MUHASEBE UYGULAMALARI

Yapılacak kayıtta Dönem Net Karı Hesabının borç, Ortaklara Borçlar Hesabının da alacak tarafına kayıt yapılır.

40.000 * (30.000/100.000) = 12.000 lira

Ortak (A) 50.000 * 0,15 = 7.500 lira

Ortak (B) 30.000 * 0,15 = 4.500 lira

Ortak (C) 20.000 * 0,15 = 3.000 lira

                      Toplam     15.000 lira

45.000 - 15.000 = 30.000/ 3 = 10.000 lira

7.500 lira + 10.000 lira = 17.500 lira

Bu işlem muhasebeleştirilirken Ortaklara Borçlar Hesabının borç, Ödenmemiş Sermaye Hesabının alacak tarafına kayıt yapılacaktır.

Dönem zararının, ortaklar cari hesabına devri ile ilgili kayıtta "Ortaklardan Alacaklar Hesabının" borç, "Dönem Net Zararı Hesabının" ise alacak tarafına kayıt  yapılır.

a) Önceki dönemlerde elde edilen karların dağıtılmayan kısımları, b) Dönemin muhasebe karı, c) Belli bir amaca tahsis edilmemiş olağanüstü yedekler ve d) İhtiyari yedek akçelerin dağıtılması mümkün olan kısımları kar dağıtımının yapılacağı unsurlardır.

(210.000 + 40.000 - 50.000) x % 20 = 40.000 lira Kurumlar Vergisi

210.000 - 40.000 = 170.000 lira Vergi Sonrası Kar

40.000 - 15.000 = 25.000 lira

1.000.000 x % 5 = 50.000 lira

I. tertip Yedek Akçe    20.000 lira

II. Tertip Yedek Akçe  26.000 lira

           Toplam         46.000 lira

TTK’nin 312. maddesine göre komanditer ortak, iş yılı sonunda gerçekleşen kâr payını ve şirket sözleşmesinde kararlaştırılmış olan faizleri nakden alır. Ancak koyduğu sermaye herhangi bir sebeple azalmış ise noksanı tamamlanıncaya kadar kâr ve faizi isteyemez. Şu kadar ki gelecek yıllarda elde edilecek kâr paylarından, sermayenin noksanı tamamlandıktan sonra artan kısımdan önce geçmiş yıllara ait birikmiş faizler ödenir. Diğer yandan komandit şirketlerde, yönetimde görev alan komandite ortağa kârdan belli bir prim ayrıldıktan sonra kalan kısım ortaklara dağıtılmaktadır. Doğru cevap A şıkkıdır.

Komandit şirketlerde, yönetimde görev alan komandite ortağa kârdan belli bir prim ayrıldıktan sonra kalan kısım ortaklara dağıtılmaktadır. Her bir ortağa prim sonrası düşen kâr Komandit şirketlerin de kârlarını nasıl dağıtacakları genellikle sözleşmelerinde belirlenmiştir. Doğru cevap C şıkkıdır.

Kârın Sermaye Paylarına Oranlı Dağıtımı: Kârın ortakların sermaye paylarına oranlı olarak dağıtımı şirket sözleşmesinde belirlenmiş olabilir. Bu ölçüte göre her ortak sermaye payı ölçüsünde kârdan pay alır. Doğru cevap E şıkkıdır.

Sermaye Paylarına Faiz Ayrıldıktan Sonra Kalan Kârın Dağıtımı: Kâr dağıtımı konusunda en mantıksal olan yöntem, kârın sermaye paylarına oranlı olarak dağıtımıdır. Ancak ortaklar bunun dışında da kâr dağıtım yöntemlerini benimsemiş ve bunu şirket sözleşmesine koymuş olabilirler. Bu yöntemlerden biri de kârdan önce sermaye paylarına faiz ayrılması ve sonra kalan kârın ortaklara dağıtılmasıdır. Doğru cevap D şıkkıdır.

Sermaye şirketlerinin pay sahiplerine dağıtacakları kâr, muhasebe kârıdır. Kâr dağıtımı yapılabilmesi için muhasebe kârının veya önceki dönemlerin kârından bu amaç için kullanılabilecek yedeklerin olması gerekir. Kâr dağıtımı dönem kazancından yapılabileceği gibi; Önceki dönemlerde elde edilen kârların dağıtılmayan kısımlarından, kâr dağıtımına istikrar kazandırmak amacıyla ayrılan yedeklerden, belli amaca tahsis edilmemiş olağanüstü yedeklerden veihtiyari yedek akçelerin dağıtılması mümkün olan kısımlarından da yapılabilir. Doğru cevap E şıkkıdır.

Kâr dağıtımında dikkate alınacak düzenlemeler şunlardır:
• Türk Ticaret Kanunu
• Kurumlar Vergisi Kanunu
• Gelir Vergisi Kanunu
• Şirket Sözleşmesi'dir. Doğru cevap A şıkkıdır.

Vergiye tabi kâr üzerinden kurumlar vergisi hesaplanır. Kurumlar vergisi, kurumlar Vergisi Kanun’a göre vergiye tabi kâr üzerinden hesaplanan vergidir. Kanunen kabul edilmeyen giderler, Kurumlar Vergisi Matrahının vergi sonrası hesabında,  yalnızca muhasebe karı tablosu içinde yer alır. Doğru cevap B şıkkıdır.

Dağıtılabilir kâr, işletmenin gelişimini sürdürebilmesi için gerekli olan fonlar saklı kalmak koşuluyla pay sahiplerine dağıtılabilecek kârı ve daha önce dağıtılmamış kârların toplamını ifade eder. Kâr payı avansı, halka açık AŞ’lere SPK ile getirilmiş bir istisna olup dönem sonu dağıtılacak kâra mahsuben üçer aylık dönemler hâlinde oluşan kârların ortaklara avans olarak dağıtılmasına olanak sağlanmıştır. Doğru cevap D şıkkıdır.

Anonim şirketlerde kâr dağıtımı işlemlerinde; Yönetim kurulu tarafından hesap dönemi sonundan itibaren 3 ay içinde bir
önceki yıla ait bilanço ve gelir tablosu düzenlenmesi ilk sırada yer alır. Doğru cevap A şıkkıdır.

Dönem karının dağıtımı; Muhasebe karı ve ödenecek vergi ve yasal yükümlülükleri içerir. Doğru cevap C şıkkıdır.