aofsorular.com
TAR107U

ORTA ASYA TÜRK TARİHİ

5. Ünite
Soru 1
Altın Orda Devleti’nin Adı, Doğu kaynaklarında Cuci Han’a atfen “.......” olarak geçmektedir.

Yukarıdaki boşluğa hangisi gelmelidir?

Soru 2
“Altın Orda” tabiri ise ilk kez ....
yılı civarında yazılmış olan Kazan Kroniği’nde geçmektedir.

Yukarıdaki boşluğa hangisi gelmelidir?

Soru 3
Altın Orda Devleti'ndeki “yam”  teşkilatı nedir?
Soru 4
Berke Han zamanında Altın Orda, bölgenin en güçlü devletlerinden biri hâline gelse de
Büyük Moğol Hanı’na, yani Moğolistan’a olan bağlılık hâlâ devam ediyordu. Ancak ondan
sonra tahta çıkan yeğeni .............. Altın Orda’yı tamamen müstakil bir
devlet hâline getirmeyi başardı, kendi adına para bastırdı ve aynen Berke
gibi bir taraftan İlhanlılarla mücadele etti.

 Yukarıdaki boşluğa hangisi gelmelidir?

Soru 5
Gençken tahta çıksa da onun döneminde Altın Orda, adına yakışır bir şekilde “altın dönemi”ni yaşadı. Onun zamanında bütün ülkede İslamiyet yayıldı, İmar işleri hız kazandı. Bununla birlikte gerek İslamiyet’in yayılmasından önce, gerekse  de sonrasında hanlar, bütün dinlere karşı müsamahalı davrandı, Rus din adamlarını bütün yükümlülüklerden muaf tuttular. Rus Kilisesi’ne böyle imtiyazlar kendi hükümdarları tarafından dahi verilmemiştir ki, birçok Rus araştırmacı, Altın Orda döneminde Rus Kilisesi’nin tarihinin en rahat dönemini yaşadığı konusunda hemfikirdirler.

Sözü edilen gelişmeler hangi hükümdar döneminde olmuştur?

Soru 6
Özbek Han’dan sonra büyük oğlu Tinibek Han kısa bir süre (1341-1342) hüküm sürdükten sonra tahta .......... (1342-1357) çıktı ki onun zamanındaki en önemli
gelişme hiç şüphesiz Azerbaycan’ın ele geçirilmesiydi.

Yukarıdaki boşluğa hangisi gelmelidir?

Soru 7
1382’de Rusları bozguna uğrattı ve Hârezm ile Azerbaycan hariç, evvelce Altın
Orda Hanlığı’na bağlı olan toprakların tamamını tekrar Altın Orda sınırları içerisine dâhil
etti. Ayrıca kendisinin tahta çıkmasına yardım eden Emîr Timur’la da mücadeleye girişti.

Sözü edilen hükümdar hangisidir?

Soru 8
XIII.-XIV. yüzyıllarda Altın Orda Sarayı’nda Gülistan bi-t-Türki ile
Suheyl ve Güldürsün adlı eserlerin yazarı kimdir?
Soru 9
1437 yılında bir başka Cengizoğlu olan Küçük Muhammed, Uluğ-Muhammed Han’a karşı
çıkarak Uluğ-Muhammed’i Saray’ı terketmek zorunda bıraktı. Uluğ-Muhammed Han, ailesi ve 3.000 kişiyi yanına alarak Tula’ya yakın küçük bir şehir olan Belev’e yerleşti. Hanın
amacı burada bir birlik kurarak Saray’daki taraftarları ve Moskova Knezi II. Vasiliy ile de
anlaşarak tahtı tekrar ele geçirmekti. Fakat II. Vasiliy, kendi sınırına dayanan Uluğ-Muhammed ve askerlerinden rahatsız oldu ve onlardan şehri terk etmelerini istedi.
Uluğ-Muhammed bundan sonra Aşağı İdil bölgesine yöneldi ve burada hangi hanlığı kurdu?
Soru 10
Batu Han başkanlığındaki II. Deşt-i Kıpçak Seferi neticesinde Altın Orda’ya dâhil olan
........., devletin parçalanmasıyla birlikte 1441 yılında bağımsız bir hanlık olarak ortaya
çıktı. Altın Orda’daki taht kavgaları sırasında Cengiz soyuna mensup Gıyaseddin, bu bölge hâkim olmuş ve burada yeni hanlığın temellerini atmıştır.

Yukarıdaki boşluğa hangisi gelmelidir?

Soru 11
Altın Orda devletinde “yam” (posta) teşkilatı hangi Han döneminde kurulmuştur?
Soru 12
Altın Orda’yı tamamen müstakil bir devlet hâline getiren ve kendi adına para bastıran kişi hangisidir?
Soru 13
Aşağıdakilerden hangisi Altın Orda devletinin “altın dönemi” olarak ifade edilen zamanda yaşanan olaylardan biri değildir?
Soru 14
Altın Orda devletinin Azerbaycan’ı ele geçirmesi hangi Han döneminde gerçekleşmiştir?
Soru 15
Altın Orda’nın devlet teşkilatına ilişkin verilen ifadelerden hangisi yanlıştır?
Soru 16
I. Toktamış Hanın, Altın Orda’da hâkimiyeti sağlamayı başarması

II. Edigey Mirzanın ölümü

III. 1378 tarihinde Mamay Mirza’nın ordusunun Ruslara yenilmesi

IV. Toktamış Han’ın ordusunun Timur tarafından paramparça edilmesi

Altın Orda devletinin yıkılış sürecindeki adımlar hangi seçenekte doğru sıralanmıştır?

Soru 17
Kazan hanlığında Handan sonra ikinci yüksek şahsiyet ve geçici hükümetlerin başkanı kimdir?
Soru 18
Altın Orda’nın parçalanmasıyla ortaya çıkan ilk hanlık hangisidir?
Soru 19
Kendi sülalesine sahip olmayan ve diğer hanların ve onların evlatlarının hüküm sürdüğü hanlık hangisidir?
Soru 20
I. Osmanlı ve Ruslar arasında Küçük Kaynarca Antlaşması imzalanması

II. Kırım Hanlığının Rusya tarafından ilhak edilmesi

III. Kırım bağımsız hâle gelmesi

IV. Rusların Azak kalesini ele geçirmeleri

V. Ruslar Kırım’a saldırıp Bahçesaray’ı almaları

Kırım Hanlığının Ruslar tarafından ele geçirilme sürecini anlatan tarihi sıralama hangisidir?