ÖĞRETİMDE PLANLAMA VE DEĞERLENDİRME - Deneme Sınavı - 7

Bağıl değerlendirme ise bir çocuğun başarısının aynı grupta yer aldığı diğer çocuklarla karşılaştırıldığındaki sırasına göre yorumlandığı değerlendirme yaklaşımıdır.

Kısaca, mutlak değerlendirmenin üstünlüklerini şu şekilde özetleyebiliriz:
• Nesneldir.
• Adildir.
• Çocuğun zaman içindeki gelişimini izlenebilmesini sağlar.
• Çocuk için özelleştirilmiş öğretim destek programı oluşturulabilmesini sağlar.
• Öğretimi biçimlendirmeye rehberlik eder.
• Hedef kazanımlar önceden belirlendiği için öğrenciye ve veliye rehberlik eder.

Doğrudan ölçme bir yetişkin tarafından her çocuğa aynı koşullarda aynı yöntemle soruların sorulduğu standart ölçme yöntemidir.

Nesnel gözlem, anekdot kaydının ilk bölümünde yargı ya da değerlendirme belirten ifadeler kullanılmadan sadece gözlemlenen davranışın tanımlanmasıdır. Ne görüyor ve duyuyorsanız onunla ilgili ifadeler içeren gözlem notlarıdır.

Tarama çalışmaları çocukların öğrenme düzeyindeki ya da gelişimlerindeki olası sorunları belirlemek amacıyla kullanılan değerlendirme türüdür.

Seçicilik ise testin sadece gelişimsel bozukluğu olan çocukları belirleyebilme yeteneğidir. Test sadece gelişimsel geriliği olan bireyleri belirlerken normal gelişim gösteren çocukları bu etiketlendirmenin dışında bırakabilmelidir.

Türkiye’de Millî Eğitim Bakanlığı tarafından 2013 yılında güncellenerek yazılan Okulöncesi Eğitimi Programında çocuklarımızın sahip olması gereken temel beceriler sosyal ve duygusal, motor, bilişsel, dil gelişimi ve öz bakım beceriler olarak beş genel alanda tanımlanmıştır

Tanılayıcı değerlendirme ile şuna benzer sorulara yanıt bulunabilir:
• “Bebeğim kendi başına destek olmadan oturamıyor. Arkadaşımın aynı yaştaki çocuğu oturabiliyor. Bu gecikme normal midir? Endişelenmeli miyim?”

RAM’larda kullanılan tanılama testlerinden bazıları şunlardır:
• Genel zekâ düzeyinin tespiti amacıyla: WISC-R (6-16 Yaş), Stanford Binet Zekâ Testi (2-14 Yaş)

MEB tarafından RAM’larda sunulan tanılama uygulamalarının ilkeleri de şu şekilde belirtilmiştir (MEB, 2015b):
a) Erkenlik ilkesi: Tanılama mümkün olduğunca erken yaşta yapılır.
b) Bütünlük ilkesi: Tanılama çok yönlü, bireyin tüm gelişim öyküsü değerlendirilerek
yapılır.
c) Çeşitlilik ilkesi: Tanılama sürecinde uygulanan tekniklerde, yöntemlerde, disiplinlerde çeşitlilik esastır.
d) Süreklilik ilkesi: Tanılama süreci farklı disiplin alanlarındaki uzmanlarca sürekli
değerlendirilir.
e) Yeterlilik ilkesi: Tanılamada bireyin yeterli-yetersiz olduğu yönler birlikte değerlendirilir.
f) İşbirliği ilkesi: Tanılama sürecinde aile, okul ve uzmanlar işbirliği içinde çalışır.
g) İsteklilik ilkesi: Tanılama sürecinin her aşamasında ailenin ve gerektiğinde bireyin
görüşü alınarak katılımı sağlanır.
h) Gizlilik ilkesi: Tanılama sürecinin her aşamasında birey ile ailenin görüş ve onayları alınmadan hiçbir açıklama yapılmaz. Elde edilen bilgi ve değerlendirme sonuçları eğitim ve yönlendirme amaçlı kullanılır.

Program nitelikleri farklı şekillerde sınıflandırılabilse de genel olarak fiziksel özellikler, sosyal göstergeler ve öğrenmeye ilişkin doğrudan ölçümler olarak üç başlık altında toplanabilir (Shepard, Kagan ve Wurtz, 1998):
Fiziksel özellikler, ölçülmesi en kolay olan nitelik grubudur.

Derneğin hazırladığı çeşitli raporlarda pek çok farklı uygulama yer alsa da alandaki araştırmacılar tarafından üzerinde ortaklaşılan ve gelişimsel uygulamalar yaklaşımını temsil ettiği düşünülen ve okulöncesi eğitim sınıflarında mutlaka göz önünde bulundurulması gereken uygulamalar şu şekilde sıralanmaktadır (Getswicki, 1999; Gullo, 1992; Guralnick, 1990; Kostelnik, Soderman, & Whiren, 2004; Kumtepe, 2013; Miller, 1996):
1. Bir bütün olarak çocuk. Erken çocuklukta kullanılacak öğretim programının tasarımında çocukların duygusal, sosyal, bilişsel ve fiziksel ihtiyaçları göz önünde bulundurulmalıdır

Otantik ölçme ise öğretmen ya da çocuk gelişimi uzmanı tarafında çocukların doğal performanslarını sergilediği ev, sınıf ya da oyun alanı gibi doğal ortamlarda gözlenmesine ve ürünlerinin incelenmesine dayalı çocuk gelişimine uygun ölçme türüdür. Otantik ölçmede öğretmenin görevi iyi bir gözlemci ve araştırmacı olmaktır.

Bir araştırmada toplanan verileri düzenlemek, gruplamak ve daha anlaşılır hâle getirmek için yapılan işlemlere istatistik verilir.

Kan tahlili için doktora gidildiğinde kanın tamamını temsil ettiği düşünülen 100 ml gibi az bir miktarının alınması, örneklem kavramıyla açıklanabilir.

Evrenin benzeşikliği düşükse (evren heterojense) örneklemdeki gözlem sayısının büyük tutulması gerekir.

Bir özelliğin normal dağılması için verilerin en az 30 kişiden toplanmış olması gerekir.

Bir araştırmada elde edilen değerlerin toplanıp değer sayısına bölünmesiyle elde edilen değere  ortalama adı verilir?

Çocukların oyuncakla tek başına oynama süresi ortalaması tam 10 dakikadır. Bu çocukların oynama sürelerinin standart sapması ise tam olarak 2 dakikadır. Böyle bir durumda 16 dakika oynayan bir çocuğun z puanı +2,5 olur.