RAPORLAMA SİSTEMİ
Bir işletmenin paydaşları karar verme sürecinde konu ile bilgiye hangi açılardan sahip olması gerekir?
İşletmenin paydaşları olarak ifade edilen işletme sahibi, işletme ortakları, işletme yöneticileri, işletme çalışanları, kredi verenler, tedarikçiler, müşteriler, devlet, kamu vb. kişi, grup ya da kurumlar her gün işletme ile ilgili değişik kararlar vermek zorundadırlar. Karar verme; bir amaca veya bir sorunun çözümüne yönelik geliştirilen alternatifler arasından en uygun olanının seçilmesi süreci olduğundan hem çözüm alternatiflerinin geliştirilmesi hem de seçim sürecinde temel unsur, konu ile ilgili bilgilerdir. Zamanlı, karşılaştırılabilir, doğru, güvenilir, anlaşılabilir bilgi olmadan doğru kararın verilmesi mümkün olmayacaktır.
Günümüz bilgi sistemleri hangi amaçla kullanılmaktadır?
Konjonktürel değişimler, rekabetin artması ve teknolojik gelişimlerin etkisiyle günümüz bilgi sistemleri hem işletme içine hem de işletme dışına bilgi akışını sağlamak için tasarlanmakta ve kullanılmaktadır
Kurumsal Kaynak Planlaması (KKP) sistemlerinin tanımı nedir?
Kurumsal Kaynak Planlaması (KKP) sistemleri, işletme içinde mevcut olan tüm bilgilerin (finansal ve finansal olmayan) bütünleştirilmesini sağlayan bilgisayar yazılımlarıdır.
KKP sistemleri işletmelere gelişmiş raporlama teknikleri ile ilgili neler sağlamaktadırlar?
KKP sistemleri işletmelere gelişmiş raporlama teknikleri sunmaktadır. Gelişmiş raporlama teknikleri ile aşağıdakiler yapılabilmektedir:
• Yerel network veya web ara yüzlerini kullanarak İnternet üzerinden sınırsız raporlama yapılabilmektedir.
• SQL komutları raporlamada yüksek performans sağlamaktadır.
• HTML, XML, XBRL, Excel, Staroffice, txt formatlarında raporlama yapılabilmektedir.
• KKP sistemleri sayesinde planlama, organizasyon, yürütme, kontrol, satın alma, depolama, üretim, satış, lojistik, muhasebe, finans, insan kaynakları vb. fonksiyonlardaki bütün iş süreçleri eş zamanlı ve bütünleşik (entegre) çalışmaktadır. Yönetim ve işletme fonksiyonları ile ilgili KKP sisteminden eş zamanlı(online) bilgi çekilebilmekte ve raporlar hazırlanabilmektedir.
Büyük defter sisteminin tanımı nedir?
Literatürde büyük defter sisteminin, işletmenin varlıklarında, borçlarında ve öz kaynaklarında meydana gelen değişimler hakkında bilgi verdiği ifade edilmektedir. Yukarıdaki açıklamada ise büyük defter sistemi; “işletmenin tüm varlık, yabancı kaynak, öz kaynak, gelir, gider, maliyet unsurlarındaki değişmelerin (artış ve azalış) izlendiği yerdir” diye tanımlandı. Literatürdeki tanımda kapsamın dar tutulmasının nedeni işletmenin maliyet hesaplarının dönem sonunda gider hesaplarına aktarılması, daha sonra gelir ve gider hesaplarının da kapatılarak dönem net kâr veya net zararının bulunması ve bunun da bilançoda öz kaynaklar arasında yer almasından kaynaklanmaktadır. İşletmenin faaliyetleri sonucunda oluşan kâr veya zarar öz kaynaklar arasında yer aldığından yukarıdaki ilk tanımda “büyük defter sisteminin işletme varlık, borç ve öz kaynaklarındaki değişimler hakkında bilgi verdiği” ifade edilmiştir.
Dönemsel işleme modülünün tanımı nedir?
Dönemsel işleme modülü, dönem içinde gerçekleşen finansal olayların işlendiği modüldür. Dönemsel işleme modülü diğer modüllerden entegre olarak finansal verileri almaktadır. Dönem sonu işlemleri modülünde, işletmenin finansal durumunun ve faaliyet sonucunun kesin olarak saptanabilmesi amacıyla yapılan envanter işlemleri yer almaktadır. Büyük
defter sistemi çıktısı olan veriler, finansal raporlar sisteminin girdisi olan ve raporların hazırlanmasını sağlayan verilerdir.
Finansal raporlama sisteminin tanımı nedir?
