ÖĞRETMENLİKTE MESLEKİ GELİŞİM

Uzaklaşma Aşaması: Öğretmenlik mesleğindeki 19. ve 30. yıllar arasındaki dönemi kapsayan bu aşamada öğretmenler, bireysel olarak öğretmenlik deneyimlerini değerlendirirler. Genellikle, bu aşamada öğretmenler, meslekteki başarılarını ve hatalarını sorgulayarak, öğrencileriyle aralarına mesafe koyarlar. Ayrıca, bu dönemde öğretmenler sistemi, meslektaşlarını, yönetimi ve mesleklerini de eleştirerek mesleklerinden uzaklaşamaya başlayabilirler. Olgunlaşma dönemine bağlı olarak bu dönem, ikinci uzaklaşma dönemi olarak da ifade edilmektedir. Doğru cevap C’dir.

İstikrar Aşaması: Bu aşama, öğretmenlerin meslekteki 4. ve 6. yıllarını kapsayan, meslekte uzmanlık kazanmaya başladıkları bir aşamadır. Bu aşamada öğretmenler, karşılaştıkları sorunlarla baş edebildiklerini görerek, öğretmenlik mesleğini kabullenirler. Bununla birlikte, öğretmenler bu dönemde kendilerini tamamıyla mesleğe vermekte ve öğretmenlik becerilerini üst düzeyde kullanmaktadırlar. Doğru cevap B’dir.

Mesleki gelişim programlarının içeriğindeki etkinlikleri çekici kılmak ve etkinliklere öğretmenlerin katılımlarını sağlamak gerekmektedir. Buna bağlı olarak, gerçekleştirilecek etkinliklerde oluşturma, zenginleştirme ve süreklilik fonksiyonlarının işe koşulması gerekmektedir. Bunlardan zenginleştirme farklı türden etkinliklerle daha kalıcı uygulamayı hedefler: Zenginleştirme Fonksiyonu: Öğretmenlere uygulamaya yönelik bir becerinin kazandırılması hedeflendiğinde ise, seminer türü etkinliklerin yanı sıra çalıştay türü etkinliklerle mesleki gelişim programı zenginleştirilmelidir. Bu tür etkinlikler, öğretmenler öğrendikleri bilgileri, uygulama ve deneme olanağına sahip olacakları için daha kalıcı olacaktır. Doğru cevap E’dir.

Mesleki Gelişim İçeriği için Etkinlik Önerileri :

Konferans – Seminer:   Farkındalık ve paylaşım ortamı oluşturmak ,  Periyodik

Çalıştay: Farkındalık oluşturmak ve uygulama olanağı sağlamak, 2-3 gün

Danışmanlık:  Gelişimi izleme ve anında destek sağlama , Sürekli

Yaz Kursları:  Farkındalık, uygulama ve gelişim olanağı sağlamak, 3 ay

Doğru cevap C’dir.

Mesleki gelişim programları planlanırken, bağlam faktörü olarak programın nerede ve ne zaman gerçekleştirileceği soruları yanıtlanmalıdır. Doğru cevap A’dır.

Birçok öğretmenin mesleki gelişim etkinliklerine katılımlarındaki tercihlerinde, en büyük etken zaman sıkıntısıdır. Bu nedenle, mesleki gelişim etkinliklerinin öğretmenlerin görev yerlerinden ayrılmadan, görevlerini aksatmadan ve görevin gerektirdiği etkinlikler içinde gerçekleştirilmesine özen gösterilmelidir. Doğru cevap D’dir.

Okul yöneticilerinin öğretmenlerin mesleki gelişimlerine ilişkin görev ve sorumluluklarını şu şekilde sıralamak mümkündür:

Doğru cevap B’dir.

Eğiticilerin Rolü: Mesleki gelişim programını yürütecek eğiticilerin sahip olmaları gereken özellikleri şu şekilde sıralamak mümkündür:

Öğretmenlerin ilk çalışma yıllarında karşılaştıkları sorunlar, konu alanına ve özelliklerine göre farklılıklar da göstermekle birlikte temelde benzer sorunları içermektedir. Öğretmenlerin ilk çalışma yıllarında karşılaştıkları sorunları temelde:

Yeterlik gerilemesi; meslekte zamanla yaşanan; günün koşullarına uygun  bilgi ve alandaki değişimlere ayak uyduramama; alanın doğası veya bireysel karakterden dolayı gelişmeme ve yetişememe sonucu görülen “mesleki eskimişlik” ve güncel bilgi ve performansa ulaşamama ile ilgilidir.

Doğru cevap C’dir.

İlk çalışma yılında aday öğretmenlerden beklenen sorumluluklardan

Yöneticilerin sorumlulukları arasında da görüldüğü gibi; mesleki gelişim ihtiyaç saptama veya planlamaları genelde daha kıdemli öğretmenlerin danışmanlığı ile yapılır.

Doğru cevap E’dir.

I. Kariyer aşamaları

II. Eğiticilerin rolü

III. İçerik

V. Bağlam

Öğretmenlikte kariyer aşamaları 5 aşamada toplanmıştır. Bu aşamalar; mesleğe giriş aşaması (ilk 3 yıl), istikrar aşaması (4. ve 6. yıllar arası), olgunlaşma aşaması (7. ve 18. yıllar arası), uzaklaşma aşaması (19. ve 30. yıllar arası), kopuş aşaması (31. yıl ve sonrası) olarak ifade edilmektedir.

Yedinci ve onsekizinci yıllar arası

Olgunlaşma aşaması

I. Mahalli ve idari yönetimler

II. Mesleki kıdem

III. Sosyal talepler

IV. Yönetmelik ve düzenlemeler

Zenginleştirme fonksiyonu

I. Liderlik konusunda yapılmış araştırmalardan faydalanma

II. Yetişkin eğitimi ilklerinden faydalanma

III. Bireysel eğitim ilkelerinden faydalanma

V. İşbirliğine dayalı yöntemlerden faydalanma

Mesleki gelişim programının gerçekleştirileceği zaman ve mekan

I. Konu alanı uzmanı olmak

III. Öğretim yöntemleri konusunda deneyimli olmak

IV. Grup çalışmalarını yönlendirebilecek özellikleri olmak

V. Yetişkin öğrenmesi hakkında bilgili olmak

Stresle başa çıkma