OKULÖNCESİNDE ÖĞRETİM TEKNOLOJİLERİ VE MATERYAL TASARIMI - Deneme Sınavı - 3

Ödev ve projelerin eğitim ve öğretime getirdiği katkılar aşağıdaki gibidir:
• Öğrencilerin yaratıcılık yetenekleri gelişir.
• Öğrencilerin araştırma yetenekleri gelişir.
• Öğrencilerin sorunları çözme yetenekleri gelişir.
• Öğrencilerin toplumsallaşma yetenekleri gelişir.
• Öğrencilerin sorumluluk alma duyguları gelişir.

179Turgut (1984) ölçmelerdeki güvenirliği sağlamak için çeşitli önerilerde bulunmaktadır:
• Sınavlarda mümkün olduğunca soru sayısı fazla olmalıdır.
• Sınavlarda kullanılan soruların veya test maddelerinin öğrenciler tarafından ne demek istendiği tam olarak anlaşılmalı ve cevaplanabilir düzeyde olmalıdır.
• Öğrenciler sınav sorularını dikkatle ve çabuk cevaplandırmaya teşvik edilmelidir.
• Öğrenciler sınav esnasında güdülenmeli ve her soruyu cevaplandırması için de teşvik edilmelidir.Sınav süresi öğrenciler tarafından bütün soruların cevaplandırabileceği uzunlukta olmalıdır.
• Sınav soruları sınıfın yarısı tarafından rahatlıkla cevaplandırılabilecek düzeyde olmalıdır. Yani, sınav soruları öğrencilerin düzeyine göre ne çok zor ne de çok kolay olmalıdır.
• Sınav sonuçları tarafsız olarak puanlanmalıdır.
• Sınav sonuçlarını okuyacak olan her öğretmen hemen hemen aynı sınav sonucunu ortaya koymalıdır. Eğer ortaya farklı sonuçlar çıkıyorsa ortada bir hata var demektir. Bunun mutlaka düzeltilmesi gerekir.

Sınavda sorulacak soruların derste öğretilmiş konuları öğrenmeden de cevaplandırılabilecek nitelikte olması, sınav sorularının derste işlenen konuların tümünü içine almaması veya dengeli olarak kapsamaması, kopya yapılmış olması, puanlamada yanlı davranılması puanlamanın güvenilir olmaması, vb. gibi birçok etken bu sınavdan elde edilen puanların geçerliğini düşürür.

Kullanışlılık özelliği çeşitli ana bilgileri kapsamaktadır. Bu ana bilgiler Turgut (1984) tarafından aşağıdaki
biçimde açıklanmaya çalışılmıştır:
• Kullanılacak olan sınav aracının ekonomik olması ve öğretmene veya öğrenciye ayrı bir yük getirmemesi gerekmektedir. Öğretmenler maliyeti düşük olan sınavlar hazırlamalıdır.
• Öğretmenlerin sahip olduğu zamana göre yazılı yoklama veya test tipi sınavlar hazırlanmalıdır.
• Uygulama süresi iyi bir biçimde ayarlanmalıdır. Öğretmen yine içinde bulunduğu şartlara, konum ve öğrenciye en uygun zamanı belirlemelidir.
• Her test ya da sınavın başında sınav ile ilgili her bilgiyi içeren bir yönerge bulunmalıdır.

Tanıma ve Yerleştirmeye Dönük Değerlendirme
Bu değerlendirmede öğrencilerin öğrenme sürecine girmeden önce getirdikleri ön bilgileri ve hazır bulunuşluk düzeylerinin ölçülmesi esası vardır.

Anket uygulamalarında çocuklar pasif rolde değildir. Tam tersine çocuklar etkin roldedirler. Doğru cevap D’ dir.

Yapılan birçok araştırma sonuçlarına göre öğrenci
başarısının etkili ve hatasız olarak değerlendirilmesinde kullanılabilecek olan bazı ölçütler bulunmaktadır. Bu ölçütler aşağıdaki gibi olabilir;
• öğrencinin dönem boyunca derse katılımları,
• öğrencinin vize ve final sınav sonuçları,
• öğrencinin grup veya bireysel araştırma ödevleri,
• sınıf içindeki başarı ortalaması,
• öğrencinin konu ile ilgili başlangıçtaki davranışları,
• dersin hedefleri ve davranışları.

İçerik açısından, bir materyali değerlendirmede cevaplanacak sorular şöyle sıralanabilir:
• Materyal öğrenme hedefine uygun mudur?
• Materyal öğrenmeyi destekleyecek ya da güçlendirecek yapıya sahip midir?
• Materyal öğrenme yaşantılarına uygun mudur?
• Kullanılan dil anlaşılır ve ortama uygun mudur?
• Tasarım kriterlerine uyulmuş mudur?

Okulöncesinde kullanılacak eğitim yazılımlarının çocukların öğrenme becerilerine uygun olması, genellikle bir örnekle istenilen davranışı önceden çocuklara göstermesi gereklidir.
Öğrenci açısından ise şu sorular ön plana çıkmaktadır.
• Materyal öğrenciyi motive edici nitelikte midir?
• Materyal yaratıcılığa olanak sağlamakta mıdır?
• Materyal öğrencinin gelişim düzeyine uygun mudur?
• Materyal soyut yaşantılara tercih edilme özelliğini taşımakta mıdır?