Finansal raporlama sistemi; işletme paydaşlarına işletmenin finansal durumu, faaliyet sonuçları ve finansal durumdaki değişmeleri hakkında bilgi sağlar. Finansal raporlar için gerekli veriler büyük defter sisteminden alınır. Finansal raporlama sisteminde tablolar, öncelikle TL ve istenirse diğer para birimleri cinsinden hazırlanır. Finansal raporlama sistemince hangi finansal tabloların nasıl ve hangi formatta üretileceği yasal düzenlemelere (Türk Ticaret Kanunu vb.), Türkiye Muhasebe Standartlarına (TMS) ve işletme paydaşlarının ihtiyaçlarına göre işletme yönetimince belirlenir. Yasal düzenlemeler ve Türkiye Muhasebe Standartları gereği düzenlenecek tablolar zorunlu olup, işletme yönetimine bırakılanlar isteğe bağlıdır.
Finansal tabloların amacı nedir?
Finansal tabloların amacı, geniş bir kullanıcı kitlesinin ekonomik kararlar almalarına yardımcı olan işletmenin finansal durumu, finansal performansı ve nakit akışları hakkında bilgi sağlamaktır. Ayrıca finansal tablolar, yöneticilerin kendilerine emanet edilen kaynakları ne etkinlikte kullandıklarını da gösterir. Finansal tablolar bu amaca ulaşmak için işletmeyle ilgili aşağıdaki bilgileri sunar:
• Varlıklar;
• Borçlar;
• Öz kaynaklar;
• Gelir ve giderler, karlar ve zararlar dahil;
• Ortakların ortak olmaları sebebiyle yaptıkları katkılar ve ortaklara yapılan
dağıtımlar ve
• Nakit akışları.
TMS 1 Finansal tabloların sunuluşu standardına göre hazırlanacak finansal tabloları neleri içermesi gerekir?
TMS 1 Finansal tabloların sunuluşu standardına hazırlanacak finansal tablolar ile aşağıdaki açıklamalar dikkati çekmektedir:
• Tam finansal tablo seti aşağıdaki tabloları içerir;
- Dönem sonu finansal durum tablosu (bilanço)
- Döneme ait kapsamlı gelir tablosu
- Döneme ait öz kaynak değişim tablosu
- Döneme ait nakit akış tablosu
- Önemli muhasebe politikalarını özetleyen dipnotlar ve diğer açıklayıcı notlar
• Bir işletme, Standartta kullanılan başlıklar dışındaki başlıkları finansal tablolarında kullanabilir.
• Birçok işletme finansal tabloların dışında, yönetimin, işletmenin finansal performansı ve finansal durumu ve karşılaştığı temel belirsizliklerin ana esaslarını açıklayan, bir finansal değerlendirme sunmaktadır. Böyle bir rapor aşağıdaki değerlendirmeleri içerebilir:
- İşletmenin faaliyette bulunduğu çevredeki değişiklikler de dahil olmak
üzere, finansal performansı belirleyen temel unsurlar ve etkiler, işletmenin bu değişikliklere tepkisi ve bunların etkisi ve temettü politikası da dahil finansal performansın sürdürülmesi ve iyileştirilmesi için işletmenin
yatırım politikası;
- İşletmenin fon kaynakları ve hedeflenen borç öz kaynak oranı ve
- İşletmenin TMS’lere göre finansal durum tablosunda (bilançosunda) muhasebeleştirilmeyen kaynakları
• Bir işletme, tam bir finansal tablolar setindeki finansal tabloların hepsini eşit
derecede önemle sunar.
• Özellikle çevresel faktörlerin önemli olduğu sanayi kollarında çalışan ve personelin önemli bir kullanıcı grubu olarak görüldüğü sektörlerdeki birçok işletme, finansal tabloların dışında, çevresel raporlar ve katma değer raporları gibi raporlar da sunmaktadır. Finansal tablolardan ayrı olarak sunulan raporlar ve tablolar TMS’lerin kapsamı dışındadır.
Finansal tablolar tahakkuk esasına göre nasıl hazırlanmalıdır?
Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından standartların geliştirilmesinde kullanılacak kavramsal çerçeve geliştirilmiştir. Kavramsal
çerçevede muhasebenin temel varsayımları; tahakkuk esası ve işletmenin sürekliliği olarak belirlenmiştir.
Tahakkuk esasına göre; finansal tabloların tahakkuk esasına göre hazırlanacağı varsayılır. Mali işlemlerin ve olayların etkisi, nakit veya nakit benzerleri tahsil edildiğinde veya ödendiğinde değil, bu işlem ve olaylar olduğu zaman tahakkuk ettirilir ve ilgili oldukları dönemin muhasebe kayıtlarına alınarak, o dönemin finansal tablolarında raporlanırlar.
Finansal tablolar işletmenin sürekliliği varsayımına göre nasıl hazırlanmalıdır?
Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından standartların geliştirilmesinde kullanılacak kavramsal çerçeve geliştirilmiştir. Kavramsal
çerçevede muhasebenin temel varsayımları; tahakkuk esası ve işletmenin sürekliliği olarak belirlenmiştir.
İşletmenin sürekliliği varsayımına göre; finansal tablolar normal olarak, işletmenin devamlılığı ve öngörülebilir bir gelecekte de faaliyetlerini sürdüreceği
düşünülerek hazırlanırlar. İşletmenin tasfiye niyetinin ve de ihtiyacının olmadığı
varsayılır. İşletme, sahiplerinin yaşam süreleriyle bağlı değildir. Buna göre, işlem
ve olaylar nakit hareketlerine neden olduğunda değil, oluştuklarında kayda alınmalı ve o dönemin finansal tablolarında yer almalıdır.
Kavramsal çerçeveye göre finansal tabloların kullanıcılara yararlı olabilmesi için
sahip olması gereken niteliksel özellikler; anlaşılabilirlik, ihtiyaca uygunluk, güvenilirlik ve karşılaştırılabilirlik olarak sıralanmıştır.
Finansal tablolar anlaşılabilirlik açısından nasıl olmalıdır?
Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından standartların geliştirilmesinde kullanılacak kavramsal çerçeve geliştirilmiştir. Kavramsal
çerçevede muhasebenin temel varsayımları; tahakkuk esası ve işletmenin sürekliliği olarak belirlenmiştir.
Anlaşılabilirlik: Finansal tablolarda yer alan bilgiler, işletmenin iş kolu ve
ekonomik faaliyetleri hakkında bilgi sahibi olan, asgari muhasebe bilgisiyle inceleme yapan kullanıcıların tam olarak anlayabilecekleri biçimde ve düzeyde raporlanmalıdır.
Finansal tablolar ihtiyaca uygunluk açısından nasıl hazırlanmalıdır?
İhtiyaca Uygunluk: Finansal tablolarda yer alan bilgiler, kullanıcıların karar vermeleri sırasındaki ihtiyaçlarına uygun olmalıdır. Şayet bilgi, kullanıcıların geçmişteki, bugünkü ve gelecekteki olayları değerlendirmelerinde etkili oluyorsa ve sonuçta kullanıcının kararlarını değiştirme kapasitesine sahipse ihtiyaca uygun bilgidir. Bir bilginin açıklanmaması, eksik veya yanlış açıklanması kullanıcıların kararlarını etkileyebilecek nitelikte ise o bilgi önemlidir. Önemlilik ilkesi gereği bilgi kullanıcılarının kararlarını etkileyebilecek bilgilerin finansal tablolarda verilmesi esastır. Önemlilik ilkesi ihtiyaca uygunluk özelliğini destekler.
Finansal tablolar güvenilirlik açısından nasıl olmalıdır?
Güvenilirlik: Bilginin faydalı olabilmesi için güvenilir olması gerekir. Önemli hatalar içermeyen, yanlı olmayan, işlem ve olayları gerçeğe uygun şekilde temsil ederek kullanıcıların kararlarına dayanak olan bilgiler güvenlidir. Bilginin güvenilirliğini artıran hususlar aşağıda sıralanmıştır:
• Muhasebenin sosyal sorumluluk temel kavramı gereği finansal tablolarda yer alan bilgilerin, hatalı olmaması, yanlı olmaması, gerçeğe uygun olması beklenir.
• Finansal tablolardaki bilginin açıkladığı olayları doğru biçimde göstermesi gerekir.
• Finansal tablolardaki bilginin tarafsız olması ve önyargı taşımaması gerekir.
• Muhasebenin temel kavramlarından özün önceliği gereği işlemlerin sadece yasal biçimlerinin/görünümlerinin değil, bunların ekonomik gerçeklerinin/özlerinin de dikkate alınarak sunulması gerekir.
• Muhasebenin temel kavramlarından ihtiyatlılık gereği, muhasebeyi ilgilendiren olaylarda temkinli davranılmış ve işletmenin karşılaşabileceği olası risklerin göz önüne alınmış olması gerekir. Zarar olasılıklarının dikkate alınmış olması bilginin güvenilirliği olumlu yönde etkiler.
• Muhasebenin temel kavramlarından tam açıklama gereği, finansal tabloların kullanıcıların doğru biçimde karar vermelerine yardımcı olacak ölçüde yeterli, açık ve anlaşılır olması gerekir.
• Finansal tabloların karar verenler açısından, kararlarını etkileyebilecek zamanda hazır bulunması önemlidir. Finansal tablolardaki bilgi eskidikçe güvenilirlik azalacaktır.
Finansal tablolar karşılaştırılabilirlik açısından nasıl olmalıdır?
