MUHASEBE DENETİMİ

Denetçi denetim faaliyetlerini tamamlama aşamasına, öncelikle gelecekte ortaya çıkma ihtimali olan önemli bir belirsizlik olup olmadığını araştırarak başlar.Gelecekte ortaya çıkma olasılığı olan belirsizlikten kasıt, denetim raporu yazılma tarihinde henüz kesinleşmemiş bir şarta bağlı borcun veya zararın olup olmadığının araştırılmasıdır. Şarta bağlı borç veya zarar, işletmenin herhangi bir kayıt hata ve hilesinden doğmayan,ancak üçüncü kişilerle işletme arasında henüz netleşmemiş olumsuz sonuç doğurabilecek belirsizliklerdir.

Doğru cevap A seçeneğidir.

Doğru cevap B seçeneğidir.

Bilanço tarihi (31 Aralık) ile finansal tabloların düzenlenip açıklandığı süre zarfında meydana gelmiş, işletmeyi önemli boyutta etkileyecek olayların,muhasebenin temel kavramlarından tam açıklama kavramı gereğince bilanço dipnotlarında gösterilmesi gerekir.

Doğru cevap D seçeneğidir.

Denetçi, finansal tabloların bütünün genel Kabul görmüş muhasebe ilkelerine veya o ülkedeki geçerli finansal raporlama çerçevesine uygun olarak doğruyu yansıttığına kanaat getirir ise, olumlu görüş bildiren standart bir rapor hazırlayacaktır.

Doğru cevap E seçeneğidir.

Görüşün Dayanağı: Bu bölümde öncelikle,denetimin (KGK) tarafından yayımlanan Türkiye Denetim Standartlarının bir parçası olan Bağımsız Denetim Denetim Standartlarına (BDS) uygun olarak yürütüldüğü belirtilir. Daha sonra sırası ile denetçinin finansal tabloların bağımsız denetimiyle ilgili olarak etik hükümler uyarınca şirketten bağımsız olduğu ve söz konusu hükümler uyarınca etiğe ilişkin diğer sorumlulukların da yerine getirildiği belirtilir.

Doğru cevap B seçeneğidir.

Denetçinin denetim raporunda açıklayabileceği denetim görüşü türlerinden biri de şartlı olumlu görüştür. Bu görüş türüne göre denetçi aslında finansal tabloların geneli hakkında olumlu görüş sahibidir. Ancak denetçinin bazı konularda çekince sahibi olduğunu görürüz.

Doğru cevap C seçeneğidir.

Denetçinin sahip olduğu bir başka seçenek de denetim raporunda görüş bildirmekten kaçınmadır. Bazen denetçinin çeşitli nedenlerle, ne olumlu ne de olumsuz bir görüşe temel teşkil edecek yeterlilikte kanıt elde edememesi durumudur. Başka bir ifade ile denetçi bir bütün olarak finansal tabloların önemli yanlışlık içermediği sonucuna varmak için yeterli ve uygun denetim kanıtı elde edememiştir.

Doğru cevap E seçeneğidir.

Hata, işletme yönetiminin istemeden yapmış olduğu düzensizlikler veya yanlışlardır. Hile ise, işletme yönetiminin bilerek isteyerek yaptığı düzensizlikler veya yanlışlardır.

Yeminli mali müşavirler yaptıkları tasdikin doğruluğundan  sorumludurlar. Yaptıkları tasdikin doğru olmaması halinde, tasdikin kapsamı ile sınırlı olmak üzere, ziyaa uğratılan vergilerden ve kesilecek cezalardan mükellefle birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.

Kilit denetim konuları,denetçinin mesleki muhakemesine göre, finansal tabloların bağımsız denetiminde en çok önem arz eden konulardır.

Doğru cevap E seçeneğidir.

Raporlama standartlar doğrultusunda yazılan bir denetim raporunda denetçi görüşü dört biçimde olabilir.Denetçi; olumlu,şartlı (sınırlı) olumlu,olumsuz veya görüş vermekten kaçınma biçimlerinde görüş yazabilir.

İşletmeye daha sonra borç ve zarar yükü getirebilecek olası belirsiz durumlar şunlar olabilir:

• Kaybedilmesi durumunda işletmeye büyük borç yükü getirecek davalar,

• Maliye ile devam eden vergi cezası davaları,

• İşletmenin yerine getirme gücünü aşan sözleşme ve garantiler,

• İşletmenin üçüncü kişilere verdiği kefalet yükümlülükleri,

• Alınması işletme için hayati önem arzeden kredi talepleri,

Beyan denetçi için işletmeyle ilgili anlaşmazlık durumlarında güvence teşkil ettiği kadar işletme yönetiminin dikkatini bu hususlara yoğunlaştırmasına katkı sağlar.Ancak bu beyan mektubu bağımsız denetçi kanıtı olarak kullanılamaz.

Yazılı beyan örneği BDS 580‘de verilmiştir?

Finansal tabloların tarihinden sonra gerçekleşen ve Türkiye Muhasebe Standartları’na uygun olarak düzeltme veya açıklama yapılmasını gerektiren tüm olaylar düzeltilmiş veya açıklanmıştır. (BDS 550).

Genel kabul görmüş denetim standartları doğrultusunda yazılan bir denetim raporunda denetçi görüşü dört biçimde olabilir.

Denetçi; olumlu,şartlı (sınırlı) olumlu,olumsuz veya görüş vermekten kaçınma biçimlerinde görüş yazabilir.

Denetim raporu bir denetim faaliyetinde dışa sunulan ve üçüncü kişilerin görme imkanı bulduğu tek belgedir.

Standart olumlu bir denetim raporunun birinci kısmı;.

• Görüş, •

Görüşün Dayanağı,

• Kilit Denetim Konuları,

• Yönetimin ve Üst Yönetimden Sorumlu Olanların Finansal Tablolara İlişkin Sorumlulukları,

• Bağımsız Denetçinin Finansal Tabloların Bağımsız Denetimine İlişkin Sorumlulukları,

olmak üzere beş ana paragraftan oluşur.

Standart olumlu bir denetim raporunun birinci kısmı  beş ana paragraftan oluşur. Bunlara ek olarak denetçinin mevzuat gereği açıklamak zorunda olduğu yükümlülükleri de var ise, raporun ikinci kısmında yer alır.

Borsada işlem görmeyen işletmeler için kilit denetim konuları paragrafı zorunlu olmadığı için yoktur.