ÖĞRETİMDE PLANLAMA VE DEĞERLENDİRME

Bir eğitim programının dört temel ögesi bulunmaktadır. Bu ögeler şöyle sıralanabilir:
• Amaç
• İçerik
• Öğrenme-öğretme süreci
• Değerlendirme

Örtük programın kapsamında;  Okulun idari ve örgütsel araç ve düzenlemeleri
• Okul kuralları

Okul ve çevre etkileşimi
• Toplumsal normlar ve değerler
• İdeoloji
• Ders kitapları      bulunur.

İçerik, öğretim sürecinde öğrencilere kazandırılacak bilgilerdir.
Amaçlara ulaşmayı sağlayan konulardır. Ne öğretelim? sorusuna yanıt aramaktadır

Bir eğitim programının taşıması gereken bazı özellikler bulunmaktadır bunlar

Toplumsal değerlere uygunluk

Bilimsellik

Esneklik

İşlevsellik

Çerçeve olması: Hazırlanan programlar, öğretmenlerin anlayabileceği bir dil ve anlatımla yazılmalı, açık ve anlaşılır olmalıdır. Öğretmen öncelikle programın özelliklerini, programın kendisine yüklediği rol ve sorumlulukları anlamalı, daha sonra uygulamalıdır.

Bilişsel kuram; öğrenme sürecinin bilgiyi algılama, karşılaştırma,
kodlama ve hatırlama sürecinden oluştuğunu ifade eder.

Bilişsel kuramın öncüleri Piaget, Gagne, Guilford’dur. Bu kurama göre öğrenme karmaşık bir yapıdır. Bilişsel kuram; öğrenme sürecinin bilgiyi algılama, karşılaştırma, kodlama ve hatırlama sürecinden oluştuğunu ifade eder

Watson, Pavlov, Thorndike, Skinner davranışçı kuramın temsilcilerindendir. Davranışçı kuram yalnızca gözlenebilir etkinlikler üzerinde durur ve öğrenmeyi, uyarıcı-tepki bağının oluşmasına indirger.

Sokrates felsefeyi “neleri bilmediğini bilmek” olarak tanımlar.

İdealizm, varlığın düşünceden bağımsız olmadığını, varlık denilen şey hakkında edinilen düşüncede olduğunu ileri süren felsefe akımıdır. “İdealizme göre gerçek, bir, bölünmez, öncesiz, sonrasız, hep kendi kendine aynı kalan, değişmez, ölümsüz ve soyuttur. İnsan ideaya bilinçlice ulaşınca kendini gerçekleştirebilir.

Örtük programın kapsamında (a) okulun idari ve örgütsel araç ve düzenlemeleri (b) okul ve çevre etkileşimi ve (c) sınıf iklimi ana başlıkları altında sıralanabilir. Okul kuralları, okul binasının mimari yapısı ve dekorasyonu, sınıfların oluşturulması, ders dışı faaliyetler ve zaman okulun idari ve örgütsel araç ve düzenlemeleri başlığı altında sıralanabilirken; toplumsal normlar ve değerler, ideoloji ve ders kitapları okul ve çevre etkileşimi başlığı altında sıralanabilir. Doğru cevap E’dir.

Eğitim programı en geniş programıdır ve genellikle öğretim programı ile karıştırılmaktadır. Ancak öğretim programı, eğitim programının bir boyutunu oluşturmaktadır. Öğretim programı bir dersle ilgili öğretme-öğrenme sürecinde nelerin, niçin ve nasıl yer alacağını gösteren kılavuz olarak nitelendirilebilir. Öğretim programı öğrenme-öğretme süreciyle ilgili etkinliklerin tümünü kapsamaktadır. Öğretim programı içerisinde yer alan ve dersle ilgili olan öğretim etkinliklerini sistematik biçimde düzenleyen program ise ders programıdır. Doğru cevap A’dır.

Örtük program, resmî programlarda belirtilen amaç ve etkinliklerin dışında, öğrenme-öğretme süreci içinde ortaya çıkan bilgi, düşünce ve uygulamalar ile öğrencilerin ulaştıkları nitelikleri açıklayan programdır. Örtük program ders dışı etkinlikleri de içine alır ve önceden programlanmamış ya da kabaca planlanmış olabilir. Doğru cevap C’dir. 

 

Bir eğitim programının (a) amaç, (b) içerik, (c) öğrenme-öğretim süreci ve (d) değerlendirme olmak üzere dört temel ögesi bulunmaktadır. Doğru cevap D’dir.

Bir öğretim planında olması gereken özellikler işlevsellik, esneklik, toplumsal değerlere uygunluk, bilimsellik, uygulanabilirlik, amaçlara uygunluk ve çerçeve olmasıdır. Tekrar edilebilirlik bu özellikler arasında yer almaz. Ancak işlevsellik, esneklik, bilimsellik ve uygulanabilirlik bu özellikler arasında yer almaktadır. Doğru cevap D’dir.

Toplumda egemen olan felsefi görüşler bireylerin hem bireysel hem de toplumsal yaşam içindeki davranışlarını biçimlendirir. İdealizm, realizm, pragmatizm ve varoluşçuluk dört temel felsefedir. Bu dört temel felsefeye dayalı olarak ortaya çıkan eğitim felsefeleri ise daimicilik, esasicilik, ilerlemecilik ve yeniden kurmacılıktır. Sıralanan eğitim felsefelerinden ilerlemecilik, pragmatizmin eğitime uygulanışıdır. Bu felsefeye göre eğitim aktif ve çocuğun ilgilerine dayalı olmalıdır. Doğru cevap B’dir.

Programda (a) program karar ve koordinasyon grubu, (b) program çalışma grubu ve (c) program danışma grubu olmak üzere üç tür çalışma grubu yer alır. Program karar ve koordinasyon grubu, hangi alanlarda program geliştirme çalışmaları yapılacağına karar vermek, ülkenin başat eğitim felsefesinin bu programlara yansıtılmasını sağlamak, hazırlanan programları kabul ya da değiştirmede karar organı olarak görev yapmak ve tüm program geliştirme çalışmalarında koordinasyonu sağlamak görevlerini yerine getirmektedir. Program çalışma grubunun çalışmaları sırasında, gereksinime göre danışmanlık yapmak ise program danışma grubunun görevidir. Doğru cevap C’dir.

Program planlama süreci; (a) çalışma gruplarının oluşturulması, (b) çalışma planının yapılması, (c) gereksinim belirleme, (d) amaçların oluşturulması, (e) içeriğin düzenlenmesi ve (f) değerlendirme durumlarının düzenlenmesi olmak üzere altı aşamadan oluşmaktadır. Doğru cevap D’dir.

Bir eğitim programının işlevsel olması bireyin ve toplumun gereksinimlerini karşılaması, bireylerin özelliklerini ön plana çıkarmasıdır. İşlevsel bir eğitim programı, bireyin gerçek yaşamda karşılaşabileceği sorunlara yönelik olarak önlemler alabilmeli ve bunu tüm ögelerine yansıtabilmelidir. Bir başka deyişle, işlevsel bir eğitim programı hayatta uygulanabilmelidir.

Esnek bir eğitim programı bireyler arasındaki farklılıkları dikkate alarak bireylerin değişen gereksinimlerine yanıt verebilmelidir. Aynı zamanda bölgesel farklılıkları ve beklentileri dikkate alarak bunların karşılanmasına dönük önlemler alabilmelidir.