ÖĞRENME YÖNETİM SİSTEMLERİ - Deneme Sınavı - 7

Etkileşim türlerinden
öğrenen-öğrenen ve öğrenen-öğreten etkileşimleri
iletişim katmanı araçları sayesinde öğrenme yönetim sistemlerine eklenebilmektedir

Takvimleme;
Öğrenme Yönetim Sistemi planlama sürecinde
yönetsel süreçlerden sorumlu kişilerin yapılandırılmış bir takvime bağlanmaları sürecin bütününü
görme ve organize etme anlamında büyük katkı
sağlayacaktır.

Erişim hakkı yetkilere bağlı olarak elde edilen
bir sonuçtur ve ÖYS bağlamında içerikle ilişkilidir.
Erişim hakkı kişisel verilerin, yüklemelerin ve dosya olarak saklanan yedekleme işlemlerinin kontrolünü anlatır.

Puanlama Sorumlusu: Öğrenci performanslarını değerlendirmek için yetkilendirilmiş kullanıcıdır.

Öğrenci: İçerik, ya da araç organizasyonunda değişiklik yapamayan ancak görüntüleme yetkisine
genelde sahip olan yetkilere sahiptir. Kendisi ile ilgili olan kısımları görüntüleyebilir.

İçerik, öğrenenin öğrenme süreçlerindeki gereksinimlerine göre belirlenmiş amaçlar doğrultusunda öğrenene içeriği sağlayan katmandır. Web sayfaları, videolar, sesli öğeler, metin tabanlı öğeler, etkileşimli öğeler farklı tipte hazırlanmış içeriklere örnek olarak gösterilebilir. ÖYS üzerinde içerikler rastgele havuz yapısında sunulabileceği gibi klasör yapısıyla ya da modüler içerik organizasyonları şeklinde de hazırlanabilir. Öğrenme yönetim sistemlerinde içeriğin dinamik bir yapıya sahip olması, sarmal bir döngüde öğrenene hizmet vermesi etkili ders tasarımları için önerilmektedir. Sadece içeriğin öğrenene yansıması yerine, yönetim katmanından gelen yönlendirmelere göre; değerlendirme ve iletişim araçlarının eklenebildiği, öğrenenin davranışlarına göre farklı içeriklere yönlendirilebildiği içerik organizasyonları tasarlamak öğrenme yönetim sisteminin sağladığı avantajlar arasındadır.

Değerlendirme Katmanı: Öğrenme yönetim sistemini içerik yönetim sistemlerinden ayıran, öğreneni sonraki aşamalara taşıyan, akademik başarısının ne düzeyde olduğunu belirleyen ve içeriğin ne şekilde değişebileceği konusunda yönetim katmanını bilgilendiren değerlendirme katmanıdır. Öğrenenin ders amaçlarını gerçekleştirme aşamalarını ortaya çıkaran araçlar (test, ödev, anket gibi) bu katmanda yer alır.

Öğrenenler değişik açılardan birbirlerinden farklılık gösterirler. Bu farklılıklar özellikle ders tasarımı süreçlerinde büyük öneme sahiptir. Ancak genel hatlarıyla ÖYS planlama aşamalarında kitlenin özelliklerini bilmek, yapılandırma sürecinde kolaylık sağlayacaktır. Buradan elde edilen bilgiler alt aşamalara da uygulanabilir ve alt modüllerin yanında ders tasarımlarına da hedef kitle analizinden gelen veriler etki edebilir. Öğrenenler genel olarak Bilişsel, Fiziksel, Duyuşsal ve Sosyal açıdan farklı- lıklara sahiptir.

Bilişsel özellikler, öğrenenlerin yeteneklerini, okuryazarlık düzeyini, öğrenme stratejilerini ve önceki öğrenmelerini kapsamaktadır. Fiziksel özellik analizinde ise özellikle yaş dağılımını ve öğrenenlerin demografik özelliklerini belirlemek gerekir. Duyuşsal özelliklerin analizi, öğrenenleri öğrenme yönetim sisteminde tutmayı sağlayacak olan verileri ortaya çıkarır. Motivasyon kaynakları, ilgilerinin neler olduğu, öz-yeterliklerinin ve öz-kontrollerinin nasıl olduğu yönünde bilgiler öğrenenlerde aidiyet duygusunun geliştirilmesinde kullanılabilir. Öğrenenlerin analizinde belirlenmesi gereken bir diğer aşama sosyal özelliklerdir. Buradan öğrenenlerin akran iletişimine yatkınlığı, otoriteye bağlılıkları, işbirliği kurma gerekliliği ve hissiyatı gibi verilere ulaşılır.

