OLAYLARA MÜDAHALE ESASLARI - Deneme Sınavı - 18

Güç kavramı devletler, toplumlar ve insanlar açısından farklı anlamalar yüklenen bir kavram olmakla beraber Nietzsche’ye göre güç, dünyanın temel hammaddesi, güç tutkusu bir

varlık, bir oluş değil bir kaderdir. Doğru cevap A şıkkıdır.

Güç, doğru ve iyi amaçlarla kullanılabileceği gibi kötü amaçlarla da kullanılabilir. Bu nedenle olması gereken, gücün akıllıca ve etkin olarak kullanılmasıdır. Gross bu durumu “Güç...her yönde kesebilen bir kılıçtır. Ancak arzulanan amaçlara erişebilmede, güç, kaçınılmaz bir şeydir. Güç olmayınca, sadece idealizm işe yaramaz bir reçete hâlini alır. Üstün düzeyde ve anlamlı amaçlara ancak onun yoluyla ulaşılabilir.” şeklinde ifade etmektedir. Doğru cevap C şıkkıdır.

ÖGHDK’nın(c) ve (j) fıkralarında geçen yakalama, olay yerini ve delilleri koruma ile bu amaçla yakalama yetkileri CMK’nın yakalama ve yakalanan kişi hakkında yapılacak işlemleri içeren madde 90 ve 168’de:

Aşağıda belirtilen hâllerde, herkes tarafından geçici olarak yakalama yapılabilir:

Koruma ve güvenlik hizmetleri veren özel güvenlik görevlileri karşılaştıkları olaylara müdahale ederken, özellikle yakalama ve zor kullanma hallerinde başarılı olabilmek için zinde, sağlıklı ve güçlü bir bedene sahip olmalıdır. Bu sebeple hazırlık aşamasında bedensel hazırlığına özen göstermelidir. Diğer şıklardaki bilgiler kişisel güvenlik ilkeleri ile ilgilidir.

Gizliliğe riayet etmek en önemli faktör olup gizliliği ihlal etmemize neden olan ve göze batmamızı sağlayan davranış ve biçimsel bozukluklardan kaçınmamız gerekir. Görev dışında iş ile ilgili sohbetlerin yapılmaması önemlidir. Bilmesi ve bilinmesi gerekenler prensibine uyulmalıdır.

Daima uyanık ve şüpheci olmak kişisel güvenlik ilkelerinden biridir ve güvenlik görevlilerinin anormal olayların farkına varmalarının anahtarıdır. Meslek etiğine uymamak, çalışma alanı ile ilgili bilgileri başkalarıyla paylaşmak, kötü alışkanlıklar edinmek ve uygunsuz ortamlarda bulunmak, silah ve teçhizatları uygunsuz yerde bırakmak ya da unutmak, sorumluluk bilincinden uzaklaşmak ve çevrede meydana gelen olağandışı olayları önemsememek ise kişisel güvenliğin sağlanmasında yapılmaması gereken davranışlardır.

Maddî güç; polisin direnen kişilere karşı veya eşya üzerinde bedenî kuvvetin dışında kullandığı kelepçe, cop, basınçlı su, göz yaşartıcı gazlar veya tozlar, fizikî engeller, polis köpekleri ve atları ile sair hizmet araçlarını, ifade eder. Doğru cevap D şıkkıdır.

Zor kullanmadan önce, ilgililere direnmeye devam etmeleri halinde doğrudan doğruya zor kullanılacağı ihtarı yapılır. Ancak, direnmenin mahiyeti ve derecesi göz önünde bulundurularak, ihtar yapılmadan da zor kullanılabilir

Ateşli silah kullanma başvurulması gereken en son yöntemdir. Bu, diğer bütün zor kullanım aşamalarının istenilen sonucu vermemesi hâlinde, ateşli silah kullanmanın söz konusu olabileceği anlamına gelmektedir. Duruma göre, ateşli silahın derhal kullanılması gereke bilir; yine de bu hâllerde bile önce mümkün olan en az seviyede zor kullanmaya başlamak zorunluluktur. Yine burada da her zor kullanma aşamasında olduğu gibi orantılılık ilkesi ışığında ateşli silah kullanırken kişiye en az zarar verme olasılığı olan yöntem seçilmelidir. Doğru cevap C şıkkıdır.

…Bununla birlikte, güç kullanma kararını verirken şahsi veya sırf otoritenin kuvvetini göstermek gibi keyfi bir düşünceyle hareket etmesi ya da başvurması gerekirken yine şahsi veya hukuk dışı başka bir nedenle güç kullanmaktan kaçınması bir kolluk personelinin yapmaması gereken hususlardır. Doğru cevap A şıkkıdır.

Direnmenin mahiyetine ve derecesine göre ve direnenleri etkisiz hâle getirecek şekilde kademeli olarak artan nispette zor kullanılmalıdır (PVSK m. 16/2). Doğru cevap D şıkkıdır.

Özel güvenlik personeli, konusu suç teşkil eden emrin hiçbir surette yerine getirilemeyeceği, aksi takdirde yerine getiren ile emri verenin sorumlu olacağını unutmamalıdırlar

(TCK Madde 24/3). Doğru cevap C şıkkıdır.

Kıdem ve tecrübe kolluğu koruyan bir kalkan değildir. Aksine kıdem ve tecrübenin artması dikkatte bir dağılma ve azalmaya neden olabilir. Doğru cevap B şıkkıdır.

