ÖĞRETMENLİKTE MESLEKİ GELİŞİM

Amerika’da bir okulun müdürü olan Donald C. Wesley, iyi bir öğretmen olabilmenin sırrının 11 yolunu şu şekilde belirtmektedir:

4 Ocak 1995 tarih ve 22161 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan ve yürürlüğe giren “Millî Eğitim Bakanlığı Hizmetiçi Eğitim Yönetmeliği”ne göre mesleki gelişimin hedeflerinden bazıları şu şekilde belirtilmiştir (MEB, 2007a):

Doğru yanıt E’dir.

Hizmetiçi eğitim etkinlikleriyle öğretmenlerin mesleki gelişimleri, sadece öğretmen nitelikleri ve yeterliliklerini geliştirmeyi değil aynı zamanda öğrenci başarısını ve sınıf etkileşimini artırmayı da sağlar. Bu anlamda mesleki gelişimden yarar gören sadece öğretmen değil değişen ve gelişen öğretmen davranışları sonucunda öğrenci, okul yöneticileri, öğrenci velileri, öğretmenin aile çevresi ve diğer meslektaşlarıdır.  Doğru yanıt C’dir.

Avrupa Komisyonu (2003) verilerine göre en genel anlamda mesleki gelişim, eğitimin kalitesini ve dolayısıyla öğretmenin niteliğini artıran eğitim olarak ifade edilmektedir (Karagiorgi&Kyriacos, 2006). Öğretmenlikte mesleki gelişim; öğrencilerin öğrenmelerini artırmak için öğretmenlerin mesleki bilgi, beceri ve tutumlarını geliştirmeye yönelik tasarlanan süreçler ve etkinlikler olarak tanımlanmaktadır (Guskey, 2000). Benzer bir diğer tanıma göre mesleki gelişim; eğitimin kalitesini artırmaya katkıda bulunan, doğrudan ya da dolaylı olarak öğretmene ve okula fayda sağlaması amacıyla kasıtlı ve planlı olarak geçekleştirilen bütün öğrenme etkinlikleridir (Bolam&McMahon, 2004). Bu tanımlarda mesleki gelişimin öğretmene, öğrenciye ve okula yaptığı katkıya dayalı olarak tanımlandığı söylenebilir. Öğretmenlerin mesleki gelişimi, genel olarak öğretmenleri hizmetiçi eğitim ile yetiştirmek amacıyla düzenlenen kurs, seminer gibi faaliyetleri kapsayan etkinlikler olarak tanımlanmaktadır (Adey, 2004). Mesleki gelişim, öğretmenlerin meslekte ilerleme ve gelişme gereksinimlerini karşılayan her türlü eğitim-öğretim faaliyeti olarak da ifade edilmektedir. Doğru yanıt D’dir.

Türkiye’de öğretmenlerin hizmetiçi eğitimlerini sağlamak amacıyla ilk olarak Millî Eğitim Bakanlığı bünyesinde 1960 yılında “Öğretmeni İş Başında Yetiştirme Bürosu” kurulmuştur. Bu kurum, 1966 yılında “Eğitim Birimi Müdürlüğü”, 1975 yılında “Hizmetiçi Eğitim Dairesi Başkanlığı”, 1981 yılında “Hizmetiçi Eğitim Genel Müdürlüğü” olarak yapılandırılmıştır. 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu ve 1739 sayılı Temel Eğitim Kanunu’yla öğretmenlerin düzenlenen mesleki gelişim etkinliklerine katılımlarının zorunlu tutulmasının ardından bu kanunlara göre 1982 yılında bu kurum “Hizmetiçi Eğitim Daire Başkanlığı” olarak yeniden yapılandırılmıştır. Doğru yanıt D’dir.

Türkiye’de öğretmenlerin hizmetiçi eğitimlerini sağlamak amacıyla ilk olarak Millî Eğitim Bakanlığı bünyesinde 1960 yılında “Öğretmeni İş Başında Yetiştirme Bürosu” kurulmuştur. Bu kurum, 1966 yılında “Eğitim Birimi Müdürlüğü”, 1975 yılında “Hizmetiçi Eğitim Dairesi Başkanlığı”, 1981 yılında “Hizmetiçi Eğitim Genel Müdürlüğü” olarak yapılandırılmıştır. 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu ve 1739 sayılı Temel Eğitim Kanunu’yla öğretmenlerin düzenlenen mesleki gelişim etkinliklerine katımlarının zorunlu tutulmasının ardından bu kanunlara göre 1982 yılında bu kurum “Hizmetiçi Eğitim Daire Başkanlığı” olarak yeniden yapılandırılmıştır. Doğru yanıt E’dir.