Fonksiyonel Sistem Yöneticisi: Kurumun ihtiyaçlarına göre ÖYS’nin özelliklerini uyarlayan ve kullanıcılar arası koordinasyonu sağlayan kişidir. Aynı zamanda teknik süreçlerin raporlamasından ve takibinden sorumludur.

ÖYS ders süreçleri planlanırken;

Başlıca sistem rolleri ve sahip olacakları özellikler şunlardır;

Ders Rolü kayıtlı olunan derste kullanıcılara sağlanan yetkilerden oluşur. Genel olarak,

İçerik üzerindeki Erişim Hakkı yönetimi genel olarak Okuma, Yazma ve Çalıştırma olmak üzere üç eyleme sahiptir. Bu eylemler rollerle eşleştirilerek farklılaştırılabilmektedir. Bazı ÖYS’lerde ise Oku, Yaz, Kaldır ve Yönet şeklinde dört eylem olarak ifade edilmektedir.

• Oku, içeriğin sadece açılmasına olanak tanır ve herhangi bir değişim yapılmasına izin vermez.

• Yaz, erişim hakkı verilen içeriğe yeni içerik eklemeyi ya da var olanı değiştirmeyi olanaklı kılan erişim hakkıdır.

• Kaldır, içeriğin bulunduğu dizinden kaldırılmasını sağlayan erişim hakkıdır.

• Yönet, diğer bütün haklara sahip olduğu gibi içeriğin erişim hakkı ayarlamasını da yapabilecek eylemdir.

Kurumsal düzeyde ÖYS kullanımlarında kullanıcıların tek beklentisinin sadece eğitim içeriklerine ve etkinliklerine ulaşmak olduğu düşünülmemelidir. Kullanıcılar akranlarıyla görüşmeyi, ortak bir konu hakkında görüş alışverişinde bulunmayı, yaşadıkları bir sorunla ilgili alan uzmanlarıyla iletişim kurmayı ya da sosyal bir aktivite kapsamında bir araya gelmeyi tercih etmektedir. Bu ihtiyacı farklı ortamlarda gidermeye çalışmakta, sosyal ağlarla sanal ortamda buluşmaktadırlar. Ancak bu durum öğrenenlerin ve diğer kullanıcıların ÖYS’yi tam olarak içselleştirmesine engel olmaktadır. Kullanıcıların sadece eğitim içerikleri için ÖYS’ye gelmeleri, duyuşsal ve sosyal ihtiyaçlarını tam olarak karşılayamamaları ÖYS’de geçirdikleri zamanı kısaltmaktadır. Dolaylı yoldan bu eksikliğin akademik başarıyı ve doğrudan aidiyeti de olumsuz etkileyeceği düşünülmektedir. Bu doğrultuda ÖYS’lerin akademik beklentiler dışında öğrenenleri bir araya getirebilecek bir kümeleme yöntemini geliştirmesi zorunluluk haline gelmiştir. Topluluk olarak isimlendirilen bu kümeleme amaca göre kullanıcıların seçilmesi anlamına gelir.

Topluluklar gereksinim sonucu ortaya çıkan yapılardır. ÖYS bağlamında topluluk yönetimi aşamalarında aşağıdaki adımlar takip edilmelidir.

Öğrenme Yönetim Sistemlerinin amacı, e-Öğrenme etkinliklerini daha sistematik ve planlı bir şekilde gerçekleştirmektir. Öğrenme yönetim sistemleri öğrenme süreçlerinin tamamını barındırabileceği gibi destek amaçlı olarak da kullanılabilmektedir.

Konu alanının özelliklerini belirleme öğrenme yönetim sistemlerinin temel planlama aşamaları arasında yer almamaktadır.

Dersler ve kullanıcılar sorumlusu sistem rolleri arasında yer alırken puanlama sorumlusu ders rolleri kategorisinde yer almaktadır.

Erişim yönetim sisteminde oku eylemi içeriğin sadece açılmasına olanak tanır ve herhangi bir değişim yapılmasına izin vermez.

Erişim yönetim sisteminde kaldır, içeriğin bulunduğu dizinden kaldırılmasını sağlayan erişim hakkıdır.