MUTFAK HİZMETLERİ YÖNETİMİ - Deneme Sınavı - 6

Mutfak planlaması yapılırken dikkat edilmesi gereken hususlar şunlardır:
• İşletmenin büyüklüğü
• İşletmenin sınıfı
• İşletmede uygulanan servis şekli
• İşletmenin kullanacağı menü
• İşletmede çalışan personel sayısı
• İşletmede kullanılan araç gereç çeşidi ve miktarı
• Mutfağın fiziksel yapısı
• İşletmenin örgüt yapısı
• Satın alma ve depolama
• Hizmet üretilecek öğün saati ve öğün sayısı
• Mutfağın servis alanına olan mesafesi
• Müşteri harici yemek üretimi
• İşletmenin bütçesi

Doğru cevap E'dir.

Teslim alma süreci aşağıda yer alan beş madde ile açıklanabilir (Altınel, 2014: 48-49):
1. Ölçü Kontrolü, işletmeye gelen malzeme miktarlarının işletmedeki sipariş listesi
ile satıcı belgesinde (fatura, irsaliye ya da irsaliyeli fatura) yer alan miktarlarla aynı
olup olmadığı kontrol edilir.
2. Fiyat Kontrolü, satıcı belgesinde geçen fiyatların daha önceden alınmış fiyat teklifi
ile aynı olunup olunmadığı kontrol edilir.
3. Özellik ve Kalite Kontrolü, gerektiğinde malzemenin temin edildiği bölümün sorumlusu da teslim alma esnasında hazır edilerek işletmenin malzeme standartlarından hareketle gelen malzemelerin kullanım amaçlarına uygun olup olmadığı
kontrol edilir.
4. Belge Kontrolü, faturaların üzerinde maddi hataların bulunup bulunmadığı, teslim alma raporuna doğru işlenip işlenmediği, satıcı belgelerinin üzerinde herhangi
bir silinti vb. olup olmadığı kontrol edilir.
5. Teslim Alma Alanı Kontrolü, malzemeleri teslim alırken kullanılan alanın temizliği ve fiziki koşullarının uygun olup olmadığı ile ilgili kontrollerin yapılmasıdır.

Mutfak planlaması yapılırken uygun kapasite, yeterli alan ve arz edilen işlem sıklığına göre düzenlenmiş bir organizasyon gereklidir. Mutfak planlamasının temel amacı iş gücünü verimli kılmaktır. Bunun için şunlara dikkat etmek faydalı olacaktır:
• Ustalık gerektiren işler usta personel etrafında toplanmalıdır.
• Araç gereçlerin en çok kullanılabilir bileşimleri birbirlerine yakın yerleştirilecek şekilde planlanmalıdır.
• Mutfak bölümlerini yiyeceğin satın alınmasından servisine varana kadar yiyecek akım hattı boyunca birbirlerinden yardım alacak şekilde organize edilmeli ve planlamada belirlenmelidir.
• Makineleri daha etkin ve ekonomik kullanmak suretiyle iş gücü gereksinimi azaltılmalıdır.
• Mümkün olduğu kadar yükler birleştirilmeli ve tekerlekli arabalarla nakilleri sağlanmalıdır.
• Yorucu işler ve personelin iş esnasındaki yürüyüşleri en aza indirilmelidir.

Doğru cevap A'dır.

Soğuk zincir, yiyecek ürünlerinin olması gereken doğru sıcaklıkta işletmeye ulaşmasını sağlayan sisteme verilen isimdir. Yiyecek ürünleri taşınırken ya da depolanırken çok sıcak veya çok soğuk sıcaklıklara maruz kaldıklarında bozulabilen ürünler oldukları için soğuk zincir sistemine uygun olarak hareket edilmelidir.

FİFO, ilk giren ilk çıkar ilkesidir. Depolanmış olan ürünler depo içerisine ilk konulan üründen başlayarak kullanılmalıdır.

Yiyecek ve içecek işletmelerinin en önemli stoklama sahalarından olan kuru depolara
kiler adı verilir. Basit gibi görülen kuru depolamada öncelikle ürünlerin zemine konulmamasına dikkat edilmelidir. Aksi hâlde bozulmalar kolaylaşıp deponun temizlenmesi güçleşecektir. Kuru depolar nem içeriği daha az ve dolayısıyla daha dayanıklı gıdaların muhafazasında kullanılır.

