OKULÖNCESİNDE ÖĞRETİM TEKNOLOJİLERİ VE MATERYAL TASARIMI - Deneme Sınavı - 10

Eğtim teknolojisi insanın öğrenmesi olgusunun tüm yönlerini içeren problemleri sistematik olarak analiz etmek, çözüm geliştirmek için ilgili tüm bileşenleri iş koşarak uygun tasarımlar geliştiren, uygulayan, değerlendiren ve yöneten karmaşık bir süreçtir.

Temel Eğitim Projesi, 25 Haziran 1998 tarihinde imzalanarak, 01 Ağustos 1998 tarih ve 23420 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Okulöncesi Eğitimde Hizmet İçi Eğitim, II. Faz Temel Eğitim Projesi kapsamında Temel Eğitim Programının Dağıtılması bölümünde yer almaktadır.

Intel Gelecek İçin Eğitim Programı, Türkiye’de 2003 yılında uygulanmaya başlamıştır.

Eğitimin son 15 saatlik bölümünde; araştırma yapmayı, edindiği bilgileri sorgulamayı, kendi seçtiği bir temayı derinlemesine incelemeyi, sorular üreterek, üretilen sorulara grup arkadaşları ile iş birliği içinde cevaplar aramayı ve çözüm üretmeyi öğrenir.

Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi e-öğrenme hizmetleri 1994 yılında başlamışltır.

e-Alıştırma uygulaması sisteme kayıtlı öğrencilere, çoklu ortamlarda (TV video, ses, metin, grafik, animasyon) etkileşimli olarak ders içeriklerini izleyerek, soru örnekleri çözerek, kendilerini sınayarak derslerine çalışabilmelerine olanak tanımaktadır.

e-Sertifika programlarıyla açıköğretim sistemindeki derslerden yararlanmak isteyen fakat üniversite sınavını kazanamayanlar, iş kurma ve yönetme konularında eğitim alma olanağına sahip olmaktadırlar.

ECDL, adayların sahip oldukları bilgi teknolojisi ve bilgisayar kullanım yetkinliklerini sınav yaparak belgelendirilmesini sağlayan uluslararası bir sertifika programıdır.

1999 yılında Geleceğin Öğretmenlerini Teknoloji Kullanmaya Hazırlama Programı uygulamaya konmuştur.

Bir teknoloji planı, belirlenmiş teknoloji standartları ile sınıf uygulamaları arasında bir köprü görevi görür. Teknoloji planı, uygulandığında okulun nasıl görüneceğini tanımlayan bir dokümandır. Teknoloji planı, sınıflara yerleştirilmekte olan teknolojiyle okulun eğitim misyonu arasındaki ilişkiyi gösterir ve teknolojiyi desteklemek için gereksinim duyulan sistemleri tanımlar. Dolayısıyla, bir teknoloji planı, gereksinim duyulan donanımı/yazılımı basitçe tanımlamaktan ve satın almaktan çok daha fazlasını kapsar.

Teknoloji planı, teknolojinin sadece satın alınmasını değil, öğretme-öğrenme sürecinde etkin bir şekilde nasıl kullanılacağını da gösterir.

Teknoloji planlaması; bir kuruluşun var olan durumunu orta çıkaran, gelecekteki durumu hakkında ipuçları veren ve geleceğe yönelik tahminde bulunmaya olanak veren, kuruluş için etkin teknoloji kullanımını ve ortak çalışmayı artırıcı nitelikte misyon ve vizyon belirlemeyi amaçlayan bir süreçtir.

Barnett ise 2001 yılında, 10 temel boyuttan oluşan bir okul teknoloji planlama rehberi geliştirmiştir. Bu rehberde yer alan boyutlar şunlardır:

• Vizyon oluşturma

• Bütün ilgililerin katılımını sağlama

• Veri toplama

• Planı gözden geçirip düzenleme

• Teknolojinin öğretim programına entegrasyonu

• Mesleki gelişim

• Altyapıyı inşa etme

• Bütçeyi organize etme

• Süreklilik esasına dayalı bakım ve değerlendirmenin planlanması

• Geleceğe hazırlanma

Teknoloji planlaması 11 boyuttan oluşmaktadır. Teknoloji planlamasının boyutlarını oluşturan öğeleri şu şekilde sıralamak mümkündür:

