aofsorular.com
SİY303U

Kafkaslar ve Orta Asya Ülkelerinin Siyasi ve Ekonomik Yapıları ve Dış Politikaları

4. Ünite 20 Soru
S

Türkistan kaç coğrafi bölgeye ayrılır, açıklayınız?

Türkistan, doğu ve batı olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Doğu Türkistan, günümüzde Çin’in hakimiyeti altında olup Sincan Uygur Özerk Bölgesi adını taşır. Batı Türkistan ise Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Türkmenistan ve Tacikistan Cumhuriyetlerinden oluşmaktadır.

S

Glasnost ve Perestroyka nedir, kim tarafından ortaya atılmıştır?

Rüşvet ve yolsuzluklar yönetim ve üretimi bitirmiştir. Son SSCB Komünist Partisi Genel Sekreteri Gorbaçov’un, bu sorunları çözmek için geliştirdiği Glasnost ve Perestroyka (Şeffaflık ve Yeniden Yapılanma) reformları da sorunların çözümüne çare olmadı.

S

SSCB’nin dağılması aşamasında hangi ülke diğer devletlerden önce bağımsızlığını ilan etmiştir?

Gürcistan, SSCB’nin dağılması aşamasında ise diğer devletlerden önce bağımsızlığını ilan etmiştir.

S

Ermenistan hangi tarihte bağımsızlık ilan etmiştir?

Ermenistan’ın Bağımsızlık İlanı, 23 Ağustos 1991

S

Kırgızistan diğer Kafkas ülkeleriyle karşılaştırıldığında önemli görevlerde Rusların sayıca fazla olduğu bir ülkedir. Nedenini açıklayınız? 

Sovyetler Birliği’nin Çin hududunda bulunduğundan, önemli görevlerde Rusların sayıca fazla olduğu bir ülkedir. Örneğin Kırgızistan Hükûmeti’nin yedi kişilik Bakanlar Kurulunda Rusların sayısı 5, Kırgızların sayısı 2 idi. Ruslar Kırgızistan nüfusunun %30’unu oluşturmaktaydı.

S

Azerbaycan'a neden Türk dünyasının köprüsü denmektedir?

Azerbaycan doğu Türklerine komşu olan bir bölgedir. Bu yüzden bu bölgeye Türk dünyasının köprüsü denmektedir.

S

Nazarbayev kimdir?

24 Nisan 1990’da Nazarbayev, Parlamento tarafından ilk Kazak Cumhurbaşkanı olarak seçilmiştir.

S

Sovyetler Birliği resmen hangi yıl dağılmıştır?

1991 sonu itibariyle Sovyetler Birliği resmen dağılmış oldu.

S

Şanghay Beşlisi hangi ülkelerin katılımıyla oluşturuldu?

Şanghay Beşlisi; Rusya, Çin, Kazakistan, Kırgızistan ve Tacikistan ile 1996’da kuruldu.

S

İslam Kerimov kimdir?

1 Eylül 1991’de bağımsızlığını ilan eden Özbekistan’ın ilk Cumhurbaşkanı İslam Kerimov, 1989’da Özbekistan Komünist Partisi Genel Sekreteri olmuştur.

S

Orta Asya cumhuriyetleri içerisinde ekonomisi en zayıf olan ülke hangisiydi?

Orta Asya cumhuriyetleri içerisinde ekonomisi en zayıf olan Tacikistan, bağımsızlık sonrasında yıllarca süren iç savaş sorunu yaşamıştır.

S

Ruhname kim tarafından yazılmıştır,içeriği nedir?

Ruhname: Türkmenistan’ın Kurucu Devlet Başkanı Saparmurat Türkmenbaşı’nın (Niyazov) önemli eseridir. Ruhname, Türkmenistan kamu yönetimi ve eğitim
sistemi açısından temel başvuru kaynağı olmuştur. Bu kitapta dinî ve millî değerler, inanç esasları yanında aile terbiyesi, çalışmak, dürüstlük gibi ahlak konuları
işlenir.

S

Eski SSCB üyelerinden hangisi bağımsızlık sonrasında “daimi tarafsızlık stratejisi” ile siyasi ve ekonomik güvenliğini sağlama yoluna gitmiştir?

Türkmenistan, yeni bağımsız cumhuriyetler içerisinde zengin doğalgaz kaynaklarıyla bilinmektedir. Bağımsızlık sonrasında “daimi tarafsızlık stratejisi” ile siyasi ve ekonomik güvenliğini sağlama yoluna gitmiştir.

S

Renkli devrimler nedir açıklayınız?

2000'li yılların başlarında Gürcistan’da başlayıp Ukrayna ve Kırgızistan’da yönetim değişikliğine neden olan halk hareketlerine renkli devrimler denmiştir.

S

TRACECA nedir?

TRACECA: Transport Corridor Europe-Caucasus-Asia: Avrupa-Kafkasya-Asya Ulaşım Koridoru. Çin’den Avrupa’ya uzanan tarihî İpek Yolu’nun bir bakıma
bugünkü karşılığıdır.

S

2003’te yaşanan Kadife Devrimi hangi ülkede meydana gelmiştir?

Gürcistan 2003’te Kadife Devrimi ile Ağustos 2008’de Rusya ile yaşadığı savaşta ekonomik olarak da büyük darbe yemiştir.

S

Rusya’dan sonra eski Sovyet cumhuriyetlerinin coğrafi bakımdan da en büyüğü olup refah seviyesi bakımından da en iyi durumda olan ülke hangisidir?

Kazakistan, Rusya’dan sonra eski Sovyet cumhuriyetlerinin coğrafi bakımdan da en büyüğü olup dünyada 9. sıradadır. Ülkenin, ürünlerini dünya pazarlarına
ulaştırma problemi olup bu konuda önemli ölçüde Rusya’ya bağımlıdır. Hazar ve Azerbaycan üzerinden Türkiye ve dünyaya ulaşım konusundaki çalışmalar devam etmektedir. 2013 yılı GSMH’si 224 milyar dolar olup fert başına düşen milli gelir ise 12.600 dolardır.

S

Dağılan Sovyet cumhuriyetler içerisinde nüfusu en fazla olup başkenti Taşkent olan ülke hangisidir?

Özbekistan, cumhuriyetler içerisinde nüfusu en fazla olan ülke olup başkenti Taşkent’tir.

S

Orta Asya Cumhuriyetlerinin en yoksulu olup başkenti Duşanbe olan devlet hangisidir?

Tacikistan, Orta Asya Cumhuriyetlerinin en yoksulu olup başkenti Duşanbe’dir.

S

Orta Asya’nın en batısında Hazar Denizi kıyıdaşı bir Türk Cumhuriyeti olup başkenti Aşkabat olan devlet hangisidir?

Türkmenistan'dır. Orta Asya’nın en batısında Hazar Denizi kıyıdaşı bir Türk Cumhuriyeti olup başkenti Aşkabat’tır.