ÖĞRETİMDE PLANLAMA VE DEĞERLENDİRME

Genel olarak 20. yy.a kadar “konular listesi” anlamında kullanılan eğitim programı kavramının tanımı üzerinde çeşitli yorumlar yapılmıştır.

Örtük programın kapsamı şu biçimde sıralanabilir:

Okulun idari ve örgütsel araç ve düzenlemeleri
• Okul kuralları
• Okul binasının mimari yapısı ve dekorasyonu
• Sınıfların oluşturulması
• Zaman
• Ders dışı faaliyetler

Okul ve çevre etkileşimi
• Toplumsal normlar ve değerler
• İdeoloji
• Ders kitapları

Sınıf iklimi
• Öğretmenlerin görüş ve beklentileri
• Öğretmenlerin ön yargıları
• Sınıf kuralları

Değerlendirme ise, öğrencilerin amaçlara ulaşma derecelerini belirlemeye dönük etkinliklerdir. Sınama durumları sonunda
elde edilen bulgular, öğrencilerin amaçlara ulaşma derecelerini, gerçekleştirilen öğretim
etkinliklerinin etkililiği konusunda dönüt sağlar. Ne kadar öğrettik? sorusuna yanıt aranmaktadır.

Çerçeve olması: Hazırlanan programlar, öğretmenlerin anlayabileceği bir dil ve anlatımla yazılmalı, açık ve anlaşılır olmalıdır. Öğretmen öncelikle programın özelliklerini,
programın kendisine yüklediği rol ve sorumlulukları anlamalı, daha sonra uygulamalıdır.

İdealizm, varlığın düşünceden bağımsız olmadığını, varlık denilen şey hakkında edinilen düşüncede olduğunu ileri süren felsefe akımıdır. “İdealizme göre gerçek, bir, bölünmez, öncesiz, sonrasız, hep kendi kendine aynı kalan, değişmez, ölümsüz ve soyuttur. İnsan ideaya bilinçlice ulaşınca kendini gerçekleştirebilir (Sönmez, 2003).

İlerlemecilik, pragmatizmin eğitime uygulanışıdır.

Uzak amaç, bir ülkenin dış politika
ile ilgili görüşleri, toplumun
ulaşmayı amaçladığı uygarlık
düzeyi, eğitim sisteminin ürünü
olarak yetişecek ideal insanın
nitelikleri vb. gibi çok genel
olan ve çoğu zaman yol gösterici
nitelikte olan amaçlardır.

PSİKO-MOTOR
• Algılama
• Kurulma
• Kılavuzla yapma
• Mekanikleşme
• Beceri hâline getirme
• Uyum
• Yaratma

Ekonomik olması: Sistematik ve iyi örgütlenmiş olmalıdır. Gereksiz bilgiye yer verilmemelidir.

Eğitimde program geliştirme sürecinin aşamalarından biri olan değerlendirme işlemi
“eğitim amaçlarının gerçekleşme derecesini tayin etme” olarak tanımlanabilir. Program
geliştirme süreci içerisinde kullanılış amacına göre üç tür değerlendirme yapılabilir (Demirel, 2011).
• Tanıma ve yerleştirmeye yönelik değerlendirme
• Biçimlendirme ve yetiştirmeye yönelik değerlendirme
• Sonucu görmeye yönelik değerlendirme