Hikaye tahtası; bir yüzey üzerine, görsel materyaller içeren küçük kartların; eklenmesi,  çıkarılması, yerlerinin değiştirilmesi, düzeltilmesi şeklinde gerçekleşen görsel planlama tekniğidir. Doğru cevap B’dir.

Sosyodrama oyun tekniklerinden yararlanarak kişiler insan ilişkileri konusunda gerekli bilinç ve beceriyi kazandırmak için uygulanan  “deneysel eğitim” tekniğidir. Bu teknikte çocuklar alışverişe gitme, hastaneye gitme gibi çeşitli roller canlandırırlar. Doğru cevap A’dır.

Manyetik tahtaların en önemli avantajı üzerine yerleştirilen görsellerin kaymaması ya da düşmemesidir. Bu nedenle okul öncesi dönemi öğrenciler manyetik tahtalar diğer tahtalara kıyasla daha  kolay kullanabilmektedirler. Öğrenciler istedikleri zaman, hızlı bir biçimde görsellerin (örneğin harfler ya da rakamların) yerini değiştirebilirler. Doğru cevap C’dir.

Zehra Öğretmen'in kullandığı yöntem kukla oyunudur. Doğru cevap C'dir.

Çocuklar kendilerini tanır ve duyguların farkına varırlar.
• Çocuklar kendilerini daha iyi ifade edebildikleri için iyi hissederler.
• Dinleme becerileri gelişir. Etkili ve dikkatli dinleme yeteneği ile kuralları takip ederek içinde bulundukları grupta kurallara uymayı öğrenirler.
• Çocuklar kendilerini bedensel olarak ifade edebilmeyi öğrenirler ve bedensel ifade fiziksel gelişimlerine yardımcı olur.
• Öğretim ortamına ilişkin motivasyonları artar, konsantre olabilmeyi öğrenirler

Öğretim sürecinde farklı ortam ve olayların ders materyalleri yardımı ile sunulması onların olaylara farklı açılardan bakmasını sağlar.
• Ders materyalleri çocukların öğretim sürecinde farklı roller üstlenmesini ve
iletişim kurmalarını sağlar. Bu şekilde iletişim becerileri artar ve başkalarıyla daha kolay iletişim kurabilirler.
• Farklı durum ve ortamlarla karşılaşan çocuklar daha yaratıcı olurlar.
• Kendilerine olan güvenleri artar ve sosyal becerileri gelişir.

Ders materyali geliştirme süreci dört öge üzerinde temellenmektedir. Bunlar; öğrenci, amaç, yöntem ve değerlendirmedir (Şekil 10.2).

Öğretmen-ders materyalinin tasarlandığı hedef kitle olan öğrencileri, öğretim yöntemini ve öğretim programının gerekliliklerini iyi bilen; tasarımcının rehberliğinde, çok sayıda öğretim ögesinin detaylarını uygulama yeterliğine sahip; geliştirilen ders materyalini deneyen ve uygulayan kişidir.

Konu uzmanı- öğretimin tasarlanmasında kullanılacak konuların bütün yönleri ile ilgili kaynak ve içerikler hakkında bilgi sağlamaya yönelik yeterliği olan; materyal içeriğin ele alınışını ve doğruluğunu kontrol etmekle sorumlu kişidir.

Ders Materyali Geliştirme süreci sistematik ve ayrıntılı bir planlama gerektirmektedir.

Ders materyali geliştirme süreci öğretim içeriğine uygulanabilir olmalıdır.

Ders materyalinin geliştirilmesi sürecinde öncelik öğrencidir.

Ders materyali geliştirme sürecinde belirleyici olan ölçütlerden biri materyalin öğretim ortamını ne şekilde geliştirip destekleyeceğinin ve geliştirecek etkinliklerin belirlenmesidir.

Ders materyali geliştirme sürecinde materyallerin öğretim sürecindeki öğrencilerin bütününe yönelik olmasından çok bireysel öğrenmeyi destekleyici nitelikte olmasına önem verilmelidir.

Ders materyali geliştirme sürecinde öğrenciler açısından öğrenmeye ilişkin ilginin, başarının ve memnuniyetin artması belirleyici olmalıdır.

Ders materyali geliştirirken belirlenecek yöntem öğretim sürecindeki öğrenciler,
öğretmen ve öğretim içeriğine göre değişkenlik göstermektedir.

Okulöncesi dönemde ders materyali geliştirme sürecinde dikkat edilmesi gereken öğrenci özellikleri bireysel farklılıklar, cinsiyet, kişilik özellikleri, ilgiler ve öğrenme stilleri şeklinde sıralanabilir.

Öğretmen; ne planlamadan çok anlık etkinliklere ağırlık vermeli ne de çok sıkı biçimde plana sadık kalmalıdır. Her iki durumda da sorunlar ortaya çıkabilir. Yeri geldiğinde plan esnetilmelidir. Doğru cevap A'dır.