1. Not tutmada, güvenlik görevlilerinin gözlemleri eksiksiz olarak yazıya geçirilmelidir.
2. Not alırken, not defterinin sayfaları numaralandırılmalı ve yırtılmamalı, o günkü görevli ekipte çalışan personelin adları deftere yazılmalıdır.
3. Not defterinin ilgili sayfasına düzenli olarak tarih atılmalı, defter günlük olarak
tutulmalı, vukuat olmamış olsa dahi defterin kullanılmadığına dair bilgi notu yazılmalıdır.
4. Bütün yazılar tek tür kalemle yazılmalı ve hiç bir şey silinmemeli, not düzeltilecekse bile üzeri çizilip doğrusu yazılmalı, yanına da paraf atarak “çizildi” yazılmalıdır.
5. Notta değişiklik yapılması lazım geliyorsa üzeri tek çizgi ile çizilip (karalamaksızın) doğrusu yazılmalı, imza atılıp çizildiği belirtilmelidir.
6. Olay yerinde görülen bütün ayrıntılar eksiksiz bir şekilde yazılmalı, olayla alakası ve bilgisi olan kişilerin isimleri not alınmalıdır.
7. Not tutma işlemi sırasında olağan dışı tüm olaylar mutlaka not defterine yukarıda anlatılan not alma tekniği usulünce eklenmelidir (ispozelguvenlik(a), 2016).

Alınan notlar, her görev ve inceleme için aşağıdaki özellikleri içermelidir:
a. Tarih,
b. Göreve başlama zamanı,
c. Önemli telsiz mesajları veya tebliğleri,
d. Görev sırasında bağlantı kurulan şahısların isimleri,
e. Gerektiğinde kroki çizimi,
f. Hava durumu,
g. Aydınlık ve ışıklandırma durumu,
h. Görevin bitiş saati.

Kriminalistik uzmanı Alphonse Bertillon (1853-1914) Antropometri denilen basit ancak kullanışlı bir ölçüm sistemi kurmuştur.

Arama, şüpheli kişi veya delillerin ya da müsadere edilecek eşyanın ele geçirilmesi amacıyla ev veya diğer yerlerde araştırma yapılmasıdır. Arama yapılmasının amacı, şüpheli ve sanığı ya da bir delili ele geçirmek olabileceği gibi bir suçun islenmesini veya bir tehlikeyi önlemek de olabilmektedir. Doğru cevap C’dir.

Genel silüet: Şişman – Uzun – Bodur – Orta – Zayıf – Çok cılız olması

Duruş: Askeri tavır – Kambur – Geniş omuzlu                                 

Görünebilir yaraları: Yara uzunluğu – Bulunduğu yer – Şekli, dairesel, kesik, düz vs 

Özürleri: Parmak, tırnak, kol kopuk – Kırık çıkık vs. – Sağırlık, dilsizlik, ağır işitme – Gözlük kullanma.
Diğer ayırt edici özellikler: Burun, göz, kaş vs. tikleri – Konuşurken dişlerini gıcırdatma – Konuşurken yaptığı el hareketleri – Mimikler.

Eşkâl tarifine benzer bir de eşya tarifi vardır. Eşya tarifi, bir kişinin kaybettiği veya çaldırdığı eşyasının bulunmasında, eşyasını diğerlerinden ayırmasında ve bulmasında yararlı olmaktadır. Örnek: Erkek kol saati, roleks, altın kaplama şeklindeki bir tarif genellikle eşyanın bulunmasında faydalı olmaz. Ama tarif; çeşidi, markayı, modeli, ağırlığı, metal şeklini, kaplamasını ve ayrıca çizik, kırık, isim yazılı olma gibi diğerlerinden ayıran özellikleri de ihtiva etmelidir (guvenlikvekariyer, 2016)

İyi bir yazı yazabilmek için şu on ilkeyi gözönünde bulundurmakta fayda vardır (Ar, 1989: 173-174):
1. Cümleleri kısa tutunuz. Uzun cümle de olabilir, fakat çoğunluk kısa olmalıdır.
2. Sade yazmayı karmaşık yazmaya tercih ediniz. Karışık cümlelerden kaçınıp mümkün oldukça sade ifade ve cümleler kullanınız.
3. Gereksiz kelimeleri yazınızdan çıkartınız. Gereksiz kelimeler yazıyı zayıflatır ve
ona birşey katmaz. Yazınızı bu açıdan kendi kendinize kritik ediniz.
4. Kelime haznenizi zenginleştiriniz.
5. Aktif yapı ve kişisel olmayan ifade kullanınız. Fiilleriniz pasif değil, aktif çatıda
(yapıda) olmalıdır. Ayrıca ben, sen gibi kişisel İfade yerine genel ifade ve üçüncü
şahıs zamiri kullanınız. Birinci çoğul şahıs zamiri de kullanabilirsiniz.                  6. Tasviri ifadeler kullanınız. Yazınız, olayları okuyanın gözü önüne bir film gibi
canlı olarak sermelidir. Bunun için soyut, donuk ve müphem kelime ve ifadeler
kullanmayınız.
7. Okuyucunun deneyim ve bilgileri ile bağlantı kurunuz. Okuyucu, yazılarınızdaki olay ve fikirleri kendi bilgi ve deneyimleriyle birleştirebildiği anda ve oranda haberleşme etkili olur.
8. Konuştuğunuz gibi yazınız.
9. Monoton yazmayınız. Çeşitli kelime ve ifade tarzı canlılık ve renk getirir. Ancak
anlamın değişmediğinden emin olunuz.
10. Açık ve maksadı sağlamak için yazınız.