OLAYLARA MÜDAHALE ESASLARI - Deneme Sınavı - 11

Eğer bir şüpheli kimlik ve adres bilgilerini söylemiyorsa bu susmak suretiyle pasif direnme şeklinde gerçekleşir. Doğru cevap C'dir.

Saldırıya maruz kalan kimsenin kendi şahsi kusuru ile bu saldırıya sebebiyet vermesi, müdafaanın meşruluğunu ortadan kaldırmaz. Doğru cevap B'dir.

Direnişle karşılaşıldığında (bu aktif veya pasif bir direnme olabilir) güvenlik personelinin zor kullanımının hedefi; şahsın ihtar edilmesi, eylemine engel olunması, şahsın etkisiz hâle getirilmesi, kontrol altına alınması ve asayişin tekrar sağlanması olmalıdır. Bunu yaparken; her zaman orantılılık ilkesi göz önünde bulundurulmalıdır. Doğru cevap C'dir.

Verilen ifadeler göz önüne alındığında doğru olan ifadeler: Her an bir riskle karşılaşılabileceği farkındalığı muhafaza edilmelidir. Mevcut teçhizatın tamamı, özellikle çelik yelek kullanılmalıdır. Yeterli bilgi/istihbarat ile risk azaltılabilir. Fakat kıdem ve tecrübe kolluğu koruyan bir kalkan görevi görmez. Doğru cevap C'dir.

Stres, genel ve özel kolluk görevlilerinin etkisi altında kalabileceği psikolojik faktörlerden birisidir. Çalışma saatleri, maaş yeterliliği, sigorta imkânı, mesai yoğunluğu, izin kullanma imkânlarını kapsayan özlük haklarının yanı sıra çalışılan yerin hava koşulları, ortamdaki teknik donanımın yeterliliği ve ihtiyaçlarını karşılayabilme derecesi kısaca çalışma şartları; her çalışan bireyin olduğu gibi genel ve özel kolluk görevlilerinin de görevini yerine getirirken etkilendiği önemli fiziksel faktörlerdendir. Doğru cevap D'dir.

Strese karşı “aşılanma” çalışmaları esnasında şu davranış ve tutumları kazandırma hedeflenmelidir:
• Ben neyin bir tehdit unsuru olduğunu ve tehdidin mevcut olup olmadığını anlamalıyım
(Değerlendirme).
• Ne yapılması gerektiğini bilmeliyim (Karar).
• Ben bunu aynı zamanda yapabilmeliyim (Gerçekleştirme).
Doğru cevap B'dir.

Güç kavramı devletler, toplumlar ve insanlar açısından farklı anlamalar yüklenen bir kavram
olmakla beraber Nietzsche’ye göre güç, dünyanın temel hammaddesi, güç tutkusu bir varlık, bir oluş değil bir kaderdir. Doğru yanıt A'dır.

Berle, “gücün doğal yasaları” olarak tanımladığı ve toplumlarda var olan devlet-vatandaş ilişkileri de dahil bir çok alanda uygulanabilir; 1) “Güç, insanlardan oluşan bir organizasyonda
sürekli olarak bir boşluğu doldurur, 2) Güç Kişiseldir, 3) Güç, her zaman bir felsefe ve fikir sistemine dayanır, 4) Güç, her zaman bir sorumluluk alanı ile karşı karşıyadır ve bu alan içinde hareket eder, 5) Güç, organizasyonlar aracılığıyla yürütülür ve organizasyonlara dayanır.” olarak beş yasa ortaya koymuştur. Doğru yanıt A'dır.

Berle, “gücün doğal yasaları” olarak tanımladığı ve toplumlarda var olan devlet-vatandaş ilişkileri de dahil bir çok alanda uygulanabilir; 1) “Güç, insanlardan oluşan bir organizasyonda sürekli olarak bir boşluğu doldurur, 2) Güç Kişiseldir, 3) Güç, her zaman bir felsefe ve fikir sistemine dayanır, 4) Güç, her zaman bir sorumluluk alanı ile karşı karşıyadır ve bu alan içinde hareket eder, 5) Güç, organizasyonlar aracılığıyla yürütülür ve organizasyonlara dayanır.” olarak beş yasa ortaya koymuştur. Doğru yanıt E'dir.

