ÖRGÜTSEL DAVRANIŞ - Deneme Sınavı - 2

Örgütsel vatandaşlık davranışları çalışanların görev tanımlarında olmamasına karşın yapılan ve örgütün işleyişine katkı sağlayan davranışlardır. Bu çerçevede başka çalışanlara yardımcı olmak, görevi olmasa da toplantıları takip etmek, örgüt içinde ve dışındaki gelişmeleri takip etmek ve kendini mesleki açıdan geliştirmek örgütsel vatandaşlık davranışları olarak görülmektedir. Örgütteki tüm sorun üzerine gitmek ise örgütün işleyişine katkıdan çok zarar verebilir. Bu neden ufak tefek sorunların görmezden gelinmesi yararlı olabilir. Bu bilgiler ışığında doğru yanıt "D" seçeneğidir.

Özgecilik, bir çalışanın başka bir çalışana birebir, doğrudan ve bilerek yardım etmeyi amaçlayan davranışlarda bulunmasıdır. Bu çerçevede doğru yanıt "C" seçeneğidir.

Örgüte ait makina, teçhizat ve ürünlere kasıtlı olarak zarar vermek örgüt varlıklarına yönelik zararlı davranışlar çerçevesinde değerlendirilir ve bu davranışlar sabotaj olarak adlandırılır. Bu bakımdan doğru yanıt "B"seçeneğidir.

Karar vermede kullanılan süreçlerin ve yöntemlerin ne kadar adil olarak algılandığı süreç adaleti olarak adlandırılmaktadır. Buna göre Kemal Bey'in karar verme sürecinde çalışanlarının fikirlerini ve kaygılarını dikkate aldığı için süreç adaletine önem verdiği görülmektedir. Dolayısıyla doğru yanıt "E" seçeneğidir.

Örgütsel öğrenme, değişen çevre şartlarına örgütün başarılı bir şekilde uyum sağlaması amacıyla bilgi toplama, toplanan bilgiyi anlamlandırma, bilgiyi ilgili merci ve kişilere ulaştırma ve tekrar kullanmak üzere bilgiyi saklama sürecidir. Bilgiyi taklit etme ise bir örgütün bir başka örgütün uygulamalarından yararlanmasını açıklayan bir örgütsel öğrenme yöntemidir. Bu çerçevede doğru yanıt "C" seçeneğidir.

Çevrenin taranması sonucu bulunan yeni çözümlerin bazen örgütün mevcut kaynakları ile uygulanmaya koyulması mümkün olamamaktadır. Böyle durumlarda örgütün gerekli insan kaynaklarını başka örgütlerden transfer etmesi hatta başka bir örgütü bünyesine katması gerekebilmektedir. Bu nedenle örgüt kaynaklarını geliştirerek bulunan çözümün uygulanmasını sağlayabilir. Dolayısıyla doğru yanıt "E" seçeneğidir.

Görev başarımı, örgüt kaynaklarının örgütün ürettiği ürünlere ve hizmetlere dönüştürülmesine doğrudan katkı sağlayan çalışan davranışlarını kapsar. Bu davranışlar çalışanın görev tanımında belirlenmiş ve çalışanın örgütte istihdamının ve haklarının devamı için yerine getirmek ile yükümlü olduğu görevler, sorumluluklar ve işlerdir.

Görev başarımını oluşturan davranışlar göreve özgüdür. Örgütsel vatandaşlık davranışlarına benzer olarak, üretkenlik karşıtı davranışlar da göreve ve işe özgü değildirler.

Bir başka bireyler arası vatandaşlık davranışı olan nezaket, çalışma arkadaşlarını kendilerini ilgilendiren ve iş yüklerini etkileyebilecek gelişmelerden haberdar etmek ve kişiler arası sorunların önüne geçecek davranışlarda bulunmak anlamına gelmektedir. Nezakete örnek olarak iş programındaki değişiklikleri, bu değişikliklerden etkilenebilecek kişilere vakitlice bildirmek; bir girişimde bulunmadan önce etkilenebilecek kişilere danışmak; iş araç gereçlerini özenli kullanmak ve iş sahasını temiz tutmak gösterilebilir.

Bireyleri hedef alan örgütsel vatandaşlık davranışları özgecilik ve nezakettir.

Örgüt varlıklarına yönelik zararlı davranışlar, çalışanların örgüte ait mal ve mülke zarar vermesini içermektedir. Bu tip davranışlara örnek olarak sabotaj ve hırsızlık gösterilebilir.

En sık görülen verimlilik normlarından sapma davranışı kurum kaynaklarını ziyan etmektir.

Dağıtım adaleti, örgütte alınan kararların ve bu kararların sonuçlarının çalışanlar tarafından ne kadar adil algılandığını yansıtmaktadır.

Sesini duyurma ve kararları temyiz edebilmenin yanı sıra, süreç adaletini artıran bir diğer etmen de işe alım, terfi, görev dağılımı gibi örgütsel süreçlerin doğruluk, tutarlılık ve tarafsızlık prensipleri çerçevesinde şekillendirilmesidir.

Anlamlandırma aşamasında ortaya en sık çıkan algısal bozukluk verinin yönetici tarafından kendine hizmet edecek şekilde yorumlanmasıdır. Kişiler, verileri kendi amaçları ve çıkarları çerçevesinde yorumlayabilmekte ve istedikleri anlamları görürken hoşlarına gitmeyen anlamları göz ardı edebilmekte ve yaratıcı yorumlar yapamamaktadırlar.

Çevrenin incelenmesine bir örnek tersine mühendisliktir. Rakiplerin tasarımlarını ve teknolojilerini, ürünlerini parçalarını ayırarak tespit ederek örgütler rakiplerin ürünlerine çok benzer ürünler geliştirebilmektedirler.

Görev başarımını oluşturan davranışlar bir işten diğerine farklılık göstermek- tedir. Diğer bir deyişle görev başarımını oluşturan davranışlar göreve özgüdür. Örneğin, bir muhasebecinin görev başarımı mali bilgiler toplayıp, incelemek ve bu bilgileri kullanarak mali tablolar hazırlamaktır.

Özgecilik; bir çalışanın başka bir çalışana bire bir, doğrudan ve bilerek yardım etmeyi amaçlayan davranışlarda bulunmasıdır.

Sivil erdem; örgütün politik süreçlerine yapıcı katılımdır.

Centilmenlik: zorluklara rağmen olumlu tavırlar sergilemek, gereksiz yere yakınmamak ve örgütün yararı için kişisel kazançlardan vazgeçmektir.