Karşılaştırılabilirlik: Kullanıcıların, işletmenin finansal durumundaki değişiklikleri takip edebilmeleri için, işletmenin finansal tablolarının, gerek kendi içinde gerekse sektör içinde karşılaştırabilmelerine imkân sağlanmalıdır. Karşılaştırma işlemi işletmenin geçmiş yılları ile karşılaştırmayı ve aynı dönemde diğer işletmelerle karşılaştırmayı kapsamalıdır. Finansal tabloların sunuluşundaki ve izlenen muhasebe politikalarındaki tutarlılık karşılaştırılabilirlik açısından önemlidir. İşletme, bir Türkiye Finansal Raporlama Standardı zorunlu kılmadıkça veya izin vermedikçe varlıkları ve borçları ya da gelirleri ve giderleri netleştiremez. Netleştirme hem karşılaştırabilirliği hem de güvenilirliği olumsuz etkileyecektir.
Yönetim raporlama sistemi hangi amaçla kullanılınır?
Yönetim raporlama sistemi ise işletme yönetimi için gerekli raporları üretir.
Yönetim raporlama sistemi işletme yöneticilerinin karar verme süreci için gerekli olan sorumluluk raporları, bütçeler, sapma analizi ve özel amaçlı çeşitli raporları üreten bir alt bilgi sistemidir. Yönetim kararlarının alınmasında yönetim raporlama sisteminin rolü, işletmecilik sorunlarının çözümünü kolaylaştıracak bilgilere ulaşmayı sağlamasıdır. Bu sorunlar; fiyatlama, stok planlama ve yönetimi, müşteri hizmetleri gibi rutin karar alanları ile ilgili olabileceği gibi, sermaye yatırımları, mamul çeşitlendirilmesi veya zarar eden bir mamulün üretimine son verilmesi gibi stratejik özellikli konularla da ilgili olabilir.
Yönetim raporlama sisteminin önemi nedir?
Yönetim bilgi sistemi, bir örgütün yönetiminde kullanılan bilgilerin doğru olarak işlenmesini ve doğru olarak zamanında gerekli yerlere iletilmesini sağlayan bir sistemdir. Yönetim bilgi sistemi (YBS) kavramı, işletme faaliyetleriyle örgüte dayalı karar vermeyi destekleyen bilgilerin elde edilmesine yönelik sistematik işlemler dizisi şeklinde ifade edilebilir. Bir başka deyişle yönetim bilgi sistemleri; yöneticinin karar vermesi için gerekli bilgiyi değişik kaynaklardan toplayan, işleyen, saklayan ve verileri raporlayan bilgi sistemleridir.
Yönetim raporlama sistemini etkileyen faktörler nelerdir?
Yönetsel raporun etkili ve yararlı olabilmesi için, belirli özellikleri taşıması ve bazı
gelişmelere yanıt verecek kapsam ve nitelikte olması gerekir. Unutulmaması gereken nokta her alt, orta ve üst her yönetim seviyesinde rasyonel kararların yönetim raporlarına bağlı olduğudur. Yönetim raporlarının sayısı, türleri ve kapsamları finansal tablolar gibi yasalar tarafından net olarak belirlenmediği için yönetsel kararlar için hazırlanan her rapor yönetim raporu olarak değerlendirilebilir. Finansal raporların sahip olması gereken anlaşılabilirlik, ihtiyaca uygunluk, güvenilirlik ve karşılaştırılabilirlik özellikleri yönetim raporları içinde geçerlidir. Yönetim raporlarından elde edilecek faydayı güçlendirecek aşağıdaki özelliklere de yönetim raporları hazırlanırken dikkat edilmelidir.
Yönetim raporları hazırlanırken uygunluk açısı nasıl olamalıdır?
Uygunluk: Rapordaki her bilgi unsuru yönetimin alacağı kararı desteklemelidir. Karara esas konu ile ilgisiz ve ihtiyaç dışı bilgiler yöneticinin dikkatini dağıtacak ve doğru olmayan karar vermesine yol açacaktır.
Yönetim raporları hazırlanırken Özetleme açısı nasıl olamalıdır?
Özetleme: Raporlar örgüt hiyerarşisindeki yönetim seviyesine bağlı olarak özetlenmelidir. Üst yönetime doğru çıktıkça özet seviyesi artarken, alt seviyedeki raporlar daha detaylıdır. Bilgi, alt yönetimden üst yönetime doğru akarken daha özet hâle gelmelidir.
Üst yönetim detayda boğulmak istemez, gerekirse özet bilginin detayı hakkında alt
yönetimden bilgi isteyebilir.
Yönetim raporları hazırlanırken istisnalara dikkat çekmek açısı nasıl olamalıdır?