Genel kolluk birimleri tarafından ifa edilen kamu güvenliğini sağlama hizmetlerini tamamlayıcı mahiyetteki özel güvenlik hizmetleri; kişilerin silahlı personel tarafından korunması, kurum ve kuruluşların güvenliğinin sağlanması ile toplantı, konser, sahne gösterileri ve benzeri etkinliklerde güvenliğin sağlanması, para veya değerli eşya nakli gibi birçok hizmeti bünyesinde barındırmaktadır. Özel güvenlik görevlileri yukarıda sayılan görevleri ve benzeri fonksiyonları yerine getirirken hukukun üstünlüğünü sağlamak, kanun hâkimiyetini tesis etmek, meydana gelebilecek asayişe müessir olayları önlemek, şüpheli veya sanıkları etkisiz hale getirmek kısaca kendisine mevzuat çerçevesinde verilen görevleri yine mevzuat çerçevesinde yerine getirebilmesi için güç kullanma yetkisine başvurmak zorunda kalabilir. Doğru yanıt D'dir

5188 sayılı özel güvenlik hizmetlerine dair kanunda kamu güvenliğini tamamlayıcı güvenlik hizmetleri olarak tarif edilen özel güvenlik hizmetini ifa eden personelin yetkileri madde 7’de:
“a. Koruma ve güvenliğini sağladıkları alanlara girmek isteyenleri duyarlı kapıdan geçirme, bu kişilerin üstlerini detektörle arama, eşyaları X-ray cihazından veya benzeri güvenlik sistemlerinden geçirme.
b. Toplantı, konser, spor müsabakası, sahne gösterileri ve benzeri etkinlikler ile cenaze ve
düğün törenlerinde kimlik sorma, duyarlı kapıdan geçirme, bu kişilerin üstlerini detektörle
arama, eşyaları X-ray cihazından veya benzeri güvenlik sistemlerinden geçirme.
c. (Değişik: 23/1/2008 – 5728/544 md.) CMK, madde 90’a göre yakalama.
d. (Değişik: 23/1/2008 – 5728/544 md.) Görev alanında, haklarında yakalama emri veya mahkûmiyet kararı bulunan kişileri yakalama ve arama.
e. Yangın, deprem gibi tabiî afet durumlarında ve imdat istenmesi halinde görev alanındaki
işyeri ve konutlara girme.
f. Hava Meydanı, liman, gar, istasyon ve terminal gibi toplu ulaşım tesislerinde kimlik sorma, duyarlı kapıdan geçirme, bu kişilerin üstlerini detektörle arama, eşyaları X-ray cihazından veya benzeri güvenlik sistemlerinden geçirme.
g. Genel kolluk kuvvetlerine derhal bildirmek şartıyla, aramalar sırasında suç teşkil eden veya delil olabilecek ya da suç teşkil etmemekle birlikte tehlike doğurabilecek eşyayı emanete alma.
h. Terk edilmiş ve bulunmuş eşyayı emanete alma.
ı. Kişinin vücudu veya sağlığı bakımından mevcut bir tehlikeden korunması amacıyla yakalama.
j. (Değişik: 23/1/2008 – 5728/544 md.) Olay yerini ve delilleri koruma, bu CMK madde 168’e göre yakalama.
k. (Değişik: 23/1/2008 – 5728/544 md.) TMK madde 981’e, Türkiye Borçlar Kanunu [TBK] madde 52’ye, TCK madde 24 ve 25’e göre zor kullanma.” olarak düzenlenmiştir.

Doğru yanıt E'dir.

5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu'na [TCK] göre özel güvenlik personelinin yetkileri arasında bulunan güç kullanma yetkisi;
TCK madde 24’te:
1. Kanunun hükmünü yerine getiren kimseye ceza verilmez.
2. Yetkili bir merciden verilip, yerine getirilmesi görev gereği zorunlu olan bir emri uygulayan sorumlu olmaz.
3. Konusu suç teşkil eden emir hiçbir surette yerine getirilemez. Aksi takdirde yerine getiren ile emri veren sorumlu olur.
4. Emrin, hukuka uygunluğunun denetlenmesinin kanun tarafından engellendiği hâllerde, yerine getirilmesinden emri veren sorumlu olur.”

Doğru yanıt D'dir.

