MÜZECİLİK VE SERGİLEME - Deneme Sınavı - 12

Eczacıbaşı Sanal Müzesi

İstanbul Modern Sanat Müzesi

Sanal müzenin ilk örneği Jeffry Shaw’ın 1990 yılında gerçekleştirdiği “virtiula museum” projesinde görülmektedir. Bu sanal müzede sergi, obje ve odalar bilgisayar ortamında üç boyutlu olarak temsil edilmiştir. Bir diğer en erken örnek 1995 yılında Viyana’da kurulan “Sınırlar Ötesi Müze’dir. Bu sanal müzede bir müzedeki eserler başka müzelerdeki eserlerin yanı sıra başka ülkelerdeki ören yerleri ve anıtlarla ilintilendirilmekte ve eserler asıl yerlerinde olduğu gibi gösterilmektedir.

Modern müzeye giden yolda birer basamak olan mekanlar önce stüdyo, stüdyoların ardından, modern sergileme gereksinimlerini dikkate alan modelleriyle galeriler, modern müzeye bir adım daha yaklaşır. Daha sonra da kabine (yaygın adıyla merak kabineleri) olarak adlandırılmışlardır. Günümüzde ise Müze olarak bilinmektedir. Dolayısıyla gelişim sürecinde Sanat evi olarak adlandırılmamıştır.

Koleksiyonlar; insanlığın doğal, tarihsel, bilimsel, sanatsal ve kültürel değerlerinin belirli amaçlarla toplanması ve sınıflandırılmasıyla oluşturulmuş nesneler bütünü olarak tanımlanabilir.

Uluslararası Müzeler Konseyi'nin kısaltması ICOM'dur.

Uluslararası Müzeler Konseyi (ICOM) Müze’yi; “insan ve yaşadığı çevrenin somut ve somut olmayan mirasını inceleme, eğitim ve zevk alma amacıyla toplayan, koruyan, araştıran, ileten ve sergileyen, toplumun ve gelişiminin hizmetinde, halka açık, kâr düşüncesinden bağımsız, sürekliliği olan bir kurumdur” (ICOM, 2012) şeklinde tanımlamaktadır.

Nesne merkezli bir yaklaşımdan insan merkezli bir vizyona yönelerek, eğitimi en önemli işlevlerinden biri olarak benimsemiş ve 21. yüzyıla girerken işlevlerini koruma-araştırma-iletişim olmak üzere üç temel alanda tanımlamışlardır.

Başlangıçta toplama, koruma, belgeleme, sergileme ve depolama işlevleriyle öncelikle
yapıtlara ve değerli nesnelere karşı sorumluluğu amaçlayan klasik müzecilik yaklaşımı, eğitimin en önemli işlevlerden biri olarak benimsenmesiyle, yalnızca eşyaya gösterilen saygının sınırlarını aşıp, insana gösterilen saygı, toplumla doğrudan iletişim kurma, toplumun kültürlenmesi görevlerinin üstlenildiği çağdaş müzecilik anlayışına yönelmiştir.

Tanıtım Alanları, müzenin topluma hizmet verdiği ilk alandır. Dış mekânla ilişki sağlaması, halka kapalı ya da kontrollü mekânlara geçiş ve müzenin halkla ilişkisinde bir başlangıç noktası oluşturması nedeniyle özenle tasarlanması gereken alanlardan biridir. Müzenin ana girişi, bilet gişeleri, danışma, bekleme bölümleri, vestiyer, denetim-güvenlik, rehberlik merkezi bu alanlarda yer alır.

Bugün müzelerde temel olarak beş prensibe dayalı bir yönetim anlayışı söz konusudur:
• Mutlaka bir vizyon ve misyon benimsenmesi,
• Benimsenen vizyon ve misyon bağlamında bir politika belirlenmesi,
• Bu politikaları gerçeğe dönüştürecek planın hazırlanması,
• Planların ne kadarının gerçekleştirilebildiğini görmek için performans ölçümü ve değerlendirme,
• Ziyaretçi ihtiyaçları ve hizmetlerine verilen önemi yansıtacak bir pazarlama stratejisi.

Pek çok üniversitede, oldukça erken tarihlerde, lisans düzeyinde ve genellikle sanat tarihi veya arkeoloji bölümlerinde seçmeli olarak verilen derslerle başlayan müzecilik eğitimini yüksek lisans düzeyinde ayrı bir akademik disiplin olarak veren ilk üniversite 1989 yılında açılan Müzecilik Yüksek Lisans Programı ile Yıldız Teknik Üniversitesi olmuştur.

Müze kadroları; yönetici, küratör (koleksiyon uzmanı), dokümantasyon uzmanı, arşiv uzmanı, konservatör, güvenlik elemanı gibi koleksiyonlardan sorumlu kadroların yanında, kütüphaneci, müze eğitimcisi, tasarımcı, halkla ilişkiler uzmanı, bilişim uzmanı, işletmeci gibi diğer uzmanlarla giderek çeşitlenmiştir.

Rönesans döneminde deniz kabukları, değerli taşlar, bitkiler, yumurtalar, hayvan fosilleri, mumyalanmış organlar gibi doğadan ürünlerin yer aldığı kabinelere naturalia denir.

Rönesans döneminde sikke, mücevher, antika eşya, silah ve dokuma gibi zanaat ürünlerinin, saat, dürbün, pusula, gibi aletlerin yer aldığı kabinelere artificium denir.

Artificium; sikke, mücevher, antika eşya, silah ve dokuma gibi zanaat ürünlerinin, saat, dürbün, pusula, gibi aletlerin yer aldığı kabineler.

Artificalia; resim, heykel gibi sanat eserlerinin olduğu kabineler.

Genellikle kişilerin kütüphanelerinde yer alan sanat, doğa, bilim koleksiyonlarının bulunduğu odalar veya çalışma mekânları yerine göre museo, tribuna, galleria, guardaroba şeklinde de adlandırılmıştır.

B şıkkndaı, pusula vb aletler yer alır; C şıkkında kitap, harita vb. yer alır; D şıkkında hayvan fosilleri vb. yer alır; E şıkkında resim, heykel vb. yer alır. Cevap A şıkkıdır.

Kabineler ilk kez 1516'da Fransa'da görülmeye başlamıştır. Cevap A şıkkıdır.

B ve C şıkları müze ortamının oluşturulması yönünde atılan ilk adımlardır. D ve E şıkları Asmolean Müzesinin koleksiyonlarının sergilendiği yerlerdir. Cevap A şıkkıdır.