Pastane imalathanesinin büyüklüğüne ve ürün çeşitliliğine göre çalışma bölümleri kendi aralarında farklılık gösterir. Bu çalışma alanlarını şöyle sıralayabiliriz:
1. Yaş pasta üretim bölümü
2. Kuru pasta üretim bölümü
3. Ekmek ve mayalı hamur hazırlama bölümü
4. Şerbetli tatlı üretim bölümü
5. Şekerleme ve çikolata üretim bölümü
6. Sütlü tatlı üretim bölümü
7. Bulaşıkhane bölümü

Mutfağın Dış Mekânla İlişkisi: Mutfağın işletmenin binasının hangi cephesinde yer aldığı, gün ışığının ne derece içeri girdiği, nasıl bir manzaraya baktığı, terasının olup olmadığı, bahçesinin olup olmadığı ve varsa bağlantısı, pencerelerin ve havalandırmaların konumları gibi etkenler tasarımda belirleyicidir.

Doğru cevap B'dir.

El ile ya da bulaşık makinesinde yıkama esnasında izlenmesi gereken bazı adımlar vardır. Bu adımların izlenmesi sonucu yıkanan araç gereçler zararlı mikroorganizmalardan arındırılarak hijyenik ortamları sağlanmış olur:
1. Yemek artıklarının çöpe sıyrılması
2. Sıcak su ve deterjan ile yıkama
3. Durulama
4. Sterilizasyon
5. Kurulama
6. Depolama

Tesisat durumu mekan analizi için önemli bir kriterdir. Doğru cevap D'dir.

Etajer: İstif rafı da denir. Kurulanan bulaşıklar burada istiflenir. Düz tablalı ve perfore
tablalı gibi çeşitleri vardır. Izgara raflı olanları ise genellikle elde yıkanan bulaşıkların
suyunun süzülmesinde kullanılır. Ham maddesi çeliktir.

B şıkkı dışındaki bilgiler yanlıştır.

Atık üretimden tüketime kadar olan tüm aşamalarda ortaya çıkan ve kullanıcının artık işine yaramayan ve artık işlenemez veya çevre için zarar oluşturan her türlü madde
olarak tanımlanabilir. Atıklar çöp olarak değerlendirilir.

Koridor Tipi Mutfak
Tüm çalışma alanlarının karşılıklı iki duvarda çözümlendiği mutfak tipidir. Uzun ama yeterince geniş mekânlarda ideal çözüm sağlar. Koridor tipi mutfaklar, tek duvar tipi mutfaklara göre daha fazla depolama alanına imkân verir. Bu tip mutfaklarda iki kişinin aynı anda çalışması çok daha kolaydır. Koridor tipi mutfaklarda verimli bir çalışma alanı üçgeni rahatlıkla oluşturulabilir. Doğru cevap B'dir.

Çöp ve atıklar zararlı mikroorganizmalar, haşere ve kemirgenler için çok uygun
ortamlardır. Bu nedenle çöpler besin, araç-gereç, çalışma yüzeyleri ve insanlar için önemli bir bulaşma kaynağıdır. Haşere ve kemirgenlerin çöp ve atıklar üzerinde gezinmesi sonucu, patojenler besinle ilgili alanlara taşınarak sağlık açısından tehlikeler oluştururlar. Patojenler zararlı mikroorganizmalardır.

Belge Kontrolü, faturaların üzerinde maddi hataların bulunup bulunmadığı, teslim alma raporuna doğru işlenip işlenmediği, satıcı belgelerinin üzerinde herhangi bir silinti vb. olup olmadığı kontrol edilir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Et ve et ürünlerinin muhafaza sıcaklıkları 0 ile +2 santigrat derece aralığındadır. Bu sıcaklıkların dışına çıkılmaması gerekmektedir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Depoların konumuyla ilgili üç temel özellik bulunmaktadır. Bunlar; depoların binanın kuzey kısmında olması, sıcak mutfağa açılmaması ve ilgili besinin hazırlama bölümüne yakın olmasıdır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Hidrometreler depoların sıcaklığını değil nemini ölçmek için kullanılmaktadır. Bu sebeple doğru cevap B seçeneğidir.