Kontrol raporlarında kontrol altında olanları değil, kontrolden çıkmış ve çıkma riski olanlar yer almalıdır. Örneğin satın alma yetkilisinin işletmedeki 5.000 değişik malzemenin satın alınma kararından sorumlusu olduğunu varsayalım. Stok seviyesi kontrol raporunda 5.000 malzemenin son bakiyeleri ile listelenirse, satın alma sorumlusu 5.000 malzemeyi tek tek inceleyip hangilerinin siparişini vermesi gerektiğini belirlemesi gerekir. Oysa stok seviyesi kontrol raporu 5.000 malzemeden minimum stok seviyesinin altına düşen 50 unsuru listelerse, satın alma kararları daha etkin şekilde alınıp hayata geçirilebilir. Yönetim raporlarının istisnalara dikkat çekecek şekilde hazırlanması karar süreçlerini olumlu etkileyecektir.
Yönetim raporları hazırlanırken doğruluk açısı nasıl olamalıdır?
Raporlardaki maddi hatalı bilgiler yer almamalıdır. Hatalı bilgiler yöneticinin yanlış karar vermesine veya karar verememesine yol açacaktır. Zamanlı bilgi ihtiyacı olunca bazen raporun doğru olması ihmal edilebilmektedir. Karar sürecinde bu tespit dikkate alınmalıdır. Daha önce belirtildiği gibi maddi hatalı bilgiler raporlara olan güveni azaltır.
Yönetim raporları hazırlanırken tamlık nasıl olamalıdır?
Raporlardaki bilgiler mümkün olduğunca tam olmalıdır. Karar sürecinde gerekli olan tüm bilgi detayları raporda yer almalıdır. Zamanlı bilgi ihtiyacı olunca bazen raporun tam olmaması durumu ihmal edilebilmektedir. Rapor formatları tasarlanırken tamlık özelliği dikkate alınmalıdır.
Yönetim raporları hazırlanırken zamanlılık nasıl olamalıdır?
Raporlardaki bilgi ait oldu¤u zaman diliminin sonuçlarını yansıtmalıdır. Örneğin, malzeme alımları haftalık stok durum raporuna göre yapılıyor ise stok durum raporu ilgili haftanın stok durumunu yansıtmalıdır ve rapor bir haftadan eski olmamalıdır. Zamanlılık yöneticinin rapora ihtiyaç duydu¤unda elinde olmasını ifade etmektedir. Genelde yöneticiler zaman fakiridirler. Karar almak için raporun tam olarak tamamlanması için beklemeye vakitleri olmayabilir. Örneğin dönemsonu işlemleri nedeniyle finansal tablolar dönemin son günü hazır hâle gelmemiş olabilir. Bu tablaların hazırlanması 15 gün alıyorsa yönetici bir sonraki dönemin 15 günü kararlarında bu raporları kullanamayacaktır. Ancak gelişmiş KKP sistemleri sayesine artık dönem sonu tüm mali tablolar dönem sonu itibarıyla hazırlanabilmektedir.
Yönetim raporları hazırlanırken esneklik nasıl olamalıdır?
Esneklik: Raporlar esnek yapıda olmalıdır. Örneğin ihtiyaç olduğunda rapordaki kiloyu tona, Türk lirası dolara, dolar avroya çevrilebilmelidir. Esneklik yöneticinin rapora müdahale ederek raporda bazı değişiklikler yapabilmesini de ifade etmektedir.
Yönetim raporlama sisteminden elde edilen bilgilerin kullanım alanları nelerdir?
Yönetim raporlama sisteminin yöneticilerin verecekleri kararlar için ihtiyaç duyacağı bilgilerin yer aldığı raporların üretilmesini sağladığı açıklanmıştı. Yönetsel kararların neler olduğunun bilinmesi yönetim raporlama sisteminin anlaşılmasını kolaylaştıracaktır. Yönetim raporlama sisteminde elde edilecek raporların ve bilgilerin kullanım alanlarına aşağıdaki örnekler verilebilir:
• Fiyatlama ve vade kararı
• Yeni bir mamulü üretimine başlama kararı
• Mamulün üretimini durdurma kararı
• Mamul üretimini dışarıda yaptırma (outsourcing) kararı
• Yeni bir yatırıma başlama kararı
• Maddi veya maddi olmayan duran varlık alımı
• Satış kararı
• Alış kararı
• Çalışanlara ücret artışı/azalışı ve sosyal haklar verilme kararları
• Bir başka işletme ile birleşme kararı
• İşletmenin tasfiyesi kararı
• Personel alımı veya çıkarımı kararı
Dünyada en yaygın olarak kullanılan SAP modülleri ve sistemden alınan yönetsel raporlar nelerdir?