1. Teknoloji planlama kurulu oluşturmak

2. Vizyon geliştirmek

3. Amaç belirlemek

4. Teknolojik ihtiyaç analizi gerçekleştirmek

5. Eylem planı geliştirmek

6. Bütçeyi organize etmek

7. Okulun teknolojik altyapısını inşa etmek

8. Mesleki gelişimi planlamak

9. Bakım ve teknik desteği organize etmek

10. Velilerin ve paydaşların katılımını sağlamak

11. Süreci ve sonuçları değerlendirmek

Teknoloji planlaması 11 boyuttan oluşmaktadır. Teknoloji planlamasının boyutlarını oluşturan öğeleri şu şekilde sıralamak mümkündür:

1. Teknoloji planlama kurulu oluşturmak

2. Vizyon geliştirmek

3. Amaç belirlemek

4. Teknolojik ihtiyaç analizi gerçekleştirmek

5. Eylem planı geliştirmek

6. Bütçeyi organize etmek

7. Okulun teknolojik altyapısını inşa etmek

8. Mesleki gelişimi planlamak

9. Bakım ve teknik desteği organize etmek

10. Velilerin ve paydaşların katılımını sağlamak

11. Süreci ve sonuçları değerlendirmek

En etkili planlama kurulları, geliştirilecek plandan ve bu planın sonuçlarından etkilenecek bütün grupları temsil eden üyelerden oluşur. Bir kurul şu üyelerden oluşabilir:

• Yöneticiler (okul müdürü, müdür yardımcıları)

• Mesleki gelişim ve teknik destek personeli (formatör öğretmen, okul teknoloji koordinatörü, vb.)

• Öğretmen (İkiden az olmamak üzere, okuldaki öğretmenlerin sayısı da dikkate alınarak belirlenir. İlköğretim okullarında, birinci kademeden ve ikinci kademeden ve farklı branşlardaki öğretmenlerin bulunmasına özen gösterilir.)

• En az bir destek personeli (kütüphane memuru, hizmetli, sağlık memuru vb.)

• Veli (ikiden az olmamak üzere, okuldaki öğrencilerin sayısı da dikkate alınarak, yeterli sayı okul tarafından belirlenir)

• Öğrenci (ikiden az olmamak üzere, okuldaki öğrencilerin sayısı da dikkate alınarak, yeterli sayı okul tarafından belirlenir.)

• Okul aile birliği başkanı

• Sivil toplum örgütlerinden (okul çalışmalarının etkililiğini artıracağı düşünülen sendikalar, dernek, vakıf, sanayi ve ticaret odalarından çalışmaların belirli bölümlerine katılmak üzere) birer temsilci (çalışmaların belirli bölümlerine katılır)

Okulun istenen noktaya hangi çerçeve içinde ulaşacağı vizyon, misyon, amaç ve hedeflerin belirlenmesi ile ortaya çıkar.

Okul teknoloji planlaması sürecinde yer alması gereken diğer önemli bir boyut, gerçekleştirilecek her iş, görev veya amaç için bir eylem planı geliştirmektir. Her iş ya da görevin başlama ve sona erme zamanı nedir? Kim sorumlu olacaktır? Maliyeti ne olacaktır? Gerekli kaynaklar nelerdir? vb. faktörler eylem planında detaylı olarak yer almalıdır. Bu nedenle, eylem planı için bir zaman çizelgesi geliştirilmelidir. Zaman çizelgesi, bir nevi, gelecekte ne yapılacağının organizasyonudur. Zaman çizelgesi, zamanın ve kaynakların dağılımını ve neyin ne zaman başarılacağının belirlenmesini içerir. Zaman çizelgesinde aşağıdaki unsurlar yer almalıdır:

• Temel iş ve görevlerin tanımlanması,

• Her iş ve görevin tamamlamasının ne kadar zaman alacağının hesaplanması,

• Her iş ve görev için başlangıç ve bitiş tarihlerinin belirlenmesi,

• Ara geçiş dönemlerinin (dönüm noktalarının) belirlenmesi,

• Bütün iş ve görevlerin birlikte ele alınmasını öngören bir zaman diliminin belirlenmesi.

