EĞİTİMDE KULLANILAN ÖLÇME ARAÇLARI

 Bireylerin gözlenemeyen özellikleri dolaylı olarak ölçme aracı ile gözlenebilir hale getirilmektedir.

 Eğitimde sıkça kullanılan ölçme araç ve yöntemleri yazılı yoklamalar, kısa cevaplı testler, çoktan seçmeli testler, sınıflama gerektiren testler, sözlü sınavlar ve ödev ile projelerdir.

 Öğrencilerin ölçülecek olan davranış düzeyleri, ölçülecek olan konu kapsamı, ölçmenin amacı, öğrenci sayısı, olanaklar gibi etmenler, bu yöntemlerden hangilerinin kullanılacağını belirlemede rol oynar.

 Yazılı olarak verilen birkaç sorunun yine yazılı olarak cevaplandırılması istenilen sınavlara yazılı yoklamalar adı verilmektedir.

 Yazılı yoklamanın özellikleri: · Cevaplar, cevaplayıcı tarafından düşünülüp yazılmak durumundadır. Böylece soru ile ölçülen özelliğe sahip olmayanların doğru cevap verme şansı bulunmayacaktır. · Soru ve cevaplar yazılıdır. Bu durum cevapların okunabilirliği açısından bazı öğrenciler için dezavantaj yaratabilmektedir. Cevap doğru olduğu halde okuyucunun cevabı okuyamamasından eksik puanlama yapılabilir. · Cevaplama zamanı uzundur. Bu durum, öğrencilerin dikkatinin dağılmasına neden olabilir. Sınav süresinin uzun olmasına rağmen sınavda cevaplanacak soru sayısı da oldukça azdır. · Soru sayısı azdır. Soru sayısının azlığı, sınav kapsamının dersin bütün konularını yeterince temsil edememesine, bu nedenle de kapsam geçerliliğinin düşmesine neden olur. Soru sayısının azlığı, sınavın güvenirliğinin de düşmesine neden olur. · Cevaplayıcı istediği cevabı verebilir (yoruma açık). · Kısmi puan verilebilir. Yazılı yoklamalarda puanlama hatalarını azaltmak için cevap anahtarı kullanılabilir. · Puanlaması daha çok sübjektiftir. · Puanlaması güç ve uzun zaman alır. · İleri düzey davranışlarının ölçülmesine uygundur. Bilgi basamağındaki davranışlar daha çok hatırlama ve tanımayı gerektirdiğinden, bir kavramın tanımının yazdırılması yazılı yoklamalar ile mümkündür. Kavrama düzeyinde de çevirme, yorumlama ve öteleme davranışları yazılı yoklamalarla kolaylıkla ölçülebilir. Özellikle uygulama basamağı ve daha üst düzeydeki davranışların ölçülmesinde diğer sınav türleri yetersiz kalabilmektedir. Yeni bir problem verildiğinde öğrencinin yazılı olarak bütün çözüm aşamalarını göstermesi, ancak yazılı yoklamalarla mümkün olabilir. Aynı şekilde analiz aşamasındaki davranışların ölçülmesinde yazılı yoklamaların kullanılması uygundur. · Şans başarısı yoktur.

 Cevapların yoruma açık olması, soru sayısının azlığı, puanlamanın sübjektifliği yazılı yoklamaların olumsuz, ileri düzey ve kapsamlı olan özelliklerin ölçülmesine uygunluğu ise olumlu özellikleri arasındadır.

 Özellikle kalabalık gruplardan öğrenci seçiminde kullanılması çok doğru olmaz. Çünkü soru sayısının azlığı, daha dar bir alanın yoklanılmasına sebep olurken, puanlamasının zor olması, hem puanlama zamanını uzatır hem de önemli puanlama hatasına sebep olur. Başka sınav türlerinin kullanılması belirtilen olumsuzlukları azaltabilir. Yazılı yoklamalar belirtilen özellikleri nedeniyle daha çok sınıf ortamlarında kullanılabilecek bir sınavdır.

 Yazılı yoklamalar üst düzey davranışların ölçülmesine uygun bir ölçme yöntemidir. Üst düzey davranışları yoklayan sorular da diğerlerine göre daha zor ve öğrenciden daha fazla bilgi, beceri ve davranış göstermesini ister.

 Yazılı yoklama türleri arasında sorusuz yazılı yoklama sınavı, tercihli yazılı yoklama sınavı; ad çekme ve açık kitap sınavları vardır.