Finansal Muhasebe (Financial Accounting-FI): Finansal Muhasebe modülü diğer tüm SAP modülleri ile eş zamanlı entegrasyona sahip bir uygulamadır. Genel muhasebe, satıcılar muhasebesi, müşteriler muhasebesi, sabit kıymetler muhasebesi, konsolidasyon, özel defterler, bütçe yönetimi ve seyahat masrafları yönetimi fonksiyonel uygulama alanlarıdır. Tüm fonksiyonel uygulama alanları ile ilgili raporlar alınabilir. Yasal finansal raporlar, çok para birimli (aynı anda T ve iki ek para birimi) finansal raporlar, mali tablo analiz raporları, bütçe raporları, sorumluluk
merkezi raporları, uluslararası muhasebe standartlarına (UFRS) uygun raporlar, satıcı raporları, müşteri raporları, sabit kıymet raporları vb. finansal raporlara örnek olarak verilebilir.
Maliyet Muhasebesi ve Kontrol (Controlling-CO): Maliyet Muhasebesi ve Kontrol modülü yönetime karar verme ve iş analiz süreçleri için gerekli olan operasyonel bilgileri toplamak için çeşitli araçlar sunar. Ayrıca iş süreçlerinin analizi, koordinasyonu ve optimizasyonunu kolaylaştırır. Fiilî veriler ile planlanan değer 130 Muhasabede Bilgi Yönetimilerin karşılaştırılması bu modül dahilinde yapılmaktadır. Genel Gider Kontrolü, Ürün Maliyetlendirme ve Kârlılık Analizi bu modülün en önemli bileşenleridir. Karlılık Analizi ve Kâr Merkezi Muhasebesi gelirlerin ve kârın farklı yöntemlerle (ürün grubu, müşteri vb.) analiz edilmesi, hangi satış kanallarının ya da hangi ürün gruplarının ne kadar kârlı olduğunu belirlemek ya da işletme içindeki bir bölümün kârlılığını belirlemek için kullanılır. Genel Gider Kontrolü işletme faaliyetlerinden kaynaklanan giderler ile yönetim giderlerinin ayrıntılı analizi için kullanılır. Bu bileşen aracılığı ile genel giderlerimizi nasıl azaltabiliriz sorusunun yanıtı bulunmaya çalışılır. Ürün maliyetlendirme bileşeni ise ürün maliyetlerinin belirlenmesi, dönem sonunda oluşan fiili maliyetlerin finansal muhasebeye aktarılması ve ürün üretim maliyetinin belirlenen çeşitli ayrımlara (faaliyet tabanlı maliyetleme, hedef maliyetleme vb.) göre ne kadar olduğunun hesaplanması için kullanılır. Üç ayrı para biriminde stokların değerlemesi yapılarak stok maliyetinin belirlenen para biriminde nasıl değiştiği izlenebilir. Sistemden yapılan tüm çalışmalarla ilgili rapor alınması mümkündür.
Nakit Yönetimi (Treasury) ve Elektronik Bankacılık (E-Banking): Nakit yönetimi modülünde işletmeye ait likit değerler, kısa dönemli alacaklar ve kısa dönemli borçlar bir zaman cetveli üzerinde raporlanmaktadır. Kasa mevcutları, banka mevcutları, verilen ödeme emirleri, yatırım hesapları, müşteriler, çekler, senetler, krediler, satıcılar rapor tabanını oluşturmaktadır. Tüm sayılan unsurlarla ilgili raporlar finansal muhasebe modülünden beslenir ve eş zamanlı güncellenir. Bu kalemlerin yanı sıra Nakit Yönetimi uygulaması, aynı zaman cetveli üzerinde göstermek üzere lojistik modülleri olan Satış Dağıtım ve Malzeme Yönetimi modülleri ile entegrasyona sahiptir. Nakit Yönetimi bu modüllerden henüz faturalanmamış ve teslimatı yapılmamış satış siparişleri, henüz faturası girilmemiş ve teslim alınmamış satınalma talepleri ile satın alma siparişlerini okur ve olası nakit giriş ve çıkışlarını raporlar. Böylece yönetime geleceğe dönük nakit planlamasını yapması kolaylaşır. E-Bankacılık uygulaması ile işletmeler bankadaki hesaplarının günlük hesap özetlerini SAP sistemine otomatik işleme imkânına kavuşmuşlardır. Bu sayede sistem vadesi geçmiş ve gecikmiş ödemeler ile ilgili uyarı raporunun günlük alınmasına olanak sağlar.
