ORTA ASYA VE KAFKASLARDA SİYASET - Deneme Sınavı - 14

Potsdam Konferansı 17 Temmuz 1945 tarihinde başladı

Türkiye’deki Sovyet Büyükelçisi S. Vinogradov, toprak taleplerinin, Ermeni halkı için birşeyler yapmak gerektiği nedenine dayandığını açıklayarak V. Molotov’un tekliflerini teyit etti

Gürcü Dışişleri Bakanlığı Batum bölgesinin güneyini; Artvin, Ardahan ve Oltu yörelerini istedi. Kavtaradze raporunda son olarak Ardahan ve Oltu’nun Ermenistan’a verilmesini planladı

1 Kasım 1945 tarihinde, Cumhurbaşkanı İsmet İnönü, TBMM 3. Dönem açılışında bir konuşma yaptı.

14 Aralık tarihinde Gürcü dilinde yayınlanan Communist gazetesinde Gürcü akademisyenler S. Jananshia ve N. Berdzemshvili tarafından kaleme alınan “Türkiye’ye Karşı Yasal Taleplerimiz Hakkında” başlıklı bir makale yayınlandı. 20 Aralık tarihinde Moskova merkezli Pravda, Izvestiya ve Krasnaya Zvezda gazeteleri bahsedilen makaleyi tekrar yayınladılar.

Komutan Kazım Karabekir Paşa (Birinci Dünya Savaşı sonunda Doğu Cephesi Komutanlığı yapmış olan ve 1921 Eylül-Ekim aylarında gerçekleşen Kars Konferansı’nda Türk heyeti başkanlığını yapan İstanbul milletvekili) şu ifadeleri kullanmıştır:

8 Ocak 1946 tarihinde Türkiye Başbakanı Şükrü Saraçoğlu, BM Genel Kurulu ilk oturumu öncesinde mevcut durumu Amerikan Büyükelçisi Edwin Wilson ile görüştü:

USS Missouri’nin 6 Nisan 1946 tarihinde İstanbul’a gelişi Sovyetlerin İran’dan çekilmesi kadar sansasyona yol açtı.

Rusya, özetle, başlangıçta Gorbaçov’un başlattığı “Glasnost ve Perestroyka - Yeniden Yapılanma ve Açıklık’’ politikasındaki demokratikleşme sürecinde acı reçeteyi uygulayarak merkezî ekonomik modelden, liberal sisteme geçişte hiper enflasyonun neden olduğu bir sancılı geçişi yaşamak zorunda kalmıştır.

Vladimir Putin yönetimi ülkesini, dünya enerji fiyatlarındaki artış trendini iyi takip ederek kurtarmayı başarmıştır.

Rusya nüfusu dünya nüfusu içinde 8. sıradadır.

Rusya’nın Orta Asya ile ilişkisi enerji ve güvenlik üzerine odaklanmaktadır.

Diğer yandan, Asya-Pasifik bölgesinde Çin ve Japonya ekonomilerinin önem kazanmaları, Rus dış politikasını da yakından etkilemiştir.

Yeltsin, Rusya’nın G-8 üyesi olmasını savunduğu gibi, Batı ekonomik sistemi ile entegrasyonun ülkedeki krizin atlatılmasında önemli bir basamak olduğunu ileri sürmüştür.

Soğuk Savaş’ın sona erdiğini ve Rusya’nın artık ABD’yi düşman olarak görmediğini öngören 1992 tarihli Camp David Protokolü’nü imzaladığı gibi,

START- II Stratejik Nükleer Silahların Azaltılması Antlaşması’nı da 1993 tarihinde imzalamıştır.

Pembe Devrimlerin Ukrayna ve Gürcistan’ı etkisi altına alması, 11 Eylül sonrasında Afganistan’da NATO askerî gücünün yer alması Rusya için diğer endişe kaynağı gelişmeler olmuştur.

ABD için yaşamsal değer taşıdığı fikrini savunmuş ancak daha sonra 1996 tarihinde bu yaklaşımda değişikliğe giderek, Kafkasya ve Orta Asya’yı yeni yaşam alanı olarak tanımlamıştır.

1798’de Hive Hanı bağlılık beyanı ve yardım isteği ile elçisini İstanbul’a gönderdi. 1801’de ise yeni Buhara Hanı olan Haydar Şah bağlılık mektubu ve hediyelerle elçisini İstanbul’a göndererek kendisine “Türkistan ve Turan-Zemîn Pâdişâhlığı” payesinin verilmesini istedi. Verilen cevapta bağlılığının kabul edildiği ve Han için “Türkistan ve Tûran-Zemîn Hâkimi” unvanının kullanılmasının uygun olacağı bildirildi. Doğru cevap A’dır.

Müsteşrik (oryantalist, şarkiyatçı), Doğulu milletlerin tarih, kültür, örf, âdet, din ve medeniyetlerini inceleyen, araştırmalar yapan Batılı, Müslüman olmayan bilim adamı, Doğu bilimcidir. Doğru cevap C’dir.