aofsorular.com
TDE201U

ORHON TÜRKÇESİ

2. Ünite
Soru 1
I. O dili konuşanlar tarafından yapılır.

II. Herkes tarafından aynı şekilde yapılır, fikir farkı hiçbir zaman görülmez.

III. O dilin konuşulduğu zamanlarda yani eş zamanlı yapılır.

IV. Rekonstrüksiyon yani yeniden kurma, yeniden oluşturma metodu dilin tanıklayamadığımız dönemleri ile ilgili çalışmalarda kullanılabilir.

Yukarıdaki ifadelerden hangisi dil dönemlendirmeleri ile ilgili söylenebilir?

Soru 2
Altay dil teorisinde genetik akrabalığı olduğu düşünülen diller aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 3
I. Türk dili, Ana Altaycadan ayrılmış ve bağımsız bir dil olarak gelişmeye başlamıştır.

II. Başlangıcı genellikle V. yüzyıl olarak gösterilmektedir.

III. Bütün Türk dillerinin ata dönemidir.

Yukarıdaki ifadelerden hangisi İlk Türkçe dönemi ile ilgili olarak doğrubir yargıdır?

Soru 4
“İlk Türkçe döneminde ogux şeklinde konuşanlar vardır. Ana Türkçe döneminde Türk dili …….….. şeklinde x değişkeninin ……..….. ile ……….... şeklinde x değişkeninin ………… Ana Çuvaşça ve Ana Türkçe diye ayrılmıştır.” ifadesinde boş bırakılan yerlere sırasıyla hangileri getirilmelidir?
Soru 5
I. Eski Türkçe dönemi öncesinde Türkler tarafından Türk diliyle yazılmış herhangi bir belge bulunmamaktadır.

II. Eski Türkçe dönemi Türk yazı dili tarihinin başlangıç noktasıdır.

III. Eski Türkçe dönemi, yalnızca Köktürkçeyi kapsamaktadır.

Yukarıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

Soru 6
“…………. , çalışmasında Türk dilini, …………. ürünler vermeye başladığı Orhun Türkçesinden başlayarak üç döneme ayırmıştır: ……….…. [Orhun (Köktürk), Uygur], Orta Türkçe [Kaşgar (Karahanlı), Çağatay, Kuman, Eski Osmanlı] ve Yeni Türkçe.” ifadesinde boş bırakılan yerlere sırasıyla hangileri getirilmelidir?
Soru 7
I. alfabe ve din konusundaki tutucu tavır

 II. coğrafya ve kültür

 III. ağız farklılıklarının ortaya çıkardığı ses farklılıkları

 IV. söz dağarcığı farklılıkları

  Yukarıdaki ifadelerden hangisi Köktürk ve Uygur Türkçeleri ile Karahanlı Türkçesi arasındaki farklar ile ilgili olarak doğrudur?

Soru 8
Orta Türkçe ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
Soru 9
Aşağıdakilerden hangisi Altay dil teorisini kabul edenler için Türk dilinin, Altay dilleri arasında en önemlisi olduğu tezini açıklamaz?
Soru 10
Çoyren yazıtları tarihlendirilmiş en eski yazıt olmasına rağmen, Orhun yazıtlarının Türk dilinin en eski belgeleri olarak değerlendirilmesinin nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 11
Aşağıdakilerden hangisi bir dilin çıkış noktası ya da tanıklayamadığımız dönemlerindeki araştırılmasına ilişkin metotlar arasında yer almaz?
Soru 12
Türk dilinin tarihinde en erken dönem “Altay Dil Birliği” dönemidir; yani Türk, Moğol, Tunguz, Kore dilleri ve belki Japon dilinin ortak olduğu dönem. Bu ortak dil döneminde mahallî farklılıkların alt gruplar oluşturduğunu varsaymalıyız; yani Korelilerin, Türklerin, Moğolların ve Tunguzların atalarının, bu ortak dil döneminde birbirinden farklı, yani birinden öbürüne farklılıklar gösterebilen ortak dilin (Ana Altayca) varyantlarına (çeşitleme) sahip olduğunu düşünmek zorundayız. Bu dönemde mahallî farklılıkların oluşturduğu ağızlar, dil seviyesinde düşünülmelidir.Yukarıdaki pasaj için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
Soru 13
Günümüze ulaşamayan Budist sutraların Türk Dili açısından öneminin nedeni aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir?
Soru 14
Eski Türkçe dönemi, Türk dilinin yazıya geçirildiği Köktürkçe (Orhun Türkçesi), Uygurca ve Karahanlı yazı dillerini (VII-XIII. yy) kapsar. XIII. yy’a kadar Türk dünyasının doğu kolunda iki ayrı bölgede iki ayrı yazı dili oluşmuştur. Bunlardan biri Ötüken’de ve daha sonra Doğu Türkistan’daki Tarım Bölgesi’nde kullanılan Köktürkçe ile Uygurca, diğeri de Kaşgar’da ortaya çıkan Karahanlı Türkçesidir. Uygur ve Karahanlı Türkçeleri birbirinin devamı olmakla beraber yan yana iki ayrı medeniyeti temsil ederek ürünlerini vermişlerdir.Yukarıdaki paragrafdan aşağıdaki ifadelerden hangisi çıkarılamaz?
Soru 15
Bir dilin en doğru şekilde değerlendirilebilmesi için aşağıdaki yaklaşımlardan hangisi daha güvenilirdir?
Soru 16
Aşağıdaki görüş hangi tarihçimize aittir?Dil ve edebiyat tarihini dönemlere ayırırken filolojik karakterleri ihmal etmemek, ancak birinci koşul olarak toplayıcı tarihî ve edebî karakterleri göz önünde bulundurmanın gerekliliğini vurgulamıştır.