 Yazılı yoklama sınavında, sınavı yapanın önceden hazırlamış olduğu bir soru listesi bulunmamaktadır. Sınav soruları sınavı alan öğrenciler tarafından hazırlanmaktadır. Bu sınav türünde ders sorumlusunun soru hazırlama yerine soruların ne şekilde olması gerektiği yönünde bir yönerge vermesi yeterlidir. Sınav sorularının her öğrencinin kendi hazırlandığı konu ile ilgili olması bu tür sorunları azaltacağı gibi öğrencilerin sınav kaygısını düşürebilir.

Cevap: Sınav sorularının sınavı alan öğrenciler tarafından hazırlanması, sınavın güvenirliği ve geçerliği hakkında önemli sakıncalar yaratabilir. Öğrenciler en azından doğru olarak cevaplandırabilecekleri soruları tercih edebilirler.   Bu yönüyle olumsuz bir uygulama gibi görünmektedir. Sınav sorularının sadece birkaç öğrencinin hazırlandığı bir konudan soruların tüm öğrencilere sorulması, çok az bir gruba avantaj, büyük bir gruba dezavantaj sağlayabilir. Bu da sınavın yanlı hazırlanmasına, dolayısıyla da güvenirliğinin düşmesine neden olur.

 Çok sayıda soru içerisinden belirli sayıda sorunun cevaplandırılması istenildiğinde tercihli yazılı yoklama sınavı yapılmış olur. Doğru cevaplayabilecekleri soruları tercih etmeleri, cevabını bilmedikleri soruları ise cevaplamadıkları için öğrencilere avantaj sağlayan bir sınav türüdür. Tercihli yazılı yoklama sınavları öğrencilerin sınav kaygılarını düşürebilir.

 Dersin belirli ünitelerine çalışarak istenilen düzeyde bilgiye sahip olan öğrenciler, yalnızca bu ünitelerden çıkan soruları cevaplayarak tam veya tama yakın puanlar alabilir. Ayrıca cevap vermedikleri ünitelerle ilgili davranışlarını yoklayan bir soruları cevaplamamaları nedeniyle sınavın kapsam geçerliliği düşecektir.

 Kapsam geçerliliği sorununu ortadan kaldırmak için tercihli sınavların formatında değişiklik yapılması önerilmektedir. Çok sayıda yer alan sorulardan dersin kapsam geçerliliğini sağlayacak şekilde bazı soruların zorunlu tutulması ve geri kalanlar içerisinden bazılarının tercih ettirilmesi birinci yoldur. Kapsam geçerliliğini artırmada ikinci bir yol ise her üniteyi kapsayacak en aza iki soru olacak şekilde soru grupları oluşturmak, oluşturulan soru grupları içerisinden en az birinin zorunlu olarak cevaplandırılmasını istemektir.

 Ad çekme yöntemi bir yazılı yoklama sınavından çok ödev ve proje vermedir. Daha önceden hazırlanan soru veya araştırma konularını sınıftaki tüm öğrencilere sınıf listesinden adlarına göre rastgele vermedir.

 Sınavın yapıldığı süre içerisinde ders kitabı, defter veya dersle ilgili başka materyallerin serbest olduğu sınavlardır. Bu tür sınavlarda öğrencilerin sınav kaygıları düşmektedir. Açık kitap ile yapılan yazılı yoklamalarda yer alacak olan soruların cevapları, kitaptan olduğu gibi alınacak şekilde olmamalıdır. Gerekli bilgiyi kitaptan bulup bu bilgiyi yorumlamayı ve analiz yapmayı gerektirecek şekilde düzenlenmelidir. Bu sınavlar diğerlerine göre oldukça zor ve üst düzey davranışları yoklayıcı bir özellik gösterir.

 Yazılı yoklama soruları anlaşılır olmalı ve cevaplar sınırlandırılmalıdır. Bunu yanında uzun cevaplı ve az soru yerine kısa cevaplı ve çok soru sorulmalıdır. Cevapları kitaptan olduğu gibi yazılabilecek sorular sorulmamalıdır. Buna ek olarak, sorular birbirinden bağımsız cevaplandırılmalıdır. Mümkünse sorular kontrol amacıyla denenmeli, başkalarına da incelettirilmelidir.

 Yazılı yoklamalarda puanlama önemli aşamalardan birisidir. Yazılı yoklamalar sübjektif puanlamalara açık bir sınav türüdür. Bu nedenle puanlama hatalarına açıktır. Tercih edilen puanlama türüne göre ölçme sonuçlarına karışabilecek hata miktarı farklılaşabilir.