Orantılılık ilkesi çerçevesinde zor kullanmada aşağıdaki ilkelere uygun olarak, hareket
edilmelidir:
• Müdahale edilen somut olay/durum zor kullanma sürecini belirler /tayin eder.
• Durumun sürekli analiz edilmesi gerekir.
• Zor kullanma süreci herhangi bir anda son bulabilir.
• Süreç içerisinde herhangi bir anda taktiksel geri çekilip daha az zorlayıcı bir yöntem kullanabilir.
• Kademeli ve orantılı zor kullanmada taktiksel iletişim ilk ve en az zorlayıcı olan yöntemdir.
• Zor kullanma sürecinde genel ve özel kolluk personeli en az zarar verecek yöntemi seçer.

Doğru yanıt E'dir.

Direnmenin birçok nedeni olabilir ancak öne çıkanları saymak gerekirse:
1. Suçunun başkaları tarafından bilinmemesi,
2. Delillerin ortaya çıkmaması,
3. Yakalanma korkusu,
4. Delillerin yok edilmesi,
5. Adalet huzuruna çıkılmama isteği,
6. Tutuklanıp ceza evine girme endişesi,
7. Polisin görevini yapmasının engellenmesi olarak ifade edebiliriz.
Doğru cevap E'dir.

Orantılılık ilkesinin özellikleri literatürde şu şekilde ifade edilmektedir:
• İnsan haklarına müdahaleye yalnız amaç ve elde edilmesi istenilen başarı orantılı olduğu sürece yetkilidir,
• Kişiyi en az etkileme olasılığı olan hedefe yönelik çeşitli güçlerden birini seçer,
• Önlemin/müdahalenin olaya dâhil olmayan üçüncü bir şahıs, tehlike arz eden şahıs veya tehlikeye maruz kalan şahsa mı yönlendirildiğine dikkat eder,
• Elde edilmesi istenilen sonucun, gerçekleşmesi olası zarar ve tehlike ile doğrulanabilir bir ilişki içinde olduğuna dikkat eder,
• Güç kullanıp yaptırımda bulunurken bundan etkilenen kişinin hak ve korunabilir çıkarlarını korumaya özen gösterir,
• Elde edilmesi istenilen sonuç alınır alınmaz veya kullanılan yöntemler ile alınamayacağı bariz olduğu anda kullanılan zora son verir.

Doğru yanıt D'dir.

Genel Kişisel Güvenlik İlkeleri
• Kişisel güvenlik herkes içindir.
• Kıdem ve tecrübe kolluğu koruyan bir kalkan değildir. Aksine kıdem ve tecrübenin
artması dikkatte bir dağılma ve azalmaya neden olabilir.
• Her müdahaleden önce olası riskler değerlendirilmelidir. Alternatifler göz önüne
alınmalıdır. Bilindiği üzere zararsız durumlar beklenmedik şekilde kızışabilir,
bu sebepten sürekli tam dikkat gerekmektedir. Karşıdaki kişinin beklenmedik bir
davranış sergilemesi ihtimaline karşı hazır olunmalıdır.
• Mevcut teçhizatın tamamı, özellikle çelik yelek kullanılmalıdır.
• Kişisel güvenlik alanında yeterli pratikler ve hizmetiçi eğitimlerin alınması gerekmektedir.
• Her an bir riskle karşılaşılabileceği farkındalığı muhafaza edilmelidir.
• Yeterli bilgi/istihbarat ile risk azaltılabilir.

Doğru yanıt C'dir.

Olaylarda sadece tanığın değil, konuşulan herkesin ismi kaydedilmelidir. Doğru cevap D'dir.

Rapor yazılırken mümkün olduğunca kısa cümleler tercih edilmeli, ve aktif fiil yapısı kullanılmalıdır. Birinci ve ikinci tekil şahıs zamiri yerine üçüncü şahıs zamiri kullanılmalıdır ve kişi, konuştuğu gibi yazmalıdır. Doğru cevap C'dir.

Herhangi bir konu, olay veya sorunla ilgili olarak yapılan araştırma ve incelemenin sonuçlarını belirtmek, varılan sonuçlarla ilgili değerlendirmeyi bildirmek amacıyla yazılan, yapılan bir görevin veya inceleme ve araştırma sonucunda bir sistem içinde ve üst makamlara sunmak üzere hazırlanan yazılar rapor olarak adlandırılır. Doğru cevap B'dir.

Raporlarda anlatılacak olaylar önem sırasına göre değil bir tarih ve zaman sırasına göre yazılır. Doğru cevap D'dir.