MUHASEBEDE BİLGİ YÖNETİMİ - Deneme Sınavı - 3

Muhasebe bilgi sisteminde veri akışı şekil’de görüldüğü gibi girdi, işlem ve çıktı aşamalarından oluşmaktadır. Girdi aşaması işletmenin faaliyet göstermesi sonucu ortaya çıkan ticari evrakların muhasebe fişine dönüşmesini göstermektedir. Bir başka deyişle dış kaynaklardan toplanan verilerin sistemin süreçlerine dahil etme olayıdır. Örneğin, bir peşin satış işlemi sonucu işlenen satış faturası sisteme giriş yaptığında bu satış işlemi otomatik olarak aynı zamanda bir mahsup fişi olarak da kayıt altına alınacaktır. ‹şlem aşamasında ise girilen ticari evrakların oluşturduğu muhasebe fişleri sistem tarafından otomatik olarak yevmiye defterine ve büyük defterine işlenmektedir. Bu işlemeler sonucu mizan tabloların kontrolu ile birlkte envanter sayımı ve kesin mizan tablosu ortaya çıkarılmaktadır. Son olarak çıktı aşamasında ise, gerek işletme içi varlıklar gerekse de işletme dışı varlıklar için ihtiyaç duyulan mali ve ticari raporlar ortaya çıkarılmaktadır. Bu aşamada işletmelerin devlete göstermek ve ödemek zorunda oldukları bir takım vergi, resim, harç gibi ödeneklerin listesi de alınabilir.

Muhasebe bilgi sisteminde veri akışı şekil’de görüldüğü gibi girdi, işlem ve çıktı aşamalarından oluşmaktadır. Girdi aşaması işletmenin faaliyet göstermesi sonucu ortaya çıkan ticari evrakların muhasebe fişine dönüşmesini göstermektedir. Bir başka deyişle dış kaynaklardan toplanan verilerin sistemin süreçlerine dahil etme olayıdır. Örneğin, bir peşin satış işlemi sonucu işlenen satış faturası sisteme giriş yaptığında bu satış işlemi otomatik olarak aynı zamanda bir mahsup fişi olarak da kayıt altına alınacaktır. İşlem aşamasında ise girilen ticari evrakların oluşturduğu muhasebe fişleri sistem tarafından otomatik olarak yevmiye defterine ve büyük defterine işlenmektedir. Bu işlemeler sonucu mizan tabloların kontrolu ile birlkte envanter sayımı ve kesin mizan tablosu ortaya çıkarılmaktadır. Son olarak çıktı aşamasında ise, gerek işletme içi varlıklar gerekse de işletme dışı varlıklar için ihtiyaç duyulan mali ve ticari raporlar ortaya çıkarılmaktadır. Bu aşamada işletmelerin devlete göstermek ve ödemek zorunda oldukları bir takım vergi, resim, harç gibi ödeneklerin listesi de alınabilir.

Faydalı bilginin; uygunluk, güncellik, doğruluk, bütünlük ve özetleme gibi beş özelliği vardır. Özetleme özelliğine göre; Bilgi sistemi, kullanıcının ihtiyacına göre gruplandırılmış, düzgün ve kısa bilgi sunmalıdır.

Veriler, kullanılacağı iş alanına yakın halleriyle kullanılmalıdır, bu örnekte olduğu gibi bir lastik sektöründeki firmanın müşteri veritabanında müşterinin kan grubu ile ilgili bir veriyi tutması gereksiz ve kullanım alanı dışı bir durum oluşturduğu için tercih bu tür veriler tercih edilmemeli gereksiz yer tutmamalıdır.

Günümüzde küreselleşmenin etkisiyle ile işletmenin rakipleri, tedarikçileri, çalışanları ve müşterileri dünya üzerindeki tüm işletmeler ve insanlar olmuştur.

KKP yazılımının kullanımı ile tekrarlı ve kişilere bağlı işlemler ortadan kalkmakta, ortaya çıkan kurumsal hafıza sayesinde günlük işlemlerin izlenmesi problem olmaktan çıkmakta ve personel kaynağı daha verimli kullanılmaktadır. Verileri elde etme ve raporlama zorlukları aşıldığından, yetkili yönetici zamanının önemli bir bölümünü kontrol, analiz ve karar verme için kullanabilir hâle gelmektedir. KKP yazılımları karar verme süreçlerini güçlendirirken, hızlı ve doğru karar verebilmek için ihtiyaç olan bilgiye hızlı erişimi sağlamaktadır. Ancak alışılagelmiş finansal tablolara halen ihtiyaç duyulmaktadır. Doğru yanıt D’dir.

