ÖĞRETİMDE PLANLAMA VE DEĞERLENDİRME

Geçerlilik, bir ölçeğin ölçülmek istenen özelliği ölçüp, başka özellikleri ölçmemesidir.

Geçerlilik kanıtlama yöntemleri sırasıyla;
a. kapsam geçerliliği
b. yordama geçerliliği
c. benzer ölçek geçerliliği
d. yapı geçerliliği
d. görünüş geçerliliği
olarak bilinmektedir.

Öğrencilerimizin dersten geçip kalmasına, mezun olup olmamasına karar verdirecek bu düzey belirleyici testlerde diğer bir ismiyle başarı testlerinde testin önce kapsam geçerliği belirlenir.

Kapsam geçerliğini belirlemede yararlanılan temel yöntem testin belirtke tablosu ile uyumuna bakmaktır.

Yordama, belirli bilgilere dayanarak ve belirli teknikler uygulayarak geleceğe ilişkin tahminde bulunma anlamındadır. Söz konusu teknik ve bilgiler, bilimsel teknik ve bilgilerdir. Test geliştirme çalışmalarında sıklıkla kullanılan bir geçerlilik kanıtı olan yordama geçerliliği, bir testle ölçülen özelliğin gelecekte ortaya çıkacak benzer bir özelliğin ortaya çıkış derecesini ne oranda tahmin ettiğini saptama çalışmasıdır. Geliştirilen testten elde edilen puanlar ile gelecekte ortaya çıkmış olan özelliğe ait puanlar arasındaki korelasyon katsayısının yüksekliği kanıt sayılır.

Yapı, birbiriyle ilişkili olduğu düşünülen belirli ögelerin ve bu ögeler arasındaki ilişkilerin oluşturduğu bir örüntüdür.

Bir ölçme aracının kullanışlı olabilmesi için aşağıdaki faktörlere göre düzenlenmesi gerekmektedir.

Test uygulaması için gereğinden fazla ya da az süre verildiğinde güvenirlik düşmektedir.

Bir testin tarafsız, nesnel puanlanabilmesi objektiflik olarak bilinir.

Ölçme araçlarında bulunması gereken teknik özellikler; Amaca uygunluk (Geçerlilik), Hata yapmama (Güvenirlik), ve Kolayca uygulanabilme (Kullanışlılık) olmak üzere üç başlık altında ele alınmaktadır.

Bir ölçme aracının geliştirilme amacına uygun olarak yalnızca ölçülmek istenilen özellikleri ölçmesi ölçme aracının geçerli olması ile ilgilidir. geçerli ölçme araçları yalnızca ölçmek istedikleri davranış veya özellikleri diğer davranış veya özelliklerle karıştırmadan ölçen araçlardır.

Kapsam geçerliği testin belirlenen hedef (kazanım), konu ve üniteleri temsil etme derecesidir. Belirtke tablosu ise hangi konudan kaç tane, hangi düzeyde kazanım olduğunu gösteren iki boyutlu bir çizelgedir. Hazırlanan testin belirtke tablosuna uyumu o testin kapsam geçerliğine ilişkin bilgi vermektedir.

Uzman kişi, hem testin ölçmek istediği konu alanını hem de soru hazırlama teknik ve yöntemlerini iyi bilen kişidir. Bu amaçla geliştirilen test, bir alan uzmanına gösterilerek testi hazırlayan kişinin gözünden kaçmış olabilecek eksiklikler bir başkasının gözünden belirlenmeye çalışılır. Uzmanların soruları okuyarak ve inceleyerek vereceği karara göre testin geçerliği hakkında yorum yapılır.

Ayırtedicilik testi, testin yapı geçerliğini belirlemede kullanılan kolay bir yöntemdir. Testin ölçülmek istenen özelliğe sahip olanlarla olmayanları ayırt etme derecesine bakılır. Bir başka deyişle başarı ölçen bir testin bilenle bilmeyeni ayırt etme derecesine bakılır.

Bir testin zaman içinde göreceli olarak değişme göstermeyen bir özelliğe ait farklı iki zamandaki ölçümünden elde edilen sonuçlar o testin kararlı ölçme yaptığına dair bir kanıttır ve test tekrar test yöntemi kullanılır. testin test tekrar test yöntemi sonucunda elde edilen korelasyon katsayısı kararlılık katsayısıdır ve .70 ve üzerinde ise test güvenilir olarak kabul edilir. Ancak paralel formlar yönteminde kapsamı aynı olan iki test hazırlanır ve aynı zamanda uygulama yapılır.

KR20 sadece doğru ya da yanlış cevap verilebilen testlerde uygulanabilir. Az doğru, biraz doğru gibi cevap verilen testlerde uygulanan yöntem ise Cronbach Alfa'dır.

Bir testin kullanışlılığı kısaca, onun geliştirilmesi, uygulanması, çoğaltılması ve puanlanmasının kolay olmasıdır.

Geçerli bir aracın büyük oranda güvenilir olduğu söylenebilir ama güvenilir bir aracın geçerliliği ayrıca araştırılmalıdır.

Testte yer alan her bir sorunun tek bir davranışa yönelik olmasını sağlanmalıdır. Bu, hedeflerin binişik olmasını engelleyerek her maddenin sadece kendi amacına hizmet etmesini ve testin genel yapı geçerliliğinin yüksek olmasını sağlar.

Kapsam geçerliği