OKULÖNCESİNDE DEĞERLER EĞİTİMİ

Öğretmen öğesi, hem eğitim sürecinin hem de süreç sonundaki çıktının kalite güvencesi olarak değerlendirilmektedir (Gürkan, 2005).. Doğru yanıt A şıkkında verilmiştir.

Yazılı olmayan ancak meslek grupları tarafından kabul görmüş çeşitli davranışlar ve kurallar dizisine mesleki etik denir. Doğru yanıt D şıkkında verilmiştir.

Öğretmenin, görevini yerine getirirken kişisel yeteneklerini sonuna
kadar kullanması; mesleğinin yöntem ve tekniklerini sürekli olarak geliştirmesi;
öğrencilere fiziksel ve psikolojik anlamda öğrenebilecekleri bir sınıf ortamı sağlaması yönünde davranışlar göstermesi de profesyonelliğe örnek oluşturan davranışlardır. Doğru yanıt E seçeneğinde verilmiştir.

Araştırmalar, çocuklarda değerler sisteminin 10 yaşına gelinceye kadar büyük ölçüde oluştuğunu ve sonraki dönemlerde değişmesinin zor olduğunu belirtmektedir (Şişman, 2002). Doğru yanıt B şıkkında verilmiştir.

İlköğretimin ilk kademesinde  öğrencilere kazandırılmak istenen kişisel nitelikler ve ilgili davranışlar şu şekildedir: Özsaygı, Hoşgörü, Saygı, Barış, Yardımseverlik, Doğruluk, Dürüstlük,Adalet. Doğru yanıt C şıkkında verilmiştir.

Okul öncesi dönemde kazandırılmak istenen becerilerden biri olan 'çaba' sabır ile ilgilidir. Doğru yanıt D şıkkında verilmiştir.

Yaşam başarısında önemli görülen 'sağduyu' becerisinin beceri göstergesi 'isabetli karar alma, basiret sahibi olma'dır. Doğru yanıt B şıkkında verilmiştir.

Okul kültürü oluşturma ve kurumların eğitim anlayışından birinci derecede sorumlu olan okul yöneticileridir. Doğru yanıt C şıkkında verilmiştir.

A, B, C ve D şıklarında verilenler örtük programın özelliklerindendir. E şıkkında verilen ifadenin doğrusu 'okuldan okula, öğretmenden öğretmene farklılık gösterebilir' şeklinde olmalıdır. Bu durumda doğru yanıt E şıkkında verilmiştir.

Yansıtıcı düşünen öğretmen, sürekli ve amaçlı olarak öğretim sürecini, bu süreçteki rolünü ve uygulamalarını nesnel olarak sorgulayan ve değerlendiren, gerekli gördüğü durumlarda düzenlemelerde bulunan bir yaklaşım sergiler.  Etkili öğretmenler, yansıtmayı mesleki yaşamları boyunca kullanırlar. Doğru yanıt E şıkkında verilmiştir.

Okulöncesi eğitimin temel ilkeleri arasında temel değerleri içeren “Okulöncesi dönemde verilen eğitim ile çocukların sevgi, saygı, işbirliği, sorumluluk, hoşgörü, yardımlaşma, dayanışma ve paylaşma duygu ve davranışları geliştirilmelidir” ve “Eğitim, çocuğun kendine saygı ve güven duymasını sağlamalı, ona öz denetim kazandırmalıdır” maddeleri yer almaktadır.

Öğretmen işinde uzlaşma, adalet ve hakkaniyet, eleştirel düşünme, öz değerlendirme ve çabayı dikkate almalıdır.

Öğretmenin, hakları ve ödevleri öğrenciler arasında eşit paylaştırması; öğrencilerin hak etme düzeyleri, çabaları ve katılımları ile orantılı olan bir paylaşımı temel alması ve öğrencilerin bireysel koşullarını dikkate alarak paylaşıma gitmesi adaleti temel alan örnek etik davranışlardır.

Mesleki bağlılığın bir gereği olarak sürekli gelişmeyi sağlamak için öğretmenlerin; meslekleri ile ilgili yeniliklere açık olması, mesleki performanslarını arttırabilmek için kendilerine sağlanan eğitim olanaklarından en iyi şekilde yararlanması gereklidir. Ayrıca öğretmenler, mesleki yayınları ve teknolojik gelişmeleri sürekli izlemeli; yeni gelen meslektaşlarının işe ve çevreye uyum sağlamalarına yardımcı olmalıdır.

Öğretmenin öğrencilerin içinde bulundukları durumları dikkate alarak onlara eşit ve açık bir tutum sergilemesi, etik standartlara uyum göstermesi, öğrenci gereksinimine uygun nitelikli öğretim hizmeti vermesi, erkek-kız, yoksul-varsıl, sempatik-antipatik vb. hiçbir ayırım gözetmeden onların haklarına eşit saygı göstermesi etkili öğretimin temel niteliği olarak tanımlanan adil olma ve saygı göstermeyi kapsamaktadır.

Öğretmen çocuklarda gördüğü olumlu her davranışı abartıdan kaçınarak ödüllendirmelidir.

Örtük program, okuldan okula, öğretmenden öğretmene farklılık gösterebilir.

Öğretmenlik meslek etiğinin ilkeleri; profesyonellik, sorumluluk, adalet, güvenli bir ortam sağlama, yolsuzluk yapmama, dürüstlük, doğruluk, güven, tarafsızlık, mesleki bağlılık ve sürekli gelişim, saygı ve kaynakların etik kullanımı şeklinde sıralanmaktadır

Bireysel ve grup çalışmalarında olumlu değerleri gözetme, farklılıkları kabul etme, herkesin değerli olduğunu kabul etme gibi davranışlar hoşgörüdür.

Çocuklara değerleri kazandırma ve çocukların değerleri geliştirme sürecinde başarı ve etkililik, öğretmenin mesleki yeterliliklerinden ve etik tutumundan bağımsız değildir. Diğer bir ifadeyle, mesleki olarak temel yeterlikleri kazanmış ve etik değerleri benimsemiş etkili bir öğretmen değerler eğitiminde başarılı olabilir. Ancak öğretmenin yeterlikleri, mesleki etik anlayışı ve etkililiği sadece değerler eğitiminin başarısını belirlemekle kalmaz tüm eğitim sürecinin başarısında temeldir.