 Genel izlenimle puanlama, sıralama ile puanlama ve anahtar ile puanlama yazılı yoklamalarda kullanılan puanlama türleridir.

  Genel izlenimle puanlama, sınav kağıdının baştan sona kadar okunduktan sonra değerlendiricide bıraktığı izlenime göre verilen puandır. Genellikle kompozisyon kağıtlarının puanlanmasında tercih edilir. Değerlendiricinin dalgınlığı ve dikkatsizliği, cevaplayıcının cevaplarının akıcılığı ve yazı güzelliği gibi etmenler istenmeden de olsa puanlamayı etkileyebilir. Bu tür puanlama daha çok ürüne ilişkin yapılan bir ölçmelerde kullanılır.

 Sıralama ile puanlama, bütün cevap kağıtları baştan sona kadar okunduktan sonra, birbirleri ile karşılaştırılarak en iyiden iyi olmayana doğru sıralanır. Sıralamada önde olandan başlanarak sona doğru belirli puanlar takdir edilerek puanlama tamamlanır. Özellikle kalabalık sınıflarda karşılaştırma sayısının artması, bu puanlama türünün kullanışlılığını azaltmaktadır.

  Anahtar ile puanlama, yazılı yoklama kağıtlarının puanlanmasında hatayı azaltıcı en etkili yol anahtar ile puanlamadır. Sınavda yer alan soruların bütün olası cevaplarını içeren bir cevap anahtarı hazırlamak ve cevap anahtarındaki her cevaba belirli puan vererek cevap ve puan anahtarı hazırlanır. Öğrencilerin her birinin cevap kağıtları cevap anahtarı ile karşılaştırılarak cevapların doğruluğuna göre puanlama yapmak anahtar ile puanlamadır.

 Yazılı yoklamaların anahtar ile puanlanması puanlama hatalarını ve yanlılığı azaltabilir ve bu durumda da puanlamanın objektifliği artar.

 Cevaplayıcının bir rakam, bir kelime ya da en çok bir cümle ile cevaplandırdığı sorulardan oluşan sınavlara kısa cevaplı testler adı verilmektedir. Yazlı yoklamaların kısa cevaplı şeklidir. Kısa cevaplı testler cevapların yazılı olması özelliği açısından yazılı yoklamalara benzemektedir. Ayrıca çoktan seçmeli testlerin madde kökü ile aynıdır.

 Kısa cevaplı testlerin türleri boşluk doldurma ve kısa sorulardır.

  Kısa cevaplı testlerde yer alan madde formlarından ilki boşluk doldurma olarak bilinen eksik köklü maddelerdir. Eksik köklü maddelerde madde kökünde bırakılan boşluklara öğrencinin doğru cevabı yazması istenilir. Madde soru kipinde değil önerme şeklindedir. Önermeyi doğru tamamlayacak kelime veya kelime grubunun yazılması beklenir. Eksik cümle kökündeki maddelerde boşluk cümle içerisinde veya cümle sonunda yer alabilir. Puanlama kolaylığı için bırakılan boşlukların aynı düzen içerisinde olması arzu edilir.

 Kısa cevaplı testlerden kökü soru ifadesiyle biten maddelerde de cevap yine kısadır. Ancak cevap belirli bir cümleyi tamamlamaktan çok soru ifadesi olan cümledeki soruya cevap istenilmektedir. Soru kökünün önünde veya altında bırakılacak boşluğa cevap yazılması istenilir.

 Kısa cevaplı testlerin özellikleri şunlardır: · Cevaplar kısadır. · Soru sayısı çoktur. · Cevaplayıcı istediği cevabı verebilir. · Puanlaması objektiftir. · Cevaplar öğrenci tarafından düşünülüp bulunmak durumundadır. · Şans başarısı yok denecek kadar azdır. · Puanlaması kolaydır.

  Kısa cevap test sorusu yazılırken sorular açık ve anlaşılır yazılmalıdır. Her madde için önemli bir bilgi yoklanmalıdır. Sorular çok küçük ayrıntılar ile ilgili olmamalıdır. Sorular, ezbere yol açabileceğinden kaynak ile birebir aynı olmamalıdır. Soruların ifadelerinde ipuçlarına yer verilmemelidir. Aynı zamanda farklı sorular birbiri için ipucu olmamalıdır. Sorular yazılırken cevap uzunluğu ile bağlantılı şekilde verilen boşluklar da ipucu oluşturabileceğinden tüm soruların boşluklarının olabildiğince eşit olması önemlidir.