1990 yılında Hizmetiçi Eğitim Dairesi Başkanlığı (2002) tarafından 373 mesleki gelişim etkinliği düzenlenmiş, bu mesleki gelişim etkinliklerine 40.881 öğretmen katılmıştır. 2000 yılında ise düzenlenen mesleki gelişim etkinliklerinin sayısı 6571’e, bu etkinliklere katılan öğretmen sayısı ise 312.009’a yükselmiştir. Bu etkinliklerin çoğunluğu, seminer ve kısa dönemli kurslar şeklinde gerçekleştirilmiştir. Ayrıca bu etkinlikler çoğunlukla yabancı dil öğretim yöntemleri, bilgisayar ve İnternet uygulamaları, eğitimde toplam kalite yönetimi konularında gerçekleştirilmiştir. Doğru yanıt E’dir.

Öğretmenlerin genel olarak aşağıda sıralanan konularda mesleki gelişime gereksinim duydukları saptanmıştır (Stallworth, 1998):

Doğru yanıt B’dir.

Okulöncesi öğretmenlerinin mesleki gelişime gereksinim duydukları etkinlikler aşağıda sıralanmıştır:

Okulöncesi mesleki gelişim gereksinimlerine yönelik yapılan bir diğer araştırmaya göre ise okulöncesi öğretmenlerinin en çok “çocuk ruh sağlığı”, “yaratıcı etkinlikler” ve “okulöncesi eğitim kurumlarında kullanılan planlar” ile ilgili mesleki gelişim etkinliklerine gereksinim duydukları belirlenmiştir. Doğru yanıt A’dır.

Öğretmenlerin ilk çalışma yıllarında genel olarak yaşadıkları sorunların başında; meslekteki deneyimsizlik, hizmet öncesi eğitimde kazanılan bilgilerle uygulama arasında çatışma, yönetim işlerine yardımcı olma ve stajyerlik dosyası hazırlama yükümlülüğü olduğu belirlenmiştir. Öğretmenlerin öğretmenlik mesleğindeki deneyimleri ve kıdemleri arttıkça mesleki gelişim gereksinimleri de değişmektedir. Ortaöğretim öğretmenleri ile yapılan bir araştırmada, öğretmenlerin çok büyük bir kısmının mesleki gelişime gereksinimleri olduğu belirlenmiştir. Ayrıca bu öğretmenlerin özellikle öğretmenlik mesleki bilgisi konularında ve konu alanlarındaki bilgilerini yenileme ve zenginleştirmede mesleki gelişime gereksinim duydukları ortaya çıkmıştır. Doğru yanıt B’dir.

B seçeneğinde doyumsuzluk denilerek olumsuz bir yaklaşımdan bahsedilmiştir. Oysa mesleki doyuma sebep olmaktadır. Doğru cevap B'dir.

Türkiye’de öğretmenlerin hizmet içi eğitimlerini sağlamak amacıyla ilk olarak Millî Eğitim Bakanlığı bünyesinde 1960 yılında “Öğretmeni iş Başında Yetiştirme Bürosu” kurulmuştur. Bu kurum, 1966 yılında “Eğitim Birimi Müdürlüğü”, 1975 yılında “Hizmet içi Eğitim Dairesi Başkanlığı", 1981 yılında “Hizmet içi Eğitim Genel Müdürlüğü” olarak yapılandırılmıştır. Doğru cevap A'dır.

Hizmetiçi Eğitim Daire Başkanlığı; öğretmen ve diğer eğitim personelinin yetiştirilmesi, bilim ve teknolojide yaşanan gelişmelere uyum sağlamaları, verimliliklerinin artırılması ve üst görevlere hazırlanmalarının sağlanması amacıyla planlanan hizmetleri yürütmektedir. Doğru cevap D'dir.

Hizmet içi Eğitim Daire Başkanlığı tarafından Yabancı dil eğitim programları, Bilgisayar eğitim programları, Adaylık eğitimi programı, Öğretmenlik mesleki bilgisi (Pedagojik formasyon) eğitimi, Görevde yükselme eğitimi, Formatör öğretmen eğitimi, Yurt dışı eğitim faaliyetleri ve e-hizmetiçi eğitim programları hizmetleri sunulmaktadır. Doğru cevap E'dir.