ÖĞRETİMDE PLANLAMA VE DEĞERLENDİRME

Locke göre çocuklar boş bir levha (tabula rosa) ile doğan, yetişkinler tarafından bilgilendirilmeyi ve eğitilmeyi pasif bir şekilde bekleyen bireylerdir.

Bu nedenle doğru cevap A'dır.

Öğrenme yaklaşımları yüzeysel, derinlemesine ve stratejik olmak üzere üçe ayrılmaktadır. Bu nedenle doğru cevap A'dır.

Derinlemesine öğrenmede anlama odaklanma, analiz etme gibi üst düzey bilişsel etkinlikler işe koşulmakta, etkileşime öncelik verilir. Bu yaklaşımda öğrenciler konuya dair düşünme ve bilgi arasında bağ kurarak öğrendikleri şeylerin önemine ve onun oluşturduğu anlama odaklanırlar. Bu öğrenciler bütüncül bir şekilde bilgiyi işleme sürecine ve anlama bakarlar. Derinlemesine öğrenme yaklaşımı eleştirel analiz yeterliliğini geliştirir ve kavramların uzun süre hatırlanmasına olanak sağlamasıyla eğitimciler tarafından daha çok teşvik edilmektedir. 

Bu nedenle doğru cevap D'dir.

Yüzeysel öğrenmede düşük bilişsel etkinliklerin işe koşulmakta, ezber ön plana çıkmaktadır. Yüzeysel öğrenme yaklaşımını benimseyen bir öğrenci, olguları geniş bir bağlam içine yerleştirmeksizin ezber, nedenlerini ve sınırlılıklarını anlamaya çalışmaksızın rutin çözüm yollarını izler. Bu öğrenciler genellikle öğrenmeye yönelik dışsal güdülenmeye sahiptir, kitaplardaki ve derslerdeki her şeyi, sorgulamadan kabul ederler.

Bu nedenle doğru cevap E'dir.

Açıkgöz (2005)’e göre aktif öğrenme, öğrenenin öğrenme sürecinin sorumluluğunu taşıdığı, öğrenene öğrenme sürecinin farklı yönleri ile ilgili karar alma ve öz düzenleme yapma fırsatlarının verildiği ve karmaşık öğretimsel işlerle öğrenenin öğrenme sırasında zihinsel yeteneklerini kullanmaya zorlandığı bir süreçtir. 

Bu nedenle doğru cevap B'dir.

Aktif öğrenmede metabiliş kavramı öne çıkmaktadır. Metabiliş bir öğrencinin bir derse hazırlanması için zamanını nasıl planlayacağını bilmesi, kendi ilerlemesini değerlendirmesi, seçtiği çalışma şekli ile erişeceği başarı düzeyini tahmin edebilmesi gibi kendi bilişsel etkinliklerinin niteliğini ve niceliğini bilmesidir.

Bu nedenle doğru cevap A'dır.

Gelişiminde Dewey, Vygotsky ve Slavin’in öncülük ettiği, bilimsel yaklaşım ve demokratik tutumun baskın olduğu işbirliğine dayalı öğrenme, öğrencilerin küçük gruplar halinde çalışarak ve birbirinin öğrenmesine yardım ederek öğrenmeyi gerçekleştirme süreci olarak tanımlanabilir. İşbirlikli öğrenme genel olarak sosyal bağlılık teorisi, bilişsel gelişim teorisi ve davranışçı öğrenme teorisinin sentezidir. İşbirlikli öğrenme, insan doğasına ve öğrenme-öğretme sürecinin niteliklerine en uygun yaklaşım olarak değerlendirilmektedir.

Bu nedenle doğru cevap B'dir.

İşbirlikli öğrenmenin en önemli özelliği, öğrencilerin ortak bir amaç doğrultusunda küçük gruplar hâlinde birbirlerinin öğrenmesine yardım ederek çalışmalarıdır. Grup üyeleri ya birbirlerine öğreterek ya da her biri işin bir kısmını yaparak yardımlaşırlar. Gruptaki bir öğrencinin öğrenmesi, gruptaki diğer öğrencilerin öğrenmelerinden ya da harcadıkları çabalardan etkilenmektedir. Bu nedenle, gruptaki herkes birbirinin öğrenmesinden sorumlu olmaya ve birbirinin öğrenmesini sağlamak için yeteneklerini son sınırına kadar kullanmaya özendirilmektedir.
Bu nedenle doğru cevap C'dir.

Sorgulamaya dayalı öğrenme, öğrencilerin sorularını, düşüncelerini ve gözlemlerini öğrenme yaşantılarının merkezine yerleştiren bir öğrenme ve öğretme yaklaşımıdır. Bu yaklaşımda öğretmenler, düşüncelerin saygılı bir şekilde ortaya koyulduğu, test edildiği, yeniden tanımlandığı, öğrencilerin bir pozisyondan başka bir pozisyona geçebildiği ve daha ileri sorgulamalara olanak sağlayan bir kültürün oluşturulması açısından önemli bir rol oynamaktadırlar.

Sorgulamaya dayalı öğrenmede öğretmen sorgulamaya yönelik ders etkinliklerini tasarlar. Böylece öğrencilere araştırmacı bilim insanlarının soru sorma, problemleri tanımlama, tahmin yapma, araştırma yapma ve sonuç çıkartmada kullandıkları süreçleri öğretir.

Bu nedenle doğru cevap E'dir.

