayılmacı kimliğinden kaynaklandığı hipotezini benimsemesi sonucunda Rusya’yı tedirgin eden bazı gelişmeler olmuştur.

Yukarıda yer alan açıklamalara göre, aşağıdakilerden hangisi Rusya’nın karşılaştığı durumlardan biri ile ilgili olarak yanlış bilgi içermektedir?

Soru 8
Yeltsin dönemi Rus dış siyasetinde Atlantikçi görüş hâkim unsur olmuştur. Bunun sonucunda Rusya’nın karşılaştığı olumsuz durumlar sonucunda Dışişleri Bakanlığına Avrasyacı Okul’un Dışişleri Bakanı atanmıştır. Yapılan bu değişiklik Rus dış politikasındaki dönüşün önemli bir göstergesi olarak yorumlanmıştır. Bu yeni dönemde Rus dış politikası, Amerikan hegemonyasına karşı duruşun, Avrasya ve BDT ekseni ile dengelenmesiyle tanımlanmaktadır.

Yukarıda yer alan açıklamalara göre, bu dönemde atanan Rusya "dış işleri bakanı" aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 9
Yeltsin hükümetinin ikinci defa seçilmesinden sonra yapılan antlaşmalar ile Rusya’da, bölgesel otonomi yolunda reformların gerçekleştirildiği, merkezî yönetimin güçlendirildiği, ekonomik entegrasyon ve merkezî vergilendirmenin hayata geçirildiği ileri sürülmüştür. 1997 ekonomik krizinin ise bu yapılanmayı yavaşlattığı, Kafkaslardaki Çeçenistan savaşının ülkenin toprak bütünlüğü ve Rus ordusunun harekât yeteneği ve imajını sorgular hâle getirdiği belirtilmiştir. Dönemin Dışişleri Bakanı Yevgeni Primakov’un yaptığı açıklamalarda, federal yapının bu durumdan olumsuz etkilendiği öne sürülmüştür.

Yukarıdaki açıklamalara göre, Rusya, bütün bu olumsuz gelişmeler karşısında ve Batı’nın eski Sovyet coğrafyasındaki artan baskıları sonucunda aşağıdakilerden hangi uygulamayı sistematik olarak devreye sokmuştur?

Soru 10
Rusya Federasyonu-Ukrayna-Beyaz Rusya (Belarus), 8 Aralık Minsk Antlaşması çerçevesinde SSCB yönetimi ile ilişkilerin sona erdiğini açıklamıştır. Bu yeni statü, BDT’nin kurulmasını ve hukuken 15 bağımsız devletin egemenliğini kazanmasını gündeme getirmiştir. Bağımsız Devletler Topluluğu Kuruluş Antlaşmasın’da “SSCB’nin bir uluslararası hukuk süjesi ve jeopolitik gerçeklik olarak varlığının sona erdiği” ifade edilmiştir.

Yukarıdaki bilgilere göre, oluşturulan Bağımsız Devletler Topluluğu’na aşağıdaki ülkelerden hangisi ilk kuruluş aşamasından itibaren hiç katılmamıştır?

Soru 11
Aşağıdakilerden hangisi Rusya'nın bağımsız devletler topluluğunu kurmasının nedenlerinden biri değildir?
Soru 12
Rusya’nın temel dış politik yönelimi Batı’ya doğru olmalıdır ve bu çerçevede Rusya, Batı’yla olan ekonomik işbirliğini hızla tamamlamalıdır. Rusya Federasyonu bu amaç doğrultusunda ‘çatışmacı’ dış politika tutumundan vazgeçmelidir.

Yukarıda bahsedilen politika aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 13
Rusya’nın Avrasyacı kimliğini Batı’da ve Asya arasında dengelenmiş politik bir tutum tanımlayan görüş aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 14
Gürcistan BDT oluşumundan aşağıdaki hangi tarihte resmen ayrılmıştır?
Soru 15
BDT’nin kurucu antlaşması aşağıdaki hangi tarihte yapılmıştır?
Soru 16
I. Devlet Başkanları Konseyi

II. Hükümet Başkanları Konseyi 

III. Parlamentolararası Asamble

IV. Ekonomik Mahkeme

V. Dışişleri Bakanları Konseyi

Yukarıdakilerden hangileri BDT'nin başlıca organları arasında yer alır?

Soru 17
Aşağıdakilerden hangisi BDT'nin gözlemci üyesidir?
Soru 18
Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) alanında dış tehditlere karşı güvenliği sağlamak amacıyla,
15 Mayıs 1992’de imzalanan Kolektif Güvenlik Anlaşmasına (KGA) aşağıdaki ülkelerden hangisi katılmamıştır?
Soru 19
I. Beyaz Rusya

II.Kazakistan

III.Kırgızistan

IV.Rusya

V. Tacikistan

Avrasya Ekonomik Topluluğu (AET) yukarıdaki ülkelerin hangilerinin gümrük birliğinin oluşmasının tamamlanması ve daha sonra da ortak ekonomik alanın kurulmasını hedefleyen bir kurum olarak planlanmıştır?

Soru 20
I. Mavi Akım Projesi

II.Güney Akım Projesi

III.Samsun- Adana Boru Hattı Projesi

IV.Mersin Akkuyu Nükleer Santral inşası

Yukarıdakilerden hangileri Türkiye-Rusya enerji ilişkileri arasında yer alır?