 Kısa cevaplı testlerin puanlanması anahtara göre yapılır. Her bir soru veya maddeler için olası cevaplar çıkartılarak, en küçük ayrıntıya bir (1) puan gelecek şekilde kısmi puanlama yapılabileceği gibi doğru cevaplar 1 ve yanlış ile boş bırakılan cevaplar 0 ile ikili puanlanabilir. Cevapların doğruluğu farklılık gösterebildiğinde kısmi puanlama yapılabilir. Bir testte yer alan soruların ölçtüğü özelliklere göre kısmi puanlamanın hangi puan aralığında olabileceği ayarlanabilir.

 Sınıflama gerektiren testler, doğru ya da yanlış olarak verilen önermelerin kapsamındaki fikre göre, doğru ve yanlış olarak sınıflandırılması istenilen sınavlardır. Cevaplama, sadece iki sınıftan birini seçme gerektirmektedir. Bu yönüyle şans başarısı oldukça yüksektir. Ancak, yanlış verilen cevaplardan düzeltme puanı uygulaması şans başarısını azaltabilir. Şans başarısını azaltmada yanlış ifadeyi buldurma, yanlışı sildirip doğrusunu yazdırma yöntemleri kullanılmaktadır. Bu haliyle kısa cevaplı test haline dönüşür. Doğru-Yanlış testlerinde açıkça bir soru ifadesi bulunmamaktadır. Yalnızca doğru ve yanlış önermeler bulunmaktadır. Bu nedenle de oldukça fazla soru sorulabilir. Cevaplama, çok fazla zaman almadığı için sürenin büyük bir kısmı verilen maddelerin okunmasına ayrılır. Ayrıca, puanlamasının tamamen objektif olması, puanlayıcıdan kaynaklanan puanlama hatasını en aza indirir.

  Doğru-yanlış test soruları hazırlanırken aşağıdaki noktalara dikkat etmek gerekmektedir: · Her madde ile sadece bir ana fikir yoklanmalı, · Her madde kesinlikle doğru ya da yanlış olmalı, · Bir maddenin yanlışlığı önemsiz bir ayrıntıda olmamalı, · Madde kısa ve açık olmalı ayrıntılarla şişirilmemeli, · Olumsuz ifade bulunmamalı, · Kanı ifadeleri bir kaynağa dayandırılmalı, · D-Y önermelerin sayıları yaklaşık olarak eşit olmalı, · D-Y önermeler test formu içerisine belirli bir örüntüyle yerleştirilmemeli.

 Ödevler, araştırmayı içeren, uygulamayı gerektiren davranışların ölçülmesinde başvurulan bir ölçme biçimidir. Bir sınav olmamakla birlikte, öğrenci başarılarının ölçülmesinde ödevler kullanılmaktadır. Ödevler, ders ortamında yapılmaz. Ödevler, araştırma içeren ve uygulamayı gerektiren davranışların ölçülmesinde başvurulan bir ölçme biçimidir. Ödevlerle verilen bir konunun derinlemesine incelenmesi yaptırılabilir. Ödevler, diğer sınavlara alternatif bir sınav olmaktan çok onların tamamlayıcısı niteliğindedir. Ödev puanlanması yazılı yoklamalara benzemektedir.

 Sözlü sınavlar, soruların ve cevapların sözlü olarak verildiği sınavlar olarak tanımlanmaktadır. Bu yöntem sözel iletişim becerilerini de ölçmektedir. Öğrencinin güzel konuşma, kelimeleri düzgün ifade edebilme, hitap edebilme becerileri ancak sözlü sınavlarla ölçülebilir. Öğrenciye verilen bir örnek olayda sözel sorular kullanılabilir. Sınav bireyseldir. Bir öğrenci için soru sayısı azdır ve her öğrenciye farklı sorular olacağından ağırlıkları  eşit olmayabilir. Öğrencinin bireysel özelliği cevaplama davranışını etkiler. Puanlamaya öğrencinin konuşması, giyimi gibi nedenler karışabilir. Bu nedenle puanlama daha çok sübjektiftir.

 Sözlü sınavlar, sözel iletişim becerilerinin ölçülmesinde kullanılabilecek tek ölçme yöntemidir.

