ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME - Deneme Sınavı - 5

Özelliğin doğrudan ölçülememesi ve aynı özellik için geliştirilmiş standart ölçme araçlarının olmaması, ölçme işlemindeki hata miktarını artırıcı bir rol oynar.

Ölçme araçlarında bulunması gereken üç temel özellik güvenirlik, geçerlik ve kullanışlılıktır.

Doğru cevap D seçeneğidir.

Ölçme, objelerin özelliklerini gözleyip gözlem sonuçlarını sayılarla ya da sembollerle ifade etme olarak tanımlanmaktadır. Bir kentten diğerine kilometre cinsinden mesafeyi bilmek, belirli bir hızla ne kadar sürede oraya varacağımızı belirlememiz açısından önemlidir. Hava sıcaklığını santigrat vb. belirgin derecelerle bilmek, evimizin çok soğuk ya da çok sıcak olmasını engelleyebilmemizde önemlidir. Sağlıklı bir yaşam için adımsayarlardan yararlanmak günlük hedefimize ulaşıp ulaşmadığımızı kontrol edebilmek, geçmiş günlerdeki adım sayılarımızla karşılaştırmalar yapabilmek açısından önemlidir. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Ölçme, objelerin özelliklerini gözleyip gözlem sonuçlarını sayılarla ya da sembollerle ifade etme olarak tanımlanmaktadır. Değerlendirme ise, ölçme sonuçlarını bir ölçütle karşılaştırıp, ölçülecek nitelik hakkında karar verme süreci olarak tanımlanmaktadır. Bu kapsamda, boy ve kilo ölçümü, kanser hücresinin boyutu ve ceviz sayısı ölçme kapsamındadır. Konservatuvar öğrencilerinin aldıkları puanlar da ölçme; fakat hangi öğrencilerin seçildiğine karar verme değerlendirme kapsamındadır. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Ölçme, objelerin özelliklerini gözleyip gözlem sonuçlarını sayılarla ya da sembollerle ifade etmedir. Bu kapsamda kilogram ağırlık, celcius sıcaklık, sınav puanı başarı, kilometre de uzunluk sembolü ya da sayısıdır. Ölçüt ise değerlendirme işlemi için gerekli olan bir kavramdır. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Bir özelliğin gerçek değeri ile ölçülen değeri arasındaki fark hata olarak tanımlanmaktadır. 

Yapılan ölçmeler hemen hemen her zaman bir miktar hata içerir.

Doğru cevap B seçeneğidir.

Hatalar bazı özelliklerine göre gruplandırılabilir. Bu gruplandırmalar:

a. Sabit hata,
b. Sistematik hata,
c. Tesadüfi hata olarak yer almaktadır

Tesadüfi Hata, kaynakları yönü ve miktarı belli olmayan hatalardır. Ölçme sonucuna gelişigüzel karışır. Çoğu halde kaynağı ölçme işlemini yapan kişiden ve cevaplamayı yapan kişinin dalgınlığından gelir.

Doğru cevap C sçeneğidir.

Bir ölçme aracının güvenirliği, aracın ölçmek istediği değişkeni ne derece duyarlıkla ölçtüğü, ya da ölçme sonuçlarının hatalardan arınıklık derecesidir.

Doğru cevap E seçeneğidir.

Ölçme sonuçlarının güvenirliğini artırmada en etkili yol, soru sayısını artırarak birimin değerini küçültmekle başlar.

Hata kaynakları kontrol altına alınarak ölçme araçlarının güvenirliği artırılabilir.

Ancak sınav sorularının çok zor ya da çok kolay olması, sınavın güvenirliğini düşürücü rol oynar. Soruların çok zor olması, bir yandan ö¤rencinin kaygısını artırırken diğer yandan da gelişigüzel cevap vermesine neden olabilir.

Doğru cevap A seçeneğidir.

Test-tekrar test yöntemi ile güvenirlik, aşarı testlerinden çok psikolojik ölçme araçlarının güvenilirliklerinin hesaplanmasında kullanılmalıdır.

Doğru cevap B seçeneğidir.

Geçerlik ölçme aracının amacına hizmet edebilme derecesidir. Diğer bir ifadeyle, bir ölçme aracının ölçmek istediği değişkeni ölçüp ölçmediği, ölçüyorsa onu başka değişkenlerden ne derece arınık olarak ölçtüğü şeklinde tanımlanabilir.

Doğru cevap A seçeneğidir.

Sınav sorularının ölçülmek istenilen konu alanını kapsayıp kapsamadığı kapsam geçerliliğini gösterir.

Soruların konu alanını yeterince kapsayıp kapsamadığı konu alanı uzmanlarının görüşü alınarak belirlenebilir.

Doğru cevap A seçeneğidir.

Her ölçme aracının ölçmek istediği bir yapı vardır. Bu yapılar bazen ‘başarı’, bazen ‘ilgi’ ve bazen de ‘tutum’ gibi psikolojik özelikler olabilir.

Örneğin, matematik dersi için hazırlanan bir sınavda soruların bazıları matematik başarısını ölçmek amacı ile yazılmış olsa bile okuduğunu anlama becerisini de ölçüyorsa bu tür sorular, bu matematik testinin yapı geçerliliğini düşürebilir.

Doğru cevap C seçeneğidir.

Ölçme aracının ekonomik olması, uygulama süresinin kısalığı, ölçmeciden istediği beceriler, hazırlamasının ve uygulamasının kolaylığı, puanlamasının pratikliği gibi etkenler ölçme aracının kullanışlılığını gösterir.

Doğru cevap E seçeneğidir.

A, B, D ve E seçeneklerindeki bireyler, okul ortalaması puanları, boy uzunlukları, yaşları ve satış oranı ya da en fazla bahşiş toplama ve benzeri gibi özelliklere göre sıralanmaktadırlar. C seçeneğinde ise cinsiyete göre sınıflandırılmaktadırlar. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Eşit aralıklı ölçeklerde ölçme sonuçlarındaki sıfır (0) görelidir. Bu nedenle oransal işlemler yapılamaz. Termometre ile sıcaklık ölçülmektedir ve termometrede görülen 0 sıcaklığın olmadığı anlamına gelmez. Ya da 20 Santigrat derece, 10 Santigrat derecenin 2 katıdır denilemez. Doğru yanıt A seçeneğidir.