ÖRGÜTLERDE İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ

Görev

İş

Hissedarlar

İşin kimliği

Anket

Anket

Verilerin toplanması

Performans

Bireysel değişiklikler

Lisans ve veya yüksek lisans (işletme, çalışma ekonomisi, endüstriyel ilişkiler) mezunu olmak

İş analizi işletmede yapılan işlerle ilgili ayrıntılı bilgilerin toplanması, değerlendirilmesi ve belirli amaçlara hizmet edecek şekilde biçimlendirilmesi çalışmalarını içerir.

İş, görevlerin bir araya gelmesi ile oluşur. Kısaca İş’i bir görevler bütünü olarak ifade etmek mümkündür.

“Pozisyon” sözcüğü işin organizasyon şemasındaki yerini; yani bulunduğu hiyerarşik düzeyi; o düzeyin gerektirdiği sorumlulukları ve işi yapana getirdiği ayrıcalıkları vurgular. Pozisyon kavramı içinde hem iş hem de o işi yapacak kişi veya kişilerin üstlendikleri sorumluluklar ve ayrıcalıklar yer alır. İş bir veya birden fazla çalışan tarafından yapılabilir. Aynı iş birden fazla çalışan tarafından yapılıyorsa, bu kişiler aynı pozisyonda demektir.

İşletmelerde iş analizi verilerinden yararlanan diğer kişi ve gruplar ise şöyle sıralanabilir: • Birim yöneticileri • Nezaretçiler (İlk amirler) • Yetkili sendika temsilcileri • İşi yapan personel

İş analizi verilerinin başlıca kullanım alanları şunlardır: • Gelecekteki işgücünün sayı ve nitelik olarak planlanmasında • İşe alınacak personelde aranması gerekli olan niteliklerin belirlenmesinde • Yeni alınan personelin bilgi, beceri ve yeteneklerine uygun işlere yerleştirilmesinde • Personel yükseltimlerinde, rotasyon ve atama kararlarında • Personelin eğitim ihtiyacını belirlenmesinde • Eğitim ve geliştirme programlarının hazırlanmasında • Kariyer planlarının oluşturulmasında • Performans değerleme standartlarının belirlenmesinde • İş değerlendirmesi ve ücret sisteminin oluşturulmasında • Teşvik ve ödül sisteminin kurulmasında • Üretim hattında peronelin verimini artıracak düzenlemelerin yapılmasında • Disiplin kurallarının hazırlanmasında • İşçi sağlığı ve iş güvenliği konusunda gerekli tedbirlerin alınmasında • İşçi-işveren anlaşmazlıklarının çözümünde

İşi oluşturan görevler ve sorumluluklar belirlenirken genelde şu sorulara yanıt aranır: • Analiz edilen iş nereden aktarılıyor? • İş ne tür görevlerden oluşuyor? • Temel nitelikte görevler hangileridir? • Hangi görevler sürekli, peryodik ve yılda bir defa yerine getiriliyor? • Bu görevler yapılırken hangi yöntem kullanılıyor? • Ne tür araç, gereç, makina, donanım ve malzeme kullanılıyor? • Görevler ne tür sorumluluklar içeriyor? • Hangi görev, personelin zamanının yaklaşık yüzde kaçını alıyor? • Sonuçta nasıl bir ürün oluşuyor? • Biten iş nereye aktarılıyor?

Analiz edilecek işlerin belirlenmesini zorlaştıracak temel faktörler şöyle sıraralanabilir: • Teknoloji değişimi: İşletmelerde teknoloji değişimi büyük ölçüde yeni işlerin ortaya çıkmasına, eski işlerin kaldırılmasına ya da değişimine yol açar. Bu durum işletme genelinde tüm işlerin yeniden tanımlanması gereğini doğurur. • İş analizlerinin ilk kez yapılıyor olması: İşletmede önceden yapılmış iş analizleri varsa bu analizlerden elde edilecek bilgiler güncel olmasa bile analiz edilecek işlerin belirlenmesinde yol gösterici olacaktır. • Büyüme sürecinde reorganizasyon (yeniden örgütlenme) çalışmalarının yapılmaması: İşletmelerin yeni pazarlara açılması, yeni ürünlere yönelmesi, yeni yatırımlara kalkışması gibi kararları büyüme göstergeleridir. Büyüme, yeniden örgütlenme gereksinimi doğurur. Çünkü büyüme yeni işler, pozisyonlar, görevler ve sorumluluklar anlamına gelir. İşletme büyüme sürecinde bilimsel anlamda yeniden yapılanmamış ise iş analizi çalışmaları zora girecektir. • Kurumsallaşmada yetersiz kalınması: Kurumsallaşma; işletmenin faaliyetlerini kişilerin varlığına bağımlı olmadan sürdürebilmesini ve geliştirebilmesini sağlayan bir yapı oluşturması olarak tanımlanabilir. Kurumsal bir işletmede paydaşlarla iletişim bireysellikten uzak, önceden tanımlanmış politika, prosedür, kural ve düzenlemeler çerçevesinde yürütülür. Kurumsallaşma sürecini tamamlayamamış işetmelerde analiz edilecek işlerin belirlenmesinde standartlaştırılmış verilere ulaşmakta zorluk yaşanacaktır

İş analizi çalışmalarında kullanılan başlıca veri toplama yöntemleri anket,görüme,gözlem, çalışma kayıtlarının incelenmesi ve yöntemlerin birarada kulşlamnımıdır.

İş gerekleri, ele alınan işin, normal düzeyde yerine getirilebilmesi için, o işi yapacak personelde bulunması gerekli nitelikleri araştırır.

İş analizi süreci; iş analizlerini yapacak grubun oluşturulması, toplanacak verilerin belirlenmesi, analiz edilecek işlerin belirlenmesi, veri toplama yönteminin belirlenmesi, verilerin toplanması ve verilerin güncellenmesi aşamalarından oluşur