OKULÖNCESİNDE DRAMA - Deneme Sınavı - 5

Drama, tiyatro yazını, oyun yazma sanatı, (televizyonda) oyun biçiminde oyun, yapıt olarak tanımlanmaktadır. Tiyatro bilimcisi Özdemir Nutku’ya göre ise dram, sahnede oynanmak üzere konuşmalar ve hareketlerle gelişen, karşıt oluşların çatışmasıyla gelişen ve sonuçlanan oyundur. Ona göre drama, eski Yunanca’da bir şey yapma ya da yapılan bir şey anlamında kullanılırken aynı zamanda başka bir anlamı da oynamaktır. Ancak antik tiyatronun gelişmesinden bu yana, bu sözcük yalnızca herhangi bir kimsenin bir şey yapmaması değil, belli bir kimsenin, katılanlara anlamlı olan bir şey yapması içeriğini kapsamaktadır

Dramatik, Türkçe Sözlükte sahne oyununa özgü olan, içinde gerilim, çatışma, çeşitli olaylar ve karşıtlıklar bulunan, insanla ve insan ilişkileriyle gelişen yapıt ya da olay, değişmeceli olarak da duyguları kamçılayan, coşku verici, gerilim yaratıcı olarak tanımlanır. Dramada belirtilen çeşitli devinimler aynı zamanda çeşitli yarışmaları, çekişmeleri, çözülmesi gereken problemleri, gerilimleri içinde barındırır ki bunun adı dramatik ya da dramatik olandır. Tiyatro bilimi açısından Dramatik, oyunla ilgili olan; oyuna girmeden içinde gerilim, çatışma, karşıtlıklar bulunan olaylar olarak da adlandırılır

Dramatik oyun ise oynayanların söz gelimi çocukların keşfettikleri ve çevrelerindeki tüm karakterleri ve hareketleri taklit ettikleri özgür bir ortamda oynanan oyundur. Bu tür oyunlar bir grubu gerektirir. Bireysel değildir, anlıktır, süresi kestirilemez temel olarak öykünmeye dayanır. Bir anda başlar ve bitişi belli olmayan, rollerin var olduğu senaryo ve metnin olmadığı doğaçlama ve rol oynama tekniklerinin kullanıldığı, gelişimini gündelik yaşantılardan alan bir süreçtir. Dramatik oyun, çocuklar arasında oluşan iletişim ve etkileşim içerisinde imgeleme ve dayalı oyun türlerini oluşturur.

Dramatize, sözcük olarak, drama biçimine sokulmuş, oyunlaştırılmış ya da oyun biçiminde olan, dramatize etmek ise, roman, öykü, şiir gibi bir yazın yapıtını radyo TV ya da sahne oyunu biçimine sokmak, oyunlaştırmaktır

Diğer derslerde ya da etkinliklerde olduğu gibi drama etkinlikleri için de bir planlama gereklidir. Bu planlamada, çocuklara nelerin öğretilmesi gerektiği sorusuna verilen yanıtı kapsayan konu, bu konunun hangi öğrenme ortamında işleneceği, çocukların ve öğretmen olarak bizim bu süreçte ne tür rollerimizin olacağı ve drama etkinliklerinin hangi değerlere yönelik olacağına ilişkin sorulara yanıt bulmak gerekir. Okulöncesi çağı çocuklarıyla drama çalışmaları yaparken öğretmenin yaş kümelerine göre gelişim özelliklerini çok iyi bilmesi gerekmektedir. Çocuğun hangi yaşta hangi davranışları gösterdiğini, ilgilerini, hangi tür oyunları sevdiğini ve başarabildiğini, tepkilerini bilmek hem sağlıklı bir drama süreci yaşanması, hem de çalışmanın hedeflerine ulaşılması açısından önemlidir.

Okulöncesi eğitiminde drama etkinlikleri genellikle dört yaşlarla 10 - 15 dakika, beş yaşlarla 20 - 25 dakika, altı yaşlarla da 30 - 40 dakika drama çalışmasının yapılması verimli bir çalışmayı oluşturabilir. Okulöncesi dönemde, dört yaşta, basit ısınma ve rol oyunları ve basit doğaçlamalar canlandırılabilirken, beş-altı yaştaki çocuklarla zaman zaman yetişkinlerin doğaçlamalarına yakın oyunlar ortaya çıkabilmektedir.

