ÖĞRENME YÖNETİM SİSTEMLERİ

Ders ile ilgili bilgilerin çoğu ders oluşturulduktan sonra ayarlar altından değiştirilebilir. Kullanılan
ÖYS’ye göre “Ayarlar” ifadesi değişiklik gösterebilir.
Örneğin Sakai’de “Site Bilgisi”, Canvas’ta “Ayarlar”, Moodle’da “Ayarları Düzenle” ve BlackBoard
Learn’de “Özellikler” ve “Öğretme Stili” olarak ifade edilmektedir.

Ders ile ilgili kavram ve terimlerin öğrenenlerle paylaşılabileceği ve tüm ders katılımcılarının kavram(lar) oluşturabilecekleri Sözlük aracı özel kavram ve terimlerin kullanıldığı derslerde kullanılması önerilen araçlardandır. Bu nedenle bu öğenin ders menüsünde araçlar bölümünde yer alması doğru olacaktır. Aşağıdaki görsel açık kaynak kod bir ÖYS’de (Moodle) Sözlük aracının kullanımı gösterilmektedir.

Not defterinde/merkezinde tartışma forumu, ödev, kısa sınav gibi notlandırılmış etkinlikler otomatik olarak oluşturulur ve puanlanan etkinlikler bu alanda toplu olarak görülebilir

Ders kotası, ders içinde kullanılabilecek içeriklerin (pdf, ppt, scorm, xapi, docx vb.) ve dersin yedek/arşiv dosyalarının olabileceği maksimum boyutu belirlemek için kullanılır. Örneğin, ders kotası 50 MB olarak belirlenirse, ders içerikleri ve varsa dersin yedeğinin boyutu 50 MB’tan fazla olamaz. Burada dikkat edilmesi gereken bir durum ÖYS’nin yüksek boyutlu kişisel dosyaların, pdf, metin, sunu, video, ses ve görsel dosyaların kaydedildiği ve kullanıcılardan gelen istekler doğrultusunda sunulduğu bir tür depolama alanı gibi kullanılmamasıdır. Bir başka ifadeyle kullanıcılara sunulacak dosyalar mümkün olduğunca farklı sistemlerde (örneğin Youtube, Google Drive) barındırılıp ÖYS içinde bağlantı ya da gömülü dosya yöntemlerinden uygun olan bir tanesi ile kullanıcılarla paylaşılmalıdır.

Ders içindeki gruplar ile şubeler birbirlerinden farklı bileşenlerdir. Gruplar sayesinde öğrenenler
gruplar halinde bir ödev, proje ya da belge üzerinde birlikte çalışabilmektedirler. Şubeler ise yüz
yüze okul sistemindeki sınıflar gibidir. Belirli sayıdaki öğrenen genelde harf (A, B ve C gibi) ya da
rakam (101, 102 ve 103 gibi) ile belirlenmiş sanal sınıflarda kayıtlıdır. Bazı ÖYS’lerde (örneğin Moodle) grup bileşeni şube olarak kullanılmaktadır

ÖYS’lerde ders içerikleri çok önemli bir konuma sahiptir. Kullanılan ÖYS ne kadar özellikli
olursa olsun ders içerikleri ve etkinliklerinin sunumu öğrenme sürecini kolay ve anlaşılabilir kılmada öğrenenlere yardımcı olmalıdır. Bu doğrultuda ders içeriklerinin kolay ve anlaşılabilir bir şekilde öğrenenlere sunulması için aşağıdaki bileşenlere dikkat edilmelidir.

Ders menüsünde yer alabilecek diğer bir menü öğesi Katılımcılar’dır. Katılımcılar menü öğesi sayesinde dersteki kayıtlı kullanıcıları bir listesine erişilip kullanıcıların izin verilmiş profil bilgileri görüntülenebilir ve izin verilmişse seçilen kullanıcıya(lara) doğrudan mesaj gönderilebilir. Aşağıdaki ekran görüntüsünde ders menüsünde örnek bir Katılımcılar bölümü yer almaktadır.