Üretim Planlama (Product Planning-PP): Üretim kaynaklarının etkin ve verimli bir şekilde kullanılması, üretim ve planlama süreçlerinin sağlıklı ve koordineli bir şekilde yürütülmesi Üretim Planlama modülü ile gerçekleştirilmektedir. Üretim planları ve gerçekleşen üretim sonuçları arasında bir sapma olup olmadığı sistem tarafından raporlanır. Bu raporlara göre sapmaları düzeltici gerekli önlemler alınabilir. Üretimle ilgili sistemde mevcut standart rapor yapıları kullanılabileceği gibi, esnek bilgi sistemi yapısından faydalanarak ihtiyaca göre gerekli değişiklikler yapılarak istenen raporlara ulaşılabilir. Üretimde oluşan tüm hareketlerin maliyetleri ana verilerdeki entegrasyon sayesinde maliyet muhasebesine akar. Böylece tüm maliyet hesaplamaları sistem tarafından otomatik gerçekleştirilir ve raporlanır. Malzeme Yönetimi modülü ile entegrasyon sayesinde işletme içi üretim işlemleri değil, aynı zamanda fason tedarikçilerin takibi de kolaylıkla yapılır. Fireler, kapasite kullanımları vb. raporları grafiksel görünümde de alınabilir.
Malzeme Yönetimi (Material Management-MM): Malzeme Yönetimi modülü bir işletmenin malzeme ihtiyaç planlaması, satın alma, stok yönetimi, lojistik ve fatura yönetimi süreçlerini kapsar. İş akışına dayalı işleme işleviyle tüm satın alma süreçlerini en uygun hâle getirir. Otomatik satıcı değerlendirmesine olanak sağlar,
Üretim Planlama (Product Planning-PP): Üretim kaynaklarının etkin ve verimli bir şekilde kullanılması, üretim ve planlama süreçlerinin sağlıklı ve koordineli bir şekilde yürütülmesi Üretim Planlama modülü ile gerçekleştirilmektedir. Üretim planları ve gerçekleşen üretim sonuçları arasında bir sapma olup olmadığı sistem tarafından raporlanır. Bu raporlara göre sapmaları düzeltici gerekli önlemler alınabilir. Üretimle ilgili sistemde mevcut standart rapor yapıları kullanılabileceği gibi, esnek bilgi sistemi yapısından faydalanarak ihtiyaca göre gerekli değişiklikler yapılarak istenen raporlara ulaşılabilir. Üretimde oluşan tüm hareketlerin maliyetleri ana verilerdeki entegrasyon sayesinde maliyet muhasebesine akar. Böylece tüm maliyet hesaplamaları sistem tarafından otomatik gerçekleştirilir ve raporlanır. Malzeme Yönetimi modülü ile entegrasyon sayesinde işletme içi üretim işlemleri değil, aynı zamanda fason tedarikçilerin takibi de kolaylıkla yapılır. Fireler, kapasite kullanımları vb. raporları grafiksel görünümde de alınabilir.
Malzeme Yönetimi (Material Management-MM): Malzeme Yönetimi modülü bir işletmenin malzeme ihtiyaç planlaması, satın alma, stok yönetimi, lojistik ve fatura yönetimi süreçlerini kapsar. İş akışına dayalı işleme işleviyle tüm satın alma süreçlerini en uygun hâle getirir. Otomatik satıcı değerlendirmesine olanak sağlar,kesin envanter ve depo yönetimiyle tedarik ve depolama maliyetlerini düşürür. İşletme bünyesindeki satın alma akışları elektronik ortama taşınarak, tüm tedarik süresinde ciddi kısalmalar elde edilir. İşletme farklı departmanların ayrı ayrı sistemlerde oluşturulan birbiriyle tutarsız veri yığınlarının konsolidasyonu ile uğraşmak
yerine, SAP ortamında oluşan karşılaştırabilir, analiz edilebilir raporlar ile sağlıklı bir karar destek sistemine kavuşmuş olur. Finansal modülle entegrasyon sayesinde bütçe kontrol, nakit akışı planlaması gibi imkânlar sağlanır.
Satış ve Dağıtım (Sales and Distribution-SD): Satış teklifi verme ve takibi, müşteri sözleşmeleri takibi, prim ve indirim anlaşmaları, satış kampanyalarının hazırlanması ve takibi, rakip ürün bilgilerinin takibi, sipariş maliyetlerinin takibi, ambalajlama, teslimat planına göre satış ve sevk, nakliye planlama, peşin ve kredili satış Satış ve Dağıtım modülü ile yapılan işlerden bazılarıdır. Satış ve dağıtımla ilgili yapılan tüm işlemler ve sonuçları ile ilgili raporlar sistemden alınabilmektedir. Örneğin, sistemle müşteri ve bayilerin teminatları ve kredi limitlerinin takibi mümkündür. Risk analizi raporları ile müşteriler sınıflandırılmakta ve sipariş aşamasında gerekli kontroller yapılarak müşterinin kredi ve risk durumu ile ilgili bilgiler elde edilebilmektedir.
