TÜRK DİLİNE GİRİŞ
Kaynaklar bugün yeryüzünde kaç bin dilin varlığından söz etmektedir?
Kaynaklar bugün yeryüzünde 2500-5000 arasında dilin varlığından söz etmektedir.
Yapı bakımından diller dünyada kaça ayrılır?
Yapı bakımından diller dünyada üçe ayrılır
Eklemeli diller kendi içinde kaça ayrılır?
Bağlantılı ve Kaynaştıran (=Eklemeli) Diller:
a. Bağlantılı Diller:Türk dili ve köken bakımından içinde yer aldığı Ural-Altay dilleri ile bazı Asya ve Afrika dilleri gibi.
b. Kaynaştıran Diller: Gürcü, Eskimo, Kızılderili dilleri gibi.
Ural dil ailesi hangi dillerden oluşur?
1. Fin-Ugor Dilleri
Fince, Ugorca, Macarca
2. Samoyed Dilleri
Altay dil ailesi hangi dillerden oluşur?
1. Türkçe 2. Moğolca 3. Mançu-Tunguz 4. Korece 5. Japonca
Ural-Altay dillerinin en başta gelen özelliği nedir?
Ural-Altay dillerinin en başta gelen özelliği ‘ses uyumu’dur.
1838 yılında Ural-Altay dil ailesinin ortak özellikleri üzerinde çalışan ve bu dil ailesinin Hint-Avrupa dillerinden farklı özelliklerini 14 maddede toplayan Estonyalı bilgin kimdir?
Ferdinand Johann Wiedemann
Ural-Altay dil ailesi alanında ilk çalışan kişi olarak bilinen isveçli subay kimdir?
Bu alanda ilk çalışan kişi olarak isveçli subay Philipp Johann Tabbert von Strahlenberg (1676-1747) gösterilir.
Yenisey yazıtları Türkoloji açısından neden önemlidir?
Strahlenberg’in eserinin 13. bölümünde Türklerden kalan mezar taşları ve yazıtlardan söz edilmekle birlikte bunların çizim ve gravürlerine de yer verilmş olması eseri, Türkoloji açısından önemli kılan bir özelliktir. Bu yazıtlar, bugün bilim çevresinde Yenisey yazıtları olarak tanınır.
Ural-Altay kavimlerinin konuştuğu 32 dil “Tatar” adı altında toplanmış ve bu dilleri konuşan halkların isimleri verilerek Tabula Polyglotta (çok dilli tablo)’da altı grupta ayrılmıştır: bu halkların isimleri nelerdir?
1. Fin-Ugor
2. Türk-Tatar
3. Samoyed
4. Moğol-Mançu
5. Tunguz
6. Karadeniz ve Hazar Denizi arasındaki halklar.
Yakutça ne demektir?
Yakutça: Yakutça ya da Saha Türkçesi, Yakutların (Saha Türklerinin) konuştuğu, Türkçenin uzak koludur. Türk dillerinin Sibirya grubuna bağlıdır. Yaklaşık 500.000 kişi tarafından konuşulur. Yakutça’ya Sahaca da denir. Yakutçayı konuşanların çoğunluğu kuzey-doğu Sibirya’da, Rusya Federasyonu'na bağlı özerk Saha Cumhuriyeti'nde yaşar. Başkentleri Yakutsk şehridir.
Çuvaşça ne demektir?
Çuvaşça: Rusyanın orta kesiminde, Ural Dağarının batısında yaşayan Çuvaşların konuştuğu, Türkçenin en uzak koludur. Türk dillerinin Ogur/Bulgar grubuna mensup olarak varlığını korumuş tek Türk dilidir. Çuvaşça, Çuvaşların anadili ve Çuvaşistan’ın resmi dilidir. Yaklaşık 2.000.000 kişi tarafından konuşulur. Çuvaşistan’ın başkenti Çeboksarı şehridir
Orhun âbidesini ilk ortaya çıkaran kişi kimdir?
Nikolay Mihayloviç Yadrintsev
1897 yılında botanikbilimci Yelizaveta Klements tarafından bulunan abidenin adı nedir?
Tonyukuk âbidesi
Gustaf John Ramstedt kimdir?
karşılaştırmalı Altay dil ekolünün kurucusu Finli bir bilim adamıdır.
Altay Dilleri Teorisi ne demektir?
Ural-Altay dillerinin Altay dil grubunu oluşturan, Türk, Moğol, TunguzMançu (belki Kore ve Japon) dillerinin akrabalığına inanan yani bu dillerin ortak bir kaynaktan geldiği görüşünü savunan ve bunu tespit etmeye çalışan teoriye, Altay Dilleri Teorisi denir.
Ana Dil ne demektir?
Ana Dil: Bir dil ailesine kaynaklık eden dile, ‘ana dil’ denir.
Julius Gyula Németh önceleri Türk ve Moğol akrabalığına şüphe ile bakarken daha sonra Altay dillerini dört devrede ele almıştır. Bunlar hangileridir?
- Soy akrabalığı
- Karşılıklı Çuvaş-Moğol tesirleri devresi
- Karşılıklı Türk-Moğol tesirleri devresi
- Yakutçanın Moğolca’dan ödünçlemelerde bulunduğu devir
Türkiye’de Altayistikle ilgilenen bilim adamları kimlerdir?
Ahmet Temir, Osman Nedim Tuna ve Talat Tekin
rotasizm ne demektir?
rotasizm: (r’leşme): Türkçe z’nin aslî olduğunu, Çuvaşça ve Moğolcadaki r’nin ise bu aslî sesten türediğini savunan görüş