Ders Menüsünde araçlar bölümünde yer alması gereken son öğe ise Yardım’dır. Yardım aracı sayesinde öğrenenler teknik ve akademik konularda destek alabilecekleri alanlara yönlendirilebilirler. Burada önemli olan bir nokta bu araç sayesinde erişilebilen içeriklerde sıkça sorulan sorular (SSS) bölümü oluşturularak kullanıcıların karşılaştıkları sorun ya da öğrenmek istedikleri bilgiler için önce bu bölümü incelemelerinin sağlanmasıdır. Aşağıdaki görselde açık kaynak kod ÖYS’de (Canvas) Yardım menü öğesi ile erişilebilen örnek bir yardım bölümü gösterilmektedir.

Ders içerikleri, dersin yapısına göre içeriğin öğrenenlere mümkün olan en hızlı şekilde sunulması amacıyla kullanılır.

Dersin adının kısa olmasında yarar vardır. Eğer ders adı uzunsa bir sonraki bilgi olan dersin kısa adında ders adı kısaltılarak yazılabilir. Dersin oluşturulmasında gerekli olan bir diğer bilgi ise dersin kodudur. Dersin kodu genelde dersin adında bulunan üç harfi, öğretim yılını, akademik yılı, dönemi veya şube bilgisini içermelidir.

Dersin kodu genelde dersin adında bulunan üç harfi, öğretim yılını, akademik yılı, dönemi veya şube bilgisini içermelidir. ÖrneğinEY102_2017_2_A ders kodu “2017 yılı [2017] Bahar Dönemi [2] 1. Sınıf [102] Eğiitm Yönetimi Dersi [BIL] A Şubesi [A] olarak açımlanabilir. Şube ders içerisinde ayarlanacaksa (Ayrıntılı bilgi için Gruplar ve Şubeler başlıklı bölüme bakınız) şube bilgisi ders kodunda verilmeyebilir.

Ders kotası, ders içinde kullanılabilecek içeriklerin (pdf, ppt, scorm, xapi, docx vb.) ve dersin yedek/ arşiv dosyalarının olabileceği maksimum boyutu belirlemek için kullanılır.

Öğrenci rolü bir ödevi, içeriği, tartışma konusunu düzenleyemezken yönetici, öğretmen veya yardımcı öğretmen söz konusu bu içerikleri düzenleme ve hatta oluşturma yetkisine sahip olabilmektedir. Roller ve izinler ile ilgili başka bir önemli durum ise ÖYS genelinde ya da ders özelinde rollerin kopyalanıp izinlerin düzenlenebilir olmasıdır.

Ders Menüsünde araçlar bölümünde yer alması gereken son öğe ise Yardım’dır. Yardım aracı sayesinde öğrenenler teknik ve akademik konularda destek alabilecekleri alanlara yönlendirilebilirler.

Öğrenme çıktıları, dersin amaçlarının biraz daha özele indirgenerek maddeler halinde ifade edilmesidir.

Dersin yapısı bu alanda dersin işleyiş yapısı hakkında bilgiler verilmelidir. Örneğin dersin haftalık mı, ünite ya da konu bazlı mı ya da birkaç ünite veya konuyu içeren modüler bir yapısı mı olacağı bu başlık altında verilebilir.

Duyurular ders etkinlikleri hakkında öğrenenlere bilgi verme amaçlı kullanılabilecek bir araçtır.

Bu bilgilerden ilki genelde dersin adıdır. Der­sin adının kısa olmasında yarar vardır. Eğer ders adı uzunsa bir sonraki bilgi olan dersin kısa adın­da ders adı kısaltılarak yazılabilir. Dersin oluştu­rulmasında gerekli olan bir diğer bilgi ise dersin kodudur.

Çevrimiçi ders oluşturma sürecinde istenen bir diğer bilgi ise dersin yayınlanıyor olup olmama­sıdır.