MUHASEBE DENETİMİ - Deneme Sınavı - 12

Denetçinin işletme risklerini ve finansal tablolarda önemli yanlışlık bulunma riskini değerlendirebilmesi için kavraması gereken bir diğer alan ise işletmenin amaç ve stratejileridir. Denetçi, işletmenin finansal tablolarının güvenilirliği, faaliyetlerinin etkinliği, verimliliği, yasa ve düzenlemelere uygunluğa yönelik amaçları hakkında bilgi edinmelidir.

Analitik incelemeleri yapabilmek için sıklıkla kullanılan teknikler; Trend analizleri, oran analizleri, karşılaştırmalı tablolar analizi, dikey analiz ve ussallık analizleridir.

Önemlilik, finansal tablolarda bulunan yanlışlıkların, bilgi kullanıcılarının karar alma davranışlarını etkileme düzeyi olarak tanımlanmaktadır. Finansal tablo kullanıcılarının karar alma süreçlerinde değişikliğe neden olabilecek bir bilgi önemli kabul edilmektedir.

Denetimim planlanması aşamasının önemli bir adımı, önemliliğe ilişkin ilk yargının oluşturulmasıdır. Denetçi önemlilik ile ilgili bu ilk adımda finansal tabloların tamamı için genel bir önemlilik belirlemesi  yapar. Bu belirleme rakamsal olarak ifade edilir ve “planlanan önemlilik” ya da “önemlilik eşiği” olarak adlandırılır.

Finansal tablo unsurlarının yüzdeleri dışında, farklı büyüklükteki işletmeler için farklı önemlilik aralıklarını belirleyen aralık yöntemidir.

Planlanan önemlilik/önemlilik eşiği belirlemesinde olduğu gibi, bir sonraki aşama olan kabul edilebilir yanlışlık düzeyi/performans önemliliği belirlemesi için de yargısal yaklaşım, oran yaklaşımı, düzeltme kayıtlarının sayısı ve formül yaklaşımı olmak üzere çeşitli yaklaşımlar bulunmaktadır.

Doğal risk, işletmede hiçbir kontrol mekanizması olmadığı varsayımı altında, işletmenin finansal tablolarında önemli yanlışlıklar bulunması riskidir. Denetim öncesinde böyle bir varsayım ile bir değerlendirme yaparak, doğal riski tespit etmenin amacı finansal tabloların önemli yanlışlıklara duyarlılığını belirlemektir.

İşletmenin yapısı, doğal risk düzeyini etkileyen faktörlerden biridir.

I., II. ve IV. seçeneklerde verilen ifadeler doğrudur.

Genel kabul görmüş denetim standartlarının ilk grubunu genel standartlar oluşturur. Genel standartlar denetçi ile ilgili standartladır. Muhasebe denetimini meslek olarak seçecek bağımsız bir dış denetçinin hangi eğitim ve uzmanlıklara sahip olması gerektiği ve denetim çalışmasını yürütürken nasıl davranması gerektiği konuları genel standartlar içerisinde düzenlenmiştir. Bu nedenle bu grup standartlara kişisel standartlar adı da verilir. Genel standartlar EĞİTİM VE YETERLİLİK STANDARDI, BAGIMSIZLIK STANDARDI, MESLEKİ DİKKAT VEÖZEN STANDARDI olmak üzere üç standarttan oluşur. Cevabımız E seçeneğidir.

Genel kabul görmüş denetim standartlarından ikinci grubu çalışma alanı standartları oluşturur. Çalışma alanı standartları denetçinin muhasebe denetimi sırasında yapması gereken asgari faaliyetleri belirtir. Çalışma alanı standartları PLANLAMA VE YARDIMCILARIN GÖZLENMESİ, İÇ KONTROLUN İNCELENMESİ VE KANIT TOPLAMA olmak üzere üç adettir. Cevabımız C seçeneğidir.

Genel kabul görmüş denetim standartlarından üçüncü grubu raporlama standartları oluşturur. Raporlama standartları denetçinin denetim raporunu nasıl hazırlaması gerektiğini ve raporunu yazarken asgari nelere yer vermesi gerektiğini belirtir. Denetim raporu bir muhasebe denetiminde dışa sunulan tek belgedir. Tüm taraflar sadece bu raporu görürler. Bu nedenle raporlama standartları diğer standartlara göre daha açık ve kesin sınırlar taşır. Raporlama standartları UYGUNLUK STANDARDI, TUTARLILIK STANDARDI, TAM AÇIKLAMA STANDARDI VE ĞÖRÜŞ BİLDİRME STANDARDI olmak üzere dört adettir. Cevabımız A seçeneğidir.

Eğitim ve yeterlilik standardına göre; muhasebe denetimi mesleği yeterli eğitim, bilgi ve beceri düzeyine sahip denetçiler tarafından yapılmalıdır. Başka bir ifade ile bu standart muhasebe denetçisinin nasıl bir eğitim almış olması gerektiğini ve mesleğe nasıl girmesi gerektiğini kesin çizgilerle belirlemiştir. Cevabımız B seçeneğidir.

Genel standartlardan ikincisi bağımsızlık standardıdır. Bağımsızlık standardı, denetçinin işletme ve bilgi kullanıcısı taraflardan bağımsız olması ve tarafsız hareket etmesini emreder. Bu standart açısından da meslek yasasına baktığımızda; yasanın yasaklar başlığını taşıyan 45 inci maddesine göre; yeminli mali müşavirler, eşi (boşanmış dahi olsa) usul ve fürundan biri ve 3. Dereceye kadar (bu derece dahil) kan ve sıhri hısımlarının veya bunların ortak oldukları firmaların işlerine bakamazlar. Cevabımız D seçeneğidir.

Herhangi bir denetim alanında toplanacak kanıt miktarını etkileyen unsurlar şunlardır:

Cevabımız E seçeneğidir.

Bağımsız Denetçilerin Nitelikleri;

Bağımsız Denetim Kuruluşları ve Bağımsız Denetçilerin Uyacakları Etik İlkeler;

Cevabımız A seçeneğidir.

Dünyada genel olarak Kabul gören genel ahlak ilkeleri şöyledir:

Cevabımız B seçeneğidir.

TÜRMOB, meslek yasasının kendisine verdiği yetkiye dayanarak “Serbest Muhasebeciler Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirlerin Mesleki Faaliyetlerinde Uyacakları Etik İlkeler Hakkında Yönetmeliği” 2007 yılında yayınlamıştır. Söz konusu yönetmelikte tüm meslek mensuplarının uyacakları temel etik ilkeler şöyle belirlenmiştir:

Cevabımız C seçeneğidir.

Sermaye Piyasasında Bağımsız Denetim Standartları Hakkında Tebliğin ikinci kısmının üçüncü bölümünde bağımsız denetim kuruluşları ve bağımsız denetçilerin uyacakları etik ilkeler şöyle belirlenmiştir:

Cevabımız D seçeneğidir.

Genel Kabul görmüş denetim standartları tüm denetçilerin yaptıkları tüm muhasebe denetimlerinde uymak zorunda oldukları temel ku­rallar bütünüdür.