Kalite Yönetimi (Quality Management-QM): Kalite Yönetimi modülü temel olarak kalite planlama, kalite denetimi ve kalite kontrol işlevlerini içerir. Tedarik edilen, üretilen, satılan mal ve hizmetlerin kalite kontrol sonuçları bu modülün çıktısı olarak raporlanır. Hazırlanan bu raporlar yardımı ile problemler önceden görülerek kategorize edilmesi ve analiz edilmesi sağlanabilir.
Depo Yönetimi (Warehouse Management-WM): Mal girişinden mal çıkışına kadar depodaki tüm süreçler Depo Yönetimi modülü ile gerçekleştirilir. Tam seffaşık sağlanarak depoda her zaman hangi malzeme ve üründen hangi miktarda olduğu bilinir. Her malzeme ve ürünün depo içinde gördüğü tüm işlem ve hareketlerin geriye dönük raporlaması ve takibi yapılabilir. Modüldeki ilgili raporları kullanımı ile depo süreçlerindeki hatalar belirgin şekilde azalır. Sevkiyattaki hız ve
doğruluk artar. Süreçler basitleştiği için depodaki her bir işlemin maliyeti düşer.
Bakım-Onarım (Plant Maintanence-PM): Bakım-Onarım modülü, işletmede yapılan bakım ve onarım işlemlerinin kayıt altına alınmasını, takip edilmesini, planlamasını ve maliyetlerinin kontrol edilmesini kapsar. Maliyet muhasebesi, malzeme yönetimi, üretim planlama vb. modüller bakım-onarım modülü ile bağlantılı modüllerdir. Belirli aralıklarla yapılan bakım faaliyetleri sisteme tanımlanabilir. İstenen tarih veya ölçüm değeri geldiğinde sistem otomatik olarak çağrılar oluşturabilir. Bu sayede hem hataların önüne geçilmiş olur hem onarımlar azalmış olur hem de iş gücü, malzeme, üretim kayıpları önlenmiş olur. SAP’ın esnek raporlama sistemi ile talepler dahilinde bakım-onarım malzeme kullanım listesi, bakım onarım türleri, tekrar eden arızalar analizi, bakım-onarım maliyetleri, bakım performans ölçme, yedek parça durumu vb. bir çok konuya dair raporlar alınabilir.
Müşteri Servisi (Customer Service-CS): Müşteri Servisi modülü, bir işletmenin müşterilerine verdiği bakım ve onarım hizmetlerinin kayıt altına alınmasını, planlamasını sağlamaktadır. Müşteri Servisi modülü başta Satış ve Dağıtım, MaliyetMuhasebesi, Malzeme Yönetimi modülleri olmak üzere bir çok modül ile entegre çalışmaktadır. Müşteri Servisi modülü kapsamında düzeltici bakım-onarım, koruyucu bakım-onarım, yenileme bakım-onarım, montaj bakım-onarım gibi birçok bakım-onarım türü sözleşmeli, sözleşmesiz, garanti kapsamı içinde veya dışında ele alınıp gerçekleştirilebilir. Yönetim raporlama sistemi kapsamında müşterilere verilen bakım-onarım için; bakım-onarım malzeme kullanım listesi, bakım-onarım türleri, tekrar eden arızalar analizi, bakım-onarım maliyetleri, bakım performans ölçme, yedek parça durumu vb. birçok konuya dair raporlar alınabilir.
Proje Yönetimi (Project System-PS): Proje Yönetimi modülü SAP’nin operasyonel çözümleri arasında yer almaktadır. Yatırım projeleri, pazarlama projeleri, satış ve dağıtım projeleri, bakım-onarım projeleri gibi işletmenin değişik projelerin yürütülmesi için tüm iş ve işlemlerin yapılmasını ve ilgili raporların alınmasını bu modül sağlar. Diğer bir deyişle, projedeki işlerin planlanması, bütçesinin hazırlanması, projenin yürütülmesi, maliyetlerinin çıkarılması, proje nakit akışının izlenmesi, proje gelişim ve sonuç raporlarının hazırlanması proje yönetim modülünde her bir proje bazlı yapılabilir.
İnsan Varlıkları Yönetimi (Human Capital Management-HCM): İnsan Varlıkları Yönetimi modülü bir işletmenin işe alma sürecinden başlayarak, personel ile ilgili olabilecek tüm süreçleri içerir. Bu modülde personelin her türlü verisini saklanabilir, işletme içi ve dışı eğitim faaliyetleri organize edilebilir, bordro ve yasal raporlar çıkarılabilir, performans değerlendirmelerini yapılabilir, personel ücretleri yönetilebilir. İnsan Varlıkları Yönetimi modülünde işe başvuru yönetimi, personel idaresi, organizasyon yönetimi, bordro muhasebesi, personel masraf planlaması, eğitim ve toplantı yönetimi, personel gelişimi konularındaki iş ve işlemlerle ilgili yönetsel raporlar yöneticilerin karar süreçlerindeki başarısı için gereklidir.