 Sözlü sınav soruları anlaşılır olmalı ve sorular daha önceden hazırlanmalıdır. Bunu yanında uzun cevaplı ve az soru yerine kısa cevaplı ve çok soru sorulmalıdır. Cevapları kitaptan olduğu gibi söylenebilecek, ezbere dayalı sorular sorulmamalıdır. Buna ek olarak, sorular birbirinden bağımsız cevaplandırılmalıdır. Mümkünse sorular kontrol amacıyla denenmeli, başkalarına da incelettirilmelidir. Puanlama anahtarı daha önceden hazırlanmalı, cevaplama anında dikkate alınacak davranışlar önceden bildirilmelidir.

 Sorulan bir sorunun cevabını, verilen cevaplar arasından seçme gerektiren maddelerden oluşan testlere çoktan seçmeli, ya da seçme gerektiren testler denilmektedir. Soru sayısının çok olması, güvenirliliğini ve geçerliliğini yükseltirken, puanlamasının objektif olması ve makine ile puanlama fırsatı vermesi kullanışlılığını artırmaktadır. Şans başarısı vardır. Şans başarısının olması, cevabını bilmeyen öğrencilerin tahminle, doğru cevabı bulmasını sağlar. Doğru cevabın madde formu içerisinde verilmesi, soruyla ölçülen davranışa yeterince sahip olmayanların da doğru cevabı görünce tanımasını sağladığı için, ileri düzeydeki davranışları ölçmede yetersiz kaldığı belirtilmektedir. İleri düzey davranışları denildiğinde, öğrenciden daha fazla zihinsel süreç isteyen davranışlardır ve bu davranışların çoktan seçmeli testlerle ölçülmesi zordur. Test süresinin önemli bir kısmı maddeyi okumaya ve doğru cevabı bulmaya ayrılır. Cevaplama sadece işaretleme ile yapılmaktadır. Bu özelliği ise, daha fazla soru sorulmasına fırsat verir. Hazırlama süresi uzundur. Hazırlama süresi diğer sınav türlerine göre en uzun olan sınavdır. Bu yönüyle kullanışlılığını düşürmektedir. Bu tür testleri uygulaması kolaydır.

 Çoktan seçmeli testi oluşturan maddelerin öğelerinden birincisi, madde köküdür. Madde kökü madde ile ne sorulduğunu ifade eden ve sorunun çözümü için gerekli bilgileri veren kısmıdır. İkinci öğesi, cevap seçenekleridir. Seçenek, madde kökündeki soruya, olası doğru cevap olarak verilen ifadelerdir. Anahtarlanmış cevap (doğru cevap), madde yazarı tarafından doğru olarak belirtilen seçenek olarak belirtilmektedir. Birçoktan seçmeli test maddesinin son öğesi ise, çeldiricilerdir. Çeldirici, bir maddenin anahtara göre yanlış olan seçenekleridir. Çoktan seçmeli testin belirtilen dört öğesiyle beraber tamamına madde formu adı verilmektedir.

 Üç tür sınıflandırma vardır. Bunlar, doğru cevaba göre sınıflama, madde köküne göre sınıflama ve maddelerin gruplanışına göre sınıflamadır.

 Bu sınıflandırma türünde beş tür madde bulunmaktadır. · Doğru cevabı kesin ve biricik olan maddeler: Maddenin seçeneklerinden sadece bir tanesi doğru, diğerleri ise yanlış olan maddelerdir. · Anahtarlanmış cevabı en doğru olan maddeler: Seçeneklerin tümü kısmen doğru olan, fakat bir tanesi diğerlerinden daha doğru olan madde tipidir. · Anahtarlanmış cevabı birden fazla olan maddeler: Maddenin birden fazla seçeneği doğru cevaptır. Doğru cevapların hepsinin de bulunması ile maddenin puan karşılığı alınmaktadır. Puanlaması ve madde istatistiklerinin hesaplanmasının güçlüğü nedeniyle kullanışlı bir madde tipi değildir. Mümkün olduğunca kullanılmamalıdır. · Birleşik cevap gerektiren maddeler: Bir maddenin birden fazla doğru cevabı olduğunda kullanılan madde formudur. · Doğru cevabı gizli maddeler: Şans başarısını önlemenin bir yolu sorunun doğru cevabını seçenekler arasında gizleyerek yerleştirmektir. Böylece, doğru cevabı bilen öğrencilerin cevaplayacağı bir soru olur.

