ORHUN TÜRKÇESİ GRAMERİ-I SES YAPISI VE SÖZ YAPIMI
Orhun Türkçesinin ne zaman yazıya geçirildiği düşünülmektedir?
Orhun Türkçesi günümüzden yaklaşık 13 yüzyıl önce yazıya geçirilmiştir.
Orhun Türkçesinde kaç ünlü (vokal) vardır?
Orhun Türkçesinde Türkiye Türkçesinde olduğu gibi sekiz ünlü (vokal)
bulunmaktadır.
Türk dilinin ve ait olduğu dil ailesinin en tipik özelliği nedir?
Türk dilinin ve ait olduğu dil ailesinin en tipik özelliği ünlü uyumudur. Büyük ünlü uyumu dediğimiz artlık-önlük uyumu (kalınlık-incelik uyumu = dil benzeşmesi = assimilation palatale) Orhun Türkçesinde vardır.
Orhun Türkçesinde düzlük-yuvarlaklık uyumuna girmeyen eklerin başlıcaları hangileridir?
Tamlayan durumu eki ve 3.tekil kişi iyelik ekidir.
Orhun Türkçesinde kaç ünsüz (konsol) bulunur?
Orhun Türkçesinde 17 ünsüz harf bulunur.
Bugün Türkiye Türkçesinde söz başında /d/’li ve /g/’li söylediğimiz Türkçe kökenli tüm sözler Orhun Türkçesinde nasıl dile getirilir?
Bu tür sözler Orhun Türkçesinde de /t/’li ve /k/’li başlar.
Türkiye Türkçesinde /v/ ile başlayan üç sözcük Orhun Türkçesinde ne ile başlar?
Türkiye Türkçesinde /v/ ile başlayan üç sözcük Orhun Türkçesinde /b/’lidir.
Orhun Türkçesindeki söz başı ünsüzler hangileridir?
Orhun Türkçesindeki söz başı ünsüzler "b-,ç-,k-,s-,t-,y-"dir.
Orhun Türkçesinde ünsüz fonemler boğumlama yerlerine göre ne şekilde gruplanır?
Orhun Türkçesinde ünsüz fonemler boğumlama yerlerine göre "dudak ünsüzleri", "diş ve diş eti ünsüzleri", "ön damak ünsüzleri", "art damak ünsüzleri" şeklinde gruplanır.
Türkçedeki katı, ölü, sarı, arı gibi birde fazla heceli sözcükler Orhun Türkçesinde nasıl kullanılır?
Orhun Türkçesinde bu sözcüklerin sonunada /g/ kullanılır. Katıg, ölüg, sarıg, arıg... gibi.
Orhun Türkçesinde hangi ünsüzler arasında nöbetleşme vardır?
Orhun Türkçesinde k-g, ç-c, b-v, n(kuyruklu)-g, ç-s ünzüleri arasında nöbetleşme vardır.
Orhun Türkçesindeki agıt sözcüğünün anlamı nedir?
Dağa çıkartmak, sürmek anlamları taşır.
Orhun Türkçesi "kod" sözcüğü ne anlama gelmektedir?
Koymak, bırakmak anlamlarına gelir.
Orhun Türkçesi "kalı" sözcüğü ne anlama gelmektedir?
Artık, kalıntı anlamlarına gelmektedir.
Orhun Türkçesi "erig" sözcüğü ne anlama gelmektedir?
Erişilen yer anlamına gelir.
Orhun Türkçesi "yaylag" sözcüğü ne anlama gelmektedir?
Yaz geçirilecek yer anlamına gelmektedir.
Orhun Türkçesi "buyruk" sözcüğü ne anlama gelmektedir?
Kumandan anlamına gelmektedir.
Orhun Türkçesi "kergek" sözcüğü ne anlama gelmektedir?
Gerek, gerekli olan, yok olan anlamına gelir.
Orhun Türkçesi "közünük" sözcüğü ne anlama gelmektedir?
Çadır penceresi anlamına gelmektedir.
Orhun Türkçesi "tükel" sözcüğü ne anlama gelmektedir?
Tamam, bütün anlamına gelmektedir.