Zekânın birden çok bileşenden oluştuğunu ileri süren Gardner kuramının temelinde, biyolojik ve kültürel boyutların yer aldığını savunmaktadır. Değişik öğrenme türlerinin, beynin değişik bölgelerinde gerçekleştiğini düşünmektedir. Biyolojik etkenlere ek olarak zekâ gelişiminin kültür ile ilişkili olduğun, kültürlerin değer verdiği zekâ türlerinin ve davranış biçimlerinin ise daha çok geliştiği ileri sürülmektedir.

Bu nedenle doğru cevap C'dir.

Locke tarafından ortaya atılan ikinci görüşe göre ise çocuklar boş bir levha (tabula rosa) ile doğan, yetişkinler tarafından bilgilendirilmeyi ve eğitilmeyi pasif bir şekilde bekleyen bireylerdir. Dolayısıyla bu geleneksel görüşlere göre çocukluk ve öğrenme yetişkin yaşamına hazırlanma süreci olarak görülmektedir (Waller ve Swan, 2005).

Piaget’nin görüşlerinden yola çıkarak çocukları öğrenme sürecinde edilgen, bilgiyi dışarıdan olduğu gibi alan bireyler olarak görmekten çok, öğrenme sürecinde etkin, kendi şemaları çerçevesinde anlamlandıran bireyler olarak görmektedir. Bu bağlamda Piaget 0-2 yaş döneminde öğrenmenin fiziksel eylemler yoluyla; 3-7 yaş döneminde sezgisel süreçlerle; 8-11 yaş döneminde mantıksal ancak gerçek yaşantılara bağlı süreçlerle ve 12-15 yaşlarında ise öğrenme ve düşünmenin deneyimlerden kurallar üretme ve soyutlamalar yapma yoluyle gerçekleştiğini ortaya koymaktadır.

Türk Eğitim Sistemi’nde okulöncesi eğitimin amaç ve görevleri 1739 Sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu’nun 20. maddesinde şu şekilde sıralanmaktadır (Resmî Gazete, 1973):
Madde 20. Okulöncesi eğitiminin amaç ve görevleri, milli eğitimin genel amaçlarına
ve temel ilkelerine uygun olarak,
1. Çocukların beden, zihin ve duygu gelişmesini ve iyi alışkanlıklar kazanmasını sağlamak;
2. Onları ilköğretime hazırlamak;
3. Şartları elverişsiz çevrelerden ve ailelerden gelen çocuklar için ortak bir yetişme
ortamı yaratmak;
4. Çocukların Türkçeyi doğru ve güzel konuşmalarını sağlamaktır.

Yüzeysel öğrenme yaklaşımında öğrenciler (Lublin, 2003);
• Öğrendikleri şeyi tekrarlamak için öğrenmeye çalışırlar,
• Değerlendirmeler yapabilmek için gerekli bilgileri ezberler,
• Ezberci öğrenmeyi kullanırlar,
• Dar bir bakış açısı kullanır ve ayrıntılara yoğunlaşır,
• Örneklerden ilkeler çıkarsamada başarısızdırlar,
• Ders gerekliliklerine çok sıkı bağlıdırlar,
• Başarısızlık korkusu ile motive olurlar.

Derinlemesine öğrenme yaklaşımının dört temel özelliği ortaya atılmaktadır (Millis, 2010):
• İyi yapılandırılmış bilgi, kavramlara, bütünleştirilmiş bilgiye ve de birikimli deneyimlere dayalıdır.
• Uygun motivasyon düzeyi, içsel motivasyon ve öğrenilecek materyale yönelik geliştirilen sahiplik duygusuna dayalıdır.
• Öğrenci etkinliği pasif değil aktif öğrenmeye dayalıdır.
• Öğretmen-öğrenci, öğrenci-öğrenci etkileşimini kapsayacak şekilde diğerleri ile
etkileşim ön plandadır.

Yüzeysel yaklaşım - Bilgiyi dönüştürme

Derinlemesine Yaklaşım -  Bilgiyi yeniden üretme

Stratejik Yaklaşım -  Bilgiyi başarı amaçları doğrultusunda kullanma

Öğrenci merkezli öğrenme yaklaşımları;

Aktif Öğrenme, İşbirliğine Dayalı Öğrenme, Sorgulamaya Dayalı Öğrenme, Probleme Dayalı Öğrenme, Çoklu Zekâ Kuramı dır.

Aşmalar sırasıyla şu şekildedir;

Öğretmenin problem durumunu tasarlaması

Gardner, Harvard Üniversitesinde, normal ve yetenekli çocukların bilişsel gelişimlerini ve beyinle ilgili hasarlardan kaynaklanan zekâ bozukluklarını incelediği araştırma sonucunda, bir yeteneğin yitirilmesi hâlinde diğerinin işlevini koruduğu, öyleyse insanların tek faktörlü bir zekâya değil birden çok zekâ gücüne sahip oldukları, insan zekâsının tüm yetenekleri tek bir yöne kanalize eden entelektüel bir motordan değil, birbirinden bağımsız çeşitli enerji birimlerinden oluştuğu kanısına varmıştır.

Kişilerarası-Sosyal Zekâ Alanı: Bireylerin sahip oldukları özelliklerin farkında olarak
aralarındaki ayrımları görebilme ve bu doğrultuda başkalarının yararına rehberlik yapma
gibi yeteneklere sahip olan bireyler bu zekâ alanında yer alır.