Raporlama döneminde, büyük defter sistemindeki hesapların kalanları alınmakta ve finansal raporlama sistemine aktarılarak bilanço, gelir tablosu vb. finansal tablolar hazırlanmaktadır. Diğer bir deyişle, finansal raporlar büyük defter hesaplarının kalanlarından hazırlanmış olmaktadır. Büyük defter sistemi olmadan işletmenin finansal raporlama yapması mümkün değildir. Finansal raporlar doğrudan büyük defter sisteminden elde edilir. Doğru yanıt B’dir.

Dönemsel işleme modülü, dönem içinde gerçekleşen finansal olayların işlendiği modüldür. Doğru yanıt C’dir.

Dönem sonu işlemleri modülünde, işletmenin finansal durumunun ve faaliyet sonucunun kesin olarak saptanabilmesi amacıyla yapılan envanter işlemleri yer almaktadır. Doğru yanıt B’dir.

Finansal raporlama sisteminden hangi finansal tabloların alınması gerektiği TMS 1 Finansal Tabloların Sunuluşu standardında şöyle belirlenmiştir:

Doğru yanıt C’dir.

Güvenilirlik: Bilginin faydalı olabilmesi için güvenilir olması gerekir. Önemli hatalar içermeyen, yanlı olmayan, işlem ve olayları gerçeğe uygun şekilde temsil ederek kullanıcıların kararlarına dayanak olan bilgiler güvenlidir.

Doğru yanıt A’dir.

Finansal tablolarda yer alan bilgiler, kullanıcıların karar vermeleri sırasındaki ihtiyaçlarına uygun olmalıdır. Şayet bilgi, kullanıcıların geçmişteki, bugünkü ve gelecekteki olayları değerlendirmelerinde etkili oluyorsa ve sonuçta kullanıcının kararlarını değiştirme kapasitesine sahipse ihtiyaca uygun bilgidir. Doğru yanıt B’dir.

Yönetim raporlama sistemi; işletme yönetimi için gerekli raporları üretir. Yönetim raporlama sistemi işletme yöneticilerinin karar verme süreci için gerekli olan sorumluluk raporları, bütçeler, sapma analizi ve özel amaçlı çeşitli raporları üreten bir alt bilgi sistemidir. Yönetim kararlarının alınmasında yönetim raporlama sisteminin rolü, işletmecilik sorunlarının çözümünü kolaylaştıracak bilgilere ulaşmayı sağlamasıdır. Tüm paydaşların karar süreçlerinde kullandıkları işletmenin geçmişine ait bilgiler (Döneme ait kapsamlı gelir tablosu dâhil) büyük defter sistemi destekli finansal raporlama sisteminden alınır. Doğru yanıt C’dir.

Yönetim raporlama sisteminde elde edilecek raporların ve bilgilerin kullanım alanlarına şu örnekler verilebilir: Fiyatlama ve vade kararı, yeni bir mamulü üretimine başlama kararı, mamulün üretimini durdurma kararı, mamul üretimini dışarıda yaptırma (outsourcing) kararı, yeni bir yatırıma başlama kararı, maddi veya maddi olmayan duran varlık alımı, satış kararı, alış kararı, çalışanlara ücret artışı/azalışı ve sosyal haklar verilme kararları, bir başka işletme ile birleşme kararı, işletmenin tasfiyesi kararı, personel alımı veya çıkarımı kararı. Dönem net kârı, yöneticilerin aldıkları birçok karar ve faaliyetlerin sonucunda kendiliğinden oluşur. Verilecek bir kararla oluşmaz. Doğru yanıt D’dir.

Tamlık özelliğine göre; yönetim raporlarındaki bilgiler mümkün olduğunca tam olmalıdır. Karar sürecinde gerekli olan tüm bilgi detayları raporda yer almalıdır. Zamanlı bilgi ihtiyacı olunca bazen raporun tam olmaması durumu ihmal edilebilmektedir. Rapor formatları tasarlanırken tamlık özelliği dikkate alınmalıdır. Doğru yanıt D’dir.