 Bu sınıflandırma türünde üç tür madde bulunmaktadır. · Kökü soru kipinde olan maddeler: Madde kökü soru ile ifade edilmektedir. · Kökü eksik cümle yapısında olan maddeler: Bu türdeki maddelerde madde kökü yarım bırakılmakta ve seçenekler bu kökü uygun bir şekilde tamamlamaktadır. Eksik cümle yapısındaki maddelerin tek avantajı, az yer kaplaması ve bu nedenle kullanışlı olmasıdır. · Kökü olumsuz maddeler: Madde kökünün olumsuz ifade edildiği madde yapısına olumsuz form denir. Olumsuz madde bir sorunun birkaç doğru cevabı bulunduğu durumda kullanılır.

Cevap: Bu sınıflandırma türünde iki tür madde bulunmaktadır. Bunlardan ilki ortak köklü maddelerdir. Bir  paragraf, bir tablo, bir grafik ya da bir harita gibi ortak bir materyalden iki ya da daha fazla sorunun sorulduğu maddelerdir. Diğeri ise ortak seçenekli maddelerdir. Bunlar, seçeneklerin ortak madde köklerinin farklı olduğu madde tipidir.

 Çoktan seçmeli maddelerin hazırlanmasında dikkat edilmesi gereken çok özellik vardır. Bu özellikler aşağıdaki şekilde özetlenebilir. · Maddeler anlaşılır olmalı, “çoğunlukla”, “bazen”, “nadiren” gibi kelimeler kullanılmamalıdır. · Maddeler mümkün olduğunca az kelime ile yazılmalıdır. · Test maddelerinin dil düzeyi cevaplayıcıların dil düzeyinin altında olmalıdır. · Test maddeleri bir kaynaktan olduğu gibi alınmamalıdır. · Her test maddesi diğerlerinden bağımsız cevaplandırılmalıdır. Bir maddede verilen bilgi başka bir sorunun cevabını açıklamamalıdır. · Maddenin noktalama ve yazım kurallarına uygun olarak yazılmasına dikkat edilmelidir. · Bir maddenin tamamı aynı sayfada bulunmalıdır. · İyi birçoktan seçmeli test maddesinin madde kökü okunduğunda seçeneklere bakılmadan doğru cevap verilmelidir. · Seçeneklerin ifade, tarz, uzunluk ve kapsamı birbirine benzer olmalıdır. · Çeldiriciler bilmeyeni ve yanlış bileni yanıltmalıdır. · “Yukarıdakilerin hepsi” seçeneği dikkatli kullanılmalı, birinin yanlışlığı açıkça belli ise kullanılmamalıdır · “Yukarıdakilerin hiçbiri” seçeneği dikkatli kullanılmalı, en doğru cevabı gerektiren maddelerde kullanılmamalıdır. · “Yukarıdakilerin hepsi” ve “Yukarıdakilerden hiçbiri” seçenekleri aynı anda kullanılmamalıdır. · Çeldirici bulmada güçlükle karşılaşıldığında madde formu değiştirilmelidir. · Anlamlı bir sıraya konulabilecek seçenekler bu sıraya göre yerleştirilmelidir. · Bir testteki seçenek sayısı cevaplayıcıların düzeyine göre ayarlanmalıdır. · Bir testin bütün maddeleri aynı sayıda seçeneğe sahip olmalı, bazı sorular dört ve bazıları da beş seçeneğe sahip olmamalıdır. · Doğru cevaplar test formu içerisine belirli bir örüntüyle yerleştirilmemelidir. · Doğru cevaplar seçeneklere yaklaşık olarak eşit dağıtılmalıdır. · Seçenekleri belirtmede büyük harf kullanılması, küçük harf kullanılmasına göre daha az hataya neden olabilir. · Maddelerin seçenekleri mümkünse alt alta gelecek sıralarda verilmelidir. · Eğer, yerden tasarruf yapıp kısa olan seçenekleri yan yana yazmak gerekiyorsa, bütün seçenekler aynı sıralamaya göre verilmelidir. · Madde kökünde mümkün olduğunca olumsuz ifade kullanılmamalı; madde olumlu sorulabiliyor ise olumlu formda sorulmalıdır. Olumsuz madde formu kullanılmak durumunda ise, olumsuz ifadenin dikkat çekecek şekilde belirtilmelidir. · Bir testteki bütün maddeler, aynı düzen içerisinde verilmelidir. · Ortak köklü ve ortak seçenekli soruların diğer sorularla karıştırılmaması için başlangıcında ve bitiminde bir çizgi ile ayrılması uygun olabilir. · Doğru cevaplar seçeneklere dağıtılırken aynı seçeneğe ard arda üçten fazla doğru cevap verilmemeli.