Teknoloji planlama çabasını değerli kılmak, etkili teknoloji kullanımını sağlamak için önemlidir. Aşağıdaki beş noktadan her biri, teknoloji planının başarılı olmasında kritik bir role sahiptir.

1. Güçlü bir öğrenme-öğretme vizyonu geliştirmek: Teknoloji entegrasyonuna yönelik güçlü bir vizyon, teknoloji üzerine değil öğrenme üzerine odaklanmalıdır.

2. Bir teknoloji planlama sürecini tesis etmek: Teknoloji planı geliştirmek, teknoloji entegrasyonu sürecinin sadece ilk aşamasıdır. Bu süreç, bir gelişim döngüsü çerçevesinde süreklilik arz etmelidir.

3. Destek sistemlerini inşa etmek: Teknolojiyi eğitim sürecine entegre etmenin temel yolu, destek sistemlerine sahip olmaktır. Dolayısıyla, her teknoloji planı teknik destek hakkında değerlendirme yapmalı ve önerilerde bulunmalıdır. Eğer gerekli teknik destek sistemleri sunulmazsa, okul personeli teknolojiyi çok fazla zamanı tüketen, ama aynı oranda da faydalı olmayan bir araç olarak algılayabilecektir.

4. Teknolojinin öğrenme-öğretme sürecinde nasıl kullanılacağını açıklamak: Teknolojinin nasıl çalıştığını anlamak ile teknolojinin öğrenme-öğretme sürecinde etkili olarak nasıl kullanılacağını anlamak birbirinden farklı iki olgudur. Pek çok teknoloji uygulayıcısı ilk etapta teknolojinin nasıl çalıştığı üzerine odaklanmaktadır. Ancak, eğitimcilerin teknolojinin öğrenme-öğretme sürecinde nasıl kullanılacağını anlamaya ihtiyacı vardır. Bu amaç için teknolojinin öğrencilerle yaygın kullanımını tecrübe eden diğer okullara ziyaretler düzenlenebilir.

5. İletişim ve iş birliğini desteklemek: “Bitirilene kadar teknoloji planını kimsenin görmesini istemiyorum” gibi bir anlayışa dayalı olarak geliştirilen bir teknoloji planının başkaları tarafından benimsenmesi ve desteklenmesi oldukça zordur. Bu çerçeveden ele alındığında, okulda iletişim ve iş birliği kültürünü desteklemek önemlidir, çünkü teknoloji planı tamamlanmış bir iş değildir, aksine iş birliği ve yaygın iletişim sonucu oluşan canlı bir dokümandır. Bu planın personelden soyutlanarak üretilmesi ve gizli tutulması mümkün değildir. Dolayısıyla, daha en başından itibaren teknoloji planının okuldaki bütün personelle paylaşılması ve onların iş birliğiyle hazırlanması gerekir.

Teknoloji entegrasyon süreci içerisinde karşılaşılabilecek belli başlı zorlukların bulunması ihtimali vardır. Bu zorlukların önceden farkında olunması ve göz önünde bulundurulması, hazırlanan teknoloji planlarının okullarda daha başarılı bir şekilde uygulanmasına zemin hazırlayacaktır.

Başarılı bir teknoloji planlama sürecinin gerçekleştirilebilmesi için şu temel hatalardan sakınılması gerekmektedir:

• Planın bir veya iki kişi tarafından yazılması.

• Plan yazma işinin son ana bırakılması.

• Planın tamamlanıncaya kadar gizli tutulması (velilerden saklamak, vb.).

• Planın bir alışveriş listesi şeklinde hazırlanması.

• Planlama sürecinde okul personelinin mesleki gelişim ihtiyaçlarının göz ardı edilmesi.

• Teknoloji destek sisteminin basitçe bilgisayarların bakım ve onarım işleriyle sınırlı tutulması.

• Teknolojinin öğretim programına entegrasyonunun okulda daha fazla bilgisayar donanımına sahip olana kadar (her öğrenciye bir bilgisayar tahsis edilene dek, vb.) ertelenmesi.