Okulöncesi eğitiminde drama etkinlikleri genellikle dört yaşlarla 10 - 15 dakika, beş yaşlarla 20 - 25 dakika, altı yaşlarla da 30 - 40 dakika drama çalışmasının yapılması verimli bir çalışmayı oluşturabilir. Okulöncesi dönemde, dört yaşta, basit ısınma ve rol oyunları ve basit doğaçlamalar canlandırılabilirken, beş-altı yaştaki çocuklarla zaman zaman yetişkinlerin doğaçlamalarına yakın oyunlar ortaya çıkabilmektedir.

Okulöncesi eğitiminde drama etkinlikleri genellikle dört yaşlarla 10 - 15 dakika, beş yaşlarla 20 - 25 dakika, altı yaşlarla da 30 - 40 dakika drama çalışmasının yapılması verimli bir çalışmayı oluşturabilir. Okulöncesi dönemde, dört yaşta, basit ısınma ve rol oyunları ve basit doğaçlamalar canlandırılabilirken, beş-altı yaştaki çocuklarla zaman zaman yetişkinlerin doğaçlamalarına yakın oyunlar ortaya çıkabilmektedir.

Bu tür oyunlar bir grubu gerektirir. Bireysel değildir, anlıktır, süresi kestirilemez temel olarak öykünmeye dayanır. Bir anda başlar ve bitişi belli olmayan, rollerin var olduğu senaryo ve metnin olmadığı doğaçlama ve rol oynama tekniklerinin kullanıldığı, gelişimini gündelik yaşantılardan alan bir süreçtir.

Okulöncesi dönemdeki çocuklar bir öyküyü dinlediklerinde ya da canlandırdıklarında,

Drama etkinliğiyle bireyler ileri yaşamlarında karşılaşacakları birçok sorunla yüz yüze gelip, daha önceden çözüm yolları üretebilirler. Doğru cevap C'dir.

Eğitim bireylerle ilgilenir. Eğitimde drama ise bireylerin kişilikleriyle ilgilenir. Bu nedenle daha fazla sorumluluk gerektirir. Doğru cevap A'dır.

Oyun seçimi bir kez yapıldığında, artık geriye dönülmeden oyunun ana hatları
ele alınmalıdır. Bu noktada en iyi başlangıç noktası beyin fırtınasıdır. Çocuklar
için yaşlarına uygun öyküleri seçmek ve değişik biçimleri üzerinde konuşmak
gereklidir. Bu doğrultuda doğru cevap A seçeneğidir.

Akademik başarıyı yükseltmek eğitimde drama çalışmalarının temel yararları arasında yer almaz. Doğru cevap D seçeneğidir.

Bruner, büyüme çağında olan çocukların bu becerileri gitgide artan biçimde karmaşıklaşan oyun, yapı ve anlatılarına katılarak, yetişkin dünyasını oyunlarda yaşantılar elde ederek ve daha sonra arkadaşlarıyla paylaşarak özümsediklerini kabul etmektedir. Doğru cevap E'dir.

Eğitimde drama kendiliğindenci (spontane) oyundan yola çıkan, katılanların sanatsal duyarlılıklarını, benlik algılarını ve diğer insanların algılarını zenginleştiren, bireyin dramatik hayal dünyasını geliştirmeye yardım eden çok yönlü bir öğrenme ortamı sağlar. Doğru cevap B'dir.

Oyun oluşturma sürecindeki ilkele aşağıda sıralanmıştır:

Oyuna dayalı program yaklaşımının en önemli aşama, çocukları gözlemlemek, onlar hakkında bilgi edinmeye çalışmak, en iyi nasıl öğrendiklerine dikkat etmektir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Oyuna dayalı program yaklaşımın aşamalı sırasıyla aşağıdaki gibidir:

Eğitimde dramanın tiyatro gibi sabit metinleri ve katı kuralları olan sanat biçimlerinden farkı, ortak yaşantıya dayanması ve küme içinde çalışan ya da seyirci olarak katılan bireylerin yaratısına dayalı olmasıdır. Doğru cevap E seçeneğidir.