MUHASEBE UYGULAMALARI

Muhasebe Dışı Envanter İşlemleri

Değerleme; işletmenin varlık ve borçlarının parasal tutarlarının kesin olarak takdir ve tespitidir.

Vergi Usul Kanunu’nda Değerleme ve Değerleme Ölçüleri

Maliyet Bedeli (VUK Madde 262)

Vergi Usul Kanunu’na göre aşağıdaki varlıklar maliyet bedeli ile değerlenirler.

Vergi Usul Kanunu’nda Değerleme ve Değerleme Ölçüleri

Maliyet Bedeli (VUK Madde 262)

Vergi Usul Kanunu’na göre aşağıdaki varlıklar maliyet bedeli ile değerlenirler.

Vergi Usul Kanunu’nda Değerleme ve Değerleme Ölçüleri

Borsa Rayici (VUK Madde 263)

Borsa rayici ölçüsünün kullanılabilmesi için değerlemeye konu varlığın borsada işlem görmesi gerekir. Vergi Usul Kanunu’na göre borsa rayici, son işlem günündeki işlemlerin gün ortalamasıdır (kapanış fiyatı değil). Yabancı paraların borsa rayici ile değerleneceği belirtilmekle birlikte (VUK Madde 280) ülkemizde yerleşik bir yabancı para borsası olmadığı için yabancı paralar, Maliye Bakanlığı tarafından ilan edilen kurlar ile değerlenir.

Muhasebe İçi Envanter İşlemleri

Dönem sonunda yapılması gereken muhasebe kayıtlarını, diğer bir ifadeyle muhasebe içi envanter işlemlerini üç grupta toplamak mümkündür:

Vergi Usul Kanunu’nda Değerleme ve Değerleme Ölçüleri

Tasarruf Değeri  (VUK Madde 264)

Bir varlık ya da yükümlüğün değerleme günündeki gerçek değeridir.

Türkiye Muhasebe Standartlarında Değerleme

Türkiye Finansal Raporlama Standartlarında geçen değerleme ölçüleri aşağı­daki gibidir:

Kullanım Değeri

Bir varlık ya da nakit yaratan birimden elde edilmesi beklenen gelecekteki nakit akışlarının bugünkü değeridir.

Muhasebe Dışı Envanter İşlemleri

Vergi Usul Kanunu’na göre bilanço esasına göre defter tutan işletmelerin, yapmış oldukları muhasebe dışı envanter çalışmalarının sonuçlarını envanter defterine kaydetmeleri gerekmektedir. Envanterin envanter defteri üzerine çıkarılması esas olmakla birlikte, geniş iş hacmi olan ve mal çeşidi çok olan işletmeler envanterlerini listeler halinde düzenleyebilirler.

Muhasebe Dışı Envanter İşlemleri

Envanterin envanter defteri üzerine çıkarılması esas olmakla birlikte, geniş iş hacmi olan ve mal çeşidi çok olan işletmeler envanterlerini listeler halinde düzenleyebilirler.

Envanter listesi düzenlenmesi durumunda, listedeki kalemlerin toplam değerleri envanter defterine kaydedilir. Bu durumda envanter listelerinin de beş yıl süre ile saklanması gerekir.

Türkiye Muhasebe Standartlarında Değerleme

Türkiye Finansal Raporlama Standartlarında geçen değerleme ölçüleri aşağıdaki gibidir:

Gerçeğe Uygun Değer

Karşılıklı pazarlık ortamında, bilgili ve istekli gruplar arasında bir varlığın el değiştirmesi ya da borcun ödenmesi durumunda ortaya çıkması gereken tutardır.

Genel geçici mizanın düzenlenmesi,

Sayım ve değerleme yapılarak mevcutların tespit edilmesi,

Sayım sonuçlarının genel geçici mizan ile karşılaştırılması ve olası farklılıkların belirlenmesi,

Fark olması hâlinde, farkların nedenlerine göre gerekli muhasebe kayıtlarının yapılması,

Envanter sonuçları ile muhasebe kayıtlarının uyumu sağlandıktan sonra kesin mizanın düzenlenmesi,

Finansal tabloların düzenlenmesi.

Kuruluş ve örgütlenme giderleri

Şerefiye

Aktif geçici hesaplar ve

Pasif geçici hesaplar